Stórauka þarf forvarnir í góðæri Svavar Hávarðsson skrifar 8. desember 2016 07:00 Ölvunarakstur eykst í takt við aðra neyslu í góðæri. Sérstök ástæða er til þess að auka forvarnir vegna ölvunaraksturs þegar uppgangur er í samfélaginu. Skýr fylgni er á milli fjölgunar slysa og aukinnar hagsældar – sýna rannsóknir. Sölutölur frá ÁTVR í gegnum árin spegla slysatölur frá lögreglu með athyglisverðum hætti. Eins og Fréttablaðið greindi frá í gær sýnir samantekt Samgöngustofu á umferðarslysum, sem unnin er upp úr skýrslum lögreglu, að á fyrstu átta mánuðum þessa árs hefur orðið mikil fjölgun umferðarslysa sem rekja má til ölvunaraksturs. Eftir hrun, eða allt frá árinu 2008, hefur orðið mikil fækkun umferðarslysa þar sem ölvun kemur við sögu. Nú virðist hins vegar eiga sér stað algjör viðsnúningur og er hann svo mikill að óhætt er að segja að svo ör aukning hafi ekki sést áður, eða um 200% aukning á milli ára. Svo alvarlegar eru þessar niðurstöður að mati Samgöngustofu, að stofnunin hefur brugðist sérstaklega við þessu með sérstöku átaki og lagst yfir með hvaða hætti sé hægt að bregðast sem best við.Ágúst MogensenÁgúst Mogensen, rannsóknarstjóri umferðarsviðs Rannsóknarnefndar samgönguslysa (RNSA), segir að rannsóknir sýni skýra fylgni milli aukinnar hagsældar, aukinnar umferðar og fjölgunar umferðarslysa. „Í aukinni hagsæld eykst umferð einka-, flutninga- og bílaleigubíla, og neysla yfirhöfuð, því fólk getur veitt sér meira. Áfengisneysla og ölvunarakstur eru því óæskilegur fylgifiskur efnahagsuppsveiflu,“ segir Ágúst. Spurður um aðgerðir og hvort refsimörk ættu að vera strangari, til dæmis að lækka þau úr 0,5 í 0,2 prómill eins og var samþykkt einróma af allsherjarnefnd árið 2014 við vinnslu frumvarps til umferðarlaga – segir Ágúst að deildar meiningar hafi verið um hvort þessi hópur ökumanna, sem mælast með áfengismagn í blóði á bilinu 0,2-0,5 prómill, væri vandamálahópurinn hvað umferðarslys varðar.Slysatölur lögreglu og sölutölur ÁTVR spegla hvorar aðrar„Við hjá rannsóknarnefndinni höfum sagt að áfengisneysla og akstur fari einfaldlega ekki saman og teljum að refsimörkin ættu að vera sem lægst. Það er mjög mikilvægt að fé sé veitt til forvarnarstarfs og ökumenn minntir á að áfengisneysla og akstur fari alls ekki saman. Því þarf að fylgja eftir með öflugri löggæslu og veita þarf fé til beggja verkefna. Fé hefur verið af skornum skammti í forvörnum en þessu þarf að breyta svo fækka megi slysum vegna ölvunaraksturs,“ segir Ágúst og bætir við að margir komi að forvörnum með einum eða öðrum hætti en helst Samgöngustofa. „Það er eðlilegt að auknu fé sé varið til forvarna í uppsveiflu. Bæði er ástæða til þess vegna tölfræðinnar og fjölgunar slysa en einnig hitt að þá ætti að vera meira til ráðstöfunar í ríkiskassanum. Í uppgangi og uppbyggingu þarf að gæta að innviðunum eins og oft hefur komið fram, þar með talið forvörnum,“ segir Ágúst.Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Greip til hnífs því hún óttaðist að sonurinn kæmi að sér látinni Innlent Farið yfir dóminn: Albert metinn trúverðugri en konan Innlent „Ég leyni því ekki að við erum í vanda stödd“ Innlent Halda íshellaferðum áfram þrátt fyrir að fá ekki leyfi Innlent „Mönnum finnst að lögin eigi ekki að gilda þegar réttlæti þeirra er annað“ Innlent Peskov staðfestir að Rússar hafi fengið Covid-próf frá Bandaríkjunum Erlent Kynferðisofbeldið sýnt í dómsal Erlent Viðskiptalífið sérstaklega áhugasamt um að fylgja Höllu út Innlent Mikil leynd yfir skyndilegum þingflokksfundi Sjálfstæðisflokks Innlent Uppgjör á sögulegri heimsókn: Klæðaburður forsetamanns og umdeild ræða Innlent Fleiri fréttir Mikil leynd yfir skyndilegum þingflokksfundi Sjálfstæðisflokks Dæmdur fyrir að nema eigið barn á brott Miður að misbrestur hafi orðið í þjónustu neyðarmóttökunnar Efla Hagstofuna í kjölfar talnaruglsins Grunar að veikindi flugáhafna tengist efni sem finnst í smurolíu Viðskiptalífið sérstaklega áhugasamt um að fylgja Höllu út „Grafalvarlegt mál“ ef af verkföllum verður „Þetta er allt komið í einhvern hrærigraut“ Ríkisstjórn í vanda stödd Þyrlan kölluð út vegna slyss en afturkölluð „Ég leyni því ekki að við erum í vanda stödd“ Halda íshellaferðum áfram þrátt fyrir að fá ekki leyfi Sjö vilja verða varaseðlabankastjóri Þögull sem gröfin um aðgerðir í öðrum framhaldsskóla Bein útsending: Nýir tímar í landbúnaði Greip til hnífs því hún óttaðist að sonurinn kæmi að sér látinni „Mönnum finnst að lögin eigi ekki að gilda þegar réttlæti þeirra er annað“ Kæru Skeiða- og Gnúpverjahrepps vegna Búrfellslundar vísað frá „Innbrotsboð“ frá banka og angistarhljóð unglinga Íslendingar eiga ekki að aðlaga sig innflytjendum heldur öfugt Skæð fuglaflensa í hröfnum og hettumáfum Þriggja bíla árekstur á Miklubraut Engin afsökun lengur fyrir því að mæta ekki í brjóstaskimun Tveir slasaðir í alvarlegu umferðarslysi Ekki allir sem geta leitað í bakland eftir barnapössun Farið yfir dóminn: Albert metinn trúverðugri en konan Uppgjör á sögulegri heimsókn: Klæðaburður forsetamanns og umdeild ræða „Við þolum ekki þetta ástand mikið lengur“ Ekki útilokað að fleiri skólar bætist í hópinn Verkfallsnemendur með áhyggjur af náminu og tendrun jólageitarinnar Sjá meira
Sérstök ástæða er til þess að auka forvarnir vegna ölvunaraksturs þegar uppgangur er í samfélaginu. Skýr fylgni er á milli fjölgunar slysa og aukinnar hagsældar – sýna rannsóknir. Sölutölur frá ÁTVR í gegnum árin spegla slysatölur frá lögreglu með athyglisverðum hætti. Eins og Fréttablaðið greindi frá í gær sýnir samantekt Samgöngustofu á umferðarslysum, sem unnin er upp úr skýrslum lögreglu, að á fyrstu átta mánuðum þessa árs hefur orðið mikil fjölgun umferðarslysa sem rekja má til ölvunaraksturs. Eftir hrun, eða allt frá árinu 2008, hefur orðið mikil fækkun umferðarslysa þar sem ölvun kemur við sögu. Nú virðist hins vegar eiga sér stað algjör viðsnúningur og er hann svo mikill að óhætt er að segja að svo ör aukning hafi ekki sést áður, eða um 200% aukning á milli ára. Svo alvarlegar eru þessar niðurstöður að mati Samgöngustofu, að stofnunin hefur brugðist sérstaklega við þessu með sérstöku átaki og lagst yfir með hvaða hætti sé hægt að bregðast sem best við.Ágúst MogensenÁgúst Mogensen, rannsóknarstjóri umferðarsviðs Rannsóknarnefndar samgönguslysa (RNSA), segir að rannsóknir sýni skýra fylgni milli aukinnar hagsældar, aukinnar umferðar og fjölgunar umferðarslysa. „Í aukinni hagsæld eykst umferð einka-, flutninga- og bílaleigubíla, og neysla yfirhöfuð, því fólk getur veitt sér meira. Áfengisneysla og ölvunarakstur eru því óæskilegur fylgifiskur efnahagsuppsveiflu,“ segir Ágúst. Spurður um aðgerðir og hvort refsimörk ættu að vera strangari, til dæmis að lækka þau úr 0,5 í 0,2 prómill eins og var samþykkt einróma af allsherjarnefnd árið 2014 við vinnslu frumvarps til umferðarlaga – segir Ágúst að deildar meiningar hafi verið um hvort þessi hópur ökumanna, sem mælast með áfengismagn í blóði á bilinu 0,2-0,5 prómill, væri vandamálahópurinn hvað umferðarslys varðar.Slysatölur lögreglu og sölutölur ÁTVR spegla hvorar aðrar„Við hjá rannsóknarnefndinni höfum sagt að áfengisneysla og akstur fari einfaldlega ekki saman og teljum að refsimörkin ættu að vera sem lægst. Það er mjög mikilvægt að fé sé veitt til forvarnarstarfs og ökumenn minntir á að áfengisneysla og akstur fari alls ekki saman. Því þarf að fylgja eftir með öflugri löggæslu og veita þarf fé til beggja verkefna. Fé hefur verið af skornum skammti í forvörnum en þessu þarf að breyta svo fækka megi slysum vegna ölvunaraksturs,“ segir Ágúst og bætir við að margir komi að forvörnum með einum eða öðrum hætti en helst Samgöngustofa. „Það er eðlilegt að auknu fé sé varið til forvarna í uppsveiflu. Bæði er ástæða til þess vegna tölfræðinnar og fjölgunar slysa en einnig hitt að þá ætti að vera meira til ráðstöfunar í ríkiskassanum. Í uppgangi og uppbyggingu þarf að gæta að innviðunum eins og oft hefur komið fram, þar með talið forvörnum,“ segir Ágúst.Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Greip til hnífs því hún óttaðist að sonurinn kæmi að sér látinni Innlent Farið yfir dóminn: Albert metinn trúverðugri en konan Innlent „Ég leyni því ekki að við erum í vanda stödd“ Innlent Halda íshellaferðum áfram þrátt fyrir að fá ekki leyfi Innlent „Mönnum finnst að lögin eigi ekki að gilda þegar réttlæti þeirra er annað“ Innlent Peskov staðfestir að Rússar hafi fengið Covid-próf frá Bandaríkjunum Erlent Kynferðisofbeldið sýnt í dómsal Erlent Viðskiptalífið sérstaklega áhugasamt um að fylgja Höllu út Innlent Mikil leynd yfir skyndilegum þingflokksfundi Sjálfstæðisflokks Innlent Uppgjör á sögulegri heimsókn: Klæðaburður forsetamanns og umdeild ræða Innlent Fleiri fréttir Mikil leynd yfir skyndilegum þingflokksfundi Sjálfstæðisflokks Dæmdur fyrir að nema eigið barn á brott Miður að misbrestur hafi orðið í þjónustu neyðarmóttökunnar Efla Hagstofuna í kjölfar talnaruglsins Grunar að veikindi flugáhafna tengist efni sem finnst í smurolíu Viðskiptalífið sérstaklega áhugasamt um að fylgja Höllu út „Grafalvarlegt mál“ ef af verkföllum verður „Þetta er allt komið í einhvern hrærigraut“ Ríkisstjórn í vanda stödd Þyrlan kölluð út vegna slyss en afturkölluð „Ég leyni því ekki að við erum í vanda stödd“ Halda íshellaferðum áfram þrátt fyrir að fá ekki leyfi Sjö vilja verða varaseðlabankastjóri Þögull sem gröfin um aðgerðir í öðrum framhaldsskóla Bein útsending: Nýir tímar í landbúnaði Greip til hnífs því hún óttaðist að sonurinn kæmi að sér látinni „Mönnum finnst að lögin eigi ekki að gilda þegar réttlæti þeirra er annað“ Kæru Skeiða- og Gnúpverjahrepps vegna Búrfellslundar vísað frá „Innbrotsboð“ frá banka og angistarhljóð unglinga Íslendingar eiga ekki að aðlaga sig innflytjendum heldur öfugt Skæð fuglaflensa í hröfnum og hettumáfum Þriggja bíla árekstur á Miklubraut Engin afsökun lengur fyrir því að mæta ekki í brjóstaskimun Tveir slasaðir í alvarlegu umferðarslysi Ekki allir sem geta leitað í bakland eftir barnapössun Farið yfir dóminn: Albert metinn trúverðugri en konan Uppgjör á sögulegri heimsókn: Klæðaburður forsetamanns og umdeild ræða „Við þolum ekki þetta ástand mikið lengur“ Ekki útilokað að fleiri skólar bætist í hópinn Verkfallsnemendur með áhyggjur af náminu og tendrun jólageitarinnar Sjá meira