Margbreytileikinn – allra ávinningur Jóhanna Harpa Árnadóttir skrifar 21. desember 2016 00:00 Um þessar mundir fagna Landssamtökin Þroskahjálp fjörutíu ára starfsafmæli en samtökin hafa barist fyrir réttindum, og unnið að málefnum fólks með þroskahömlun og annarra fatlaðra – barna og fullorðinna til að tryggja þeim fulla jafnréttisstöðu á við aðra þjóðfélagsþegna. Á þessum tíma hafa orðið miklar framfarir í löggjöf og framkvæmd þjónustu í átt til aukinna mannréttinda fatlaðs fólks á Íslandi. Því miður eru þó enn of mörg dæmi um að raunverulegur réttur sé bara í orði, en ekki á borði, og réttindi og tækifæri fatlaðs fólks eru langan veg frá því að vera til jafns við aðra. Í 27. grein Samnings Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks er fjallað um þær ráðstafanir sem aðildarríkin skulu gera til að tryggja og stuðla að því að rétturinn til vinnu verði að veruleika. Til að stuðla að því að fatlað fólk verði ráðið til starfa innan einkageirans eiga ríkin að marka sér stefnu við hæfi, gera áætlun um sértækar aðgerðir, skapa hvatningu og grípa til viðeigandi aðgerða til að auka þátttöku fatlaðs fólks á vinnumarkaðnum. Það eru einstaka íslensk fyrirtæki sem hafa gengið á undan með góðu fordæmi og ráðið til sín starfsfólk úr röðum þeirra sem ekki hafa sömu möguleika til starfa á almennum vinnumarkaði og flestir hafa. Vert er að vekja athygli á þessu framtaki fyrirtækjanna og það gefur neytendum kost á að velja að eiga viðskipti við þau fyrirtæki umfram önnur sem bjóða upp á sambærilega vöru eða þjónustu.Hvernig er hægt að ná til fleiri fyrirtækja? Það er ekki mjög langt síðan í árum talið að upplýsingagjöf um samfélagslega ábyrgð fyrirtækja kom fram á sjónarsviðið undir þeim formerkjum. Ýmsar leiðir eru fyrirtækjum færar í að koma upplýsingunum á framfæri og mörg hver kjósa að gera það í ársskýrslum sínum. Á alþjóðavísu er annar vettvangur eins og Global Compact verkefni Sameinuðu þjóðanna. Með þátttöku sinni í verkefninu skuldbinda fyrirtæki eða stofnanir sig til þess að vinna að þeim grundvallarviðmiðum sem sett eru fram er varða samfélagslega ábyrgð og styðja markmið Sameinuðu þjóðanna varðandi: Mannréttindi, vinnumarkaðinn, umhverfið og vinnu gegn spillingu. Í verkefninu felst að skila árlega inn skýrslu og gera grein fyrir framvindunni. Á þessu ári skiluðu 20 íslensk fyrirtæki inn Global Compact framvinduskýrslu til Sameinuðu þjóðanna. Málaflokkurinn samfélagsábyrgð fyrirtækja er undir stöðugum breytingum og svigrúm er til staðar fyrir fyrirtæki varðandi hvaða upplýsingar það setur fram um frammistöðu sína. Það gæti einnig átt við um frammistöðu í ráðningum. En til þess að hafa frá einhverju að segja þarf ávinningurinn af því að auka margbreytileika í ráðningum starfsfólks að ná athygli fyrirtækjanna. Fyrirtæki er ekki annað en fólkið sem þar starfar. Og hluti af þeim hópi eru stjórnendur (og stjórnarmenn) fyrirtækjanna sem þurfa að setja málið á dagskrá ef starfsmannahópurinn er einsleitur. Samkeppnin um áherslur í fyrirtækjarekstri er mikil en til grundvallar er alltaf traustur efnahagur – öðruvísi geta fyrirtæki ekki staðið við skuldbindingar sínar. Það hlýtur því að vera stjórnvalda og íslenska ríkisins að veita málaflokknum viðeigandi athygli. Að marka stefnu og hvetja fyrirtæki til að gera betur í ráðningum fatlaðs fólks. Það þarf að auka sýnileika fatlaðra einstaklinga í atvinnulífinu og skapa hvatningu fyrir fyrirtæki til að skoða sína starfsemi og sjá hvort það sé ekki tækifæri til að auka margbreytileikann. Frá því Landsvirkjun hóf að reka sína fyrstu aflstöð hefur það ráðið ungmenni til sumarstarfa við gróðursetningu og sáningu. Eitt af þeim markmiðum sem Landsvirkjun setti sér fyrir árið 2016, á sviði samfélagsábyrgðar, var að sinna betur hlutverki sínu í atvinnusköpun fyrir fötluð ungmenni á aldrinum 16-20 ára. Hafinn er undirbúningur fyrir ráðningar sumarstarfsfólks komandi árs með það að markmiði að störfin höfði til breiðari hóps. Í upplýsingagjöf fyrirtækja, um frammistöðu sína á sviði samfélagsábyrgðar, felast tækifæri til að fjalla um störf fatlaðs fólks á almennum vinnumarkaði og auka sýnileikann. Hvort sem það er með sérstökum skýrslum fyrirtækja um samfélagsábyrgð, eða á öðrum vettvangi, tel ég að þar geti almenningur og hagsmunasamtök fengið í hendurnar verkfæri til breytinga. Að veita frammistöðu fyrirtækjanna athygli, og skapa aðhald, getur orðið það hreyfiafl sem flytur atvinnulífið á annan og betri stað. Við hljótum öll að vilja sjá fyrirtækin í landinu leitast við að endurspegla þá fjölbreyttu samfélagsgerð sem við búum við. Í mínum huga liggja í flestum fyrirtækjum vannýtt tækifæri til að skoða starfsemina og með athöfnum auka margbreytileika í röðum starfsmanna. Að ráða einstakling sem annars hefði verið án atvinnu er beggja hagur því vinnustaðurinn verður ríkari. Ríkari af samkennd, skilningi og stolti. Ávinningurinn er allra. Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Þarf háskólamenntað fólk til að kenna litlum börnum? Aldís Björk Óskarsdóttir Skoðun Svikinn héri að hætti hússins — Ekki lýðræðisveisla Hjörtur Hjartarson Skoðun Ætlum við að þjónusta og meðhöndla og meðferða börn í vanda í bílskúr næst? Barnamálaráðherra axlaðu ábyrgð og segðu af þér! Davíð Bergmann Skoðun Halldór 19.10.24 Halldór Hættum þessu bulli – enga strúta hér á landi Rakel Linda Kristjánsdóttir Skoðun Rödd skynseminnar Hjördís Guðný Guðmundsdóttir Skoðun Gerum íslensku að kosningamáli Eiríkur Rögnvaldsson Skoðun Meiri eftirspurn eftir lausnum en rifrildum um húsnæðismál Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Í átt að betra Íslandi – stjórnmál sem skila árangri Guðmundur Þórir Sigurðsson Skoðun Menntun er fjárfesting í framtíðinni Geir Sigurðsson Skoðun Skoðun Skoðun Rödd skynseminnar Hjördís Guðný Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Menntun er fjárfesting í framtíðinni Geir Sigurðsson skrifar Skoðun Í átt að betra Íslandi – stjórnmál sem skila árangri Guðmundur Þórir Sigurðsson skrifar Skoðun Meiri eftirspurn eftir lausnum en rifrildum um húsnæðismál Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hættum þessu bulli – enga strúta hér á landi Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Gerum íslensku að kosningamáli Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Svikinn héri að hætti hússins — Ekki lýðræðisveisla Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun Ætlum við að þjónusta og meðhöndla og meðferða börn í vanda í bílskúr næst? Barnamálaráðherra axlaðu ábyrgð og segðu af þér! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Öðruvísi Íslendingar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir skrifar Skoðun Þarf háskólamenntað fólk til að kenna litlum börnum? Aldís Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til ríkissaksóknara og forseta Hæstaréttar Guðbjörn Jónsson skrifar Skoðun Það er komið nóg Bozena Raczkowska skrifar Skoðun Sögur ísraelska hermannsins Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Að taka réttindi af einum til að selja öðrum Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Kæru vinir og stuðningsfólk Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Goðsögnin um að fara áfram Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Ekki lofa einhverju sem þú ætlar ekki að standa við Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Óásættanleg staða fyrir fimleikadeild Keflavíkur: Loforð svikin og framtíð starfseminnar í hættu Berglind Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Yfirlýsing kennara eftir fund með borgarstjóra Andrea Sigurjónsdóttir,Eygló Friðriksdóttir,Guðrún Gunnarsdóttir,Jónína Einarsdóttir,Kristín Björnsdóttir,Lilja Margrét Möller,Linda Ósk Sigurðardóttir,Þóranna Rósa Ólafsdóttir skrifar Skoðun Hið rándýra bil milli borgar og byggðar - lygileg sjúkrasaga úr sveitinni Jakob Frímann Magnússon skrifar Skoðun Kennarastarfið Ragnheiður Lilja Bjarnadóttir skrifar Skoðun Fullveldi Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Að halda niðri launum og lifa á loftinu Þóranna Rósa Ólafsdóttir skrifar Skoðun Vá! Benedikta Guðrún Svavarsdóttir skrifar Skoðun „Hver sagði þér að heimurinn væri réttlátur?“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Í upphafi kosningabaráttu Heimir Pálsson skrifar Skoðun Ert þú ég eða verð ég þú Júlíus Birgir Jóhannsson skrifar Skoðun Ákall um annars konar hagkerfi Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Lögbrot íslenskrar stjórnsýslu og dómstóla Huginn Þór Grétarsson skrifar Skoðun Háskóli Íslands styður þjóðarmorð Elí Hörpu og Önundarbur skrifar Sjá meira
Um þessar mundir fagna Landssamtökin Þroskahjálp fjörutíu ára starfsafmæli en samtökin hafa barist fyrir réttindum, og unnið að málefnum fólks með þroskahömlun og annarra fatlaðra – barna og fullorðinna til að tryggja þeim fulla jafnréttisstöðu á við aðra þjóðfélagsþegna. Á þessum tíma hafa orðið miklar framfarir í löggjöf og framkvæmd þjónustu í átt til aukinna mannréttinda fatlaðs fólks á Íslandi. Því miður eru þó enn of mörg dæmi um að raunverulegur réttur sé bara í orði, en ekki á borði, og réttindi og tækifæri fatlaðs fólks eru langan veg frá því að vera til jafns við aðra. Í 27. grein Samnings Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks er fjallað um þær ráðstafanir sem aðildarríkin skulu gera til að tryggja og stuðla að því að rétturinn til vinnu verði að veruleika. Til að stuðla að því að fatlað fólk verði ráðið til starfa innan einkageirans eiga ríkin að marka sér stefnu við hæfi, gera áætlun um sértækar aðgerðir, skapa hvatningu og grípa til viðeigandi aðgerða til að auka þátttöku fatlaðs fólks á vinnumarkaðnum. Það eru einstaka íslensk fyrirtæki sem hafa gengið á undan með góðu fordæmi og ráðið til sín starfsfólk úr röðum þeirra sem ekki hafa sömu möguleika til starfa á almennum vinnumarkaði og flestir hafa. Vert er að vekja athygli á þessu framtaki fyrirtækjanna og það gefur neytendum kost á að velja að eiga viðskipti við þau fyrirtæki umfram önnur sem bjóða upp á sambærilega vöru eða þjónustu.Hvernig er hægt að ná til fleiri fyrirtækja? Það er ekki mjög langt síðan í árum talið að upplýsingagjöf um samfélagslega ábyrgð fyrirtækja kom fram á sjónarsviðið undir þeim formerkjum. Ýmsar leiðir eru fyrirtækjum færar í að koma upplýsingunum á framfæri og mörg hver kjósa að gera það í ársskýrslum sínum. Á alþjóðavísu er annar vettvangur eins og Global Compact verkefni Sameinuðu þjóðanna. Með þátttöku sinni í verkefninu skuldbinda fyrirtæki eða stofnanir sig til þess að vinna að þeim grundvallarviðmiðum sem sett eru fram er varða samfélagslega ábyrgð og styðja markmið Sameinuðu þjóðanna varðandi: Mannréttindi, vinnumarkaðinn, umhverfið og vinnu gegn spillingu. Í verkefninu felst að skila árlega inn skýrslu og gera grein fyrir framvindunni. Á þessu ári skiluðu 20 íslensk fyrirtæki inn Global Compact framvinduskýrslu til Sameinuðu þjóðanna. Málaflokkurinn samfélagsábyrgð fyrirtækja er undir stöðugum breytingum og svigrúm er til staðar fyrir fyrirtæki varðandi hvaða upplýsingar það setur fram um frammistöðu sína. Það gæti einnig átt við um frammistöðu í ráðningum. En til þess að hafa frá einhverju að segja þarf ávinningurinn af því að auka margbreytileika í ráðningum starfsfólks að ná athygli fyrirtækjanna. Fyrirtæki er ekki annað en fólkið sem þar starfar. Og hluti af þeim hópi eru stjórnendur (og stjórnarmenn) fyrirtækjanna sem þurfa að setja málið á dagskrá ef starfsmannahópurinn er einsleitur. Samkeppnin um áherslur í fyrirtækjarekstri er mikil en til grundvallar er alltaf traustur efnahagur – öðruvísi geta fyrirtæki ekki staðið við skuldbindingar sínar. Það hlýtur því að vera stjórnvalda og íslenska ríkisins að veita málaflokknum viðeigandi athygli. Að marka stefnu og hvetja fyrirtæki til að gera betur í ráðningum fatlaðs fólks. Það þarf að auka sýnileika fatlaðra einstaklinga í atvinnulífinu og skapa hvatningu fyrir fyrirtæki til að skoða sína starfsemi og sjá hvort það sé ekki tækifæri til að auka margbreytileikann. Frá því Landsvirkjun hóf að reka sína fyrstu aflstöð hefur það ráðið ungmenni til sumarstarfa við gróðursetningu og sáningu. Eitt af þeim markmiðum sem Landsvirkjun setti sér fyrir árið 2016, á sviði samfélagsábyrgðar, var að sinna betur hlutverki sínu í atvinnusköpun fyrir fötluð ungmenni á aldrinum 16-20 ára. Hafinn er undirbúningur fyrir ráðningar sumarstarfsfólks komandi árs með það að markmiði að störfin höfði til breiðari hóps. Í upplýsingagjöf fyrirtækja, um frammistöðu sína á sviði samfélagsábyrgðar, felast tækifæri til að fjalla um störf fatlaðs fólks á almennum vinnumarkaði og auka sýnileikann. Hvort sem það er með sérstökum skýrslum fyrirtækja um samfélagsábyrgð, eða á öðrum vettvangi, tel ég að þar geti almenningur og hagsmunasamtök fengið í hendurnar verkfæri til breytinga. Að veita frammistöðu fyrirtækjanna athygli, og skapa aðhald, getur orðið það hreyfiafl sem flytur atvinnulífið á annan og betri stað. Við hljótum öll að vilja sjá fyrirtækin í landinu leitast við að endurspegla þá fjölbreyttu samfélagsgerð sem við búum við. Í mínum huga liggja í flestum fyrirtækjum vannýtt tækifæri til að skoða starfsemina og með athöfnum auka margbreytileika í röðum starfsmanna. Að ráða einstakling sem annars hefði verið án atvinnu er beggja hagur því vinnustaðurinn verður ríkari. Ríkari af samkennd, skilningi og stolti. Ávinningurinn er allra. Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu.
Ætlum við að þjónusta og meðhöndla og meðferða börn í vanda í bílskúr næst? Barnamálaráðherra axlaðu ábyrgð og segðu af þér! Davíð Bergmann Skoðun
Skoðun Meiri eftirspurn eftir lausnum en rifrildum um húsnæðismál Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Ætlum við að þjónusta og meðhöndla og meðferða börn í vanda í bílskúr næst? Barnamálaráðherra axlaðu ábyrgð og segðu af þér! Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Óásættanleg staða fyrir fimleikadeild Keflavíkur: Loforð svikin og framtíð starfseminnar í hættu Berglind Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Yfirlýsing kennara eftir fund með borgarstjóra Andrea Sigurjónsdóttir,Eygló Friðriksdóttir,Guðrún Gunnarsdóttir,Jónína Einarsdóttir,Kristín Björnsdóttir,Lilja Margrét Möller,Linda Ósk Sigurðardóttir,Þóranna Rósa Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Hið rándýra bil milli borgar og byggðar - lygileg sjúkrasaga úr sveitinni Jakob Frímann Magnússon skrifar
Ætlum við að þjónusta og meðhöndla og meðferða börn í vanda í bílskúr næst? Barnamálaráðherra axlaðu ábyrgð og segðu af þér! Davíð Bergmann Skoðun