Mosfellsdalur og Þingvellir eru hjáleið - En því er hægt að breyta Guðný Halldórsdóttir skrifar 23. nóvember 2016 07:00 Sorglegt er að sjá hvernig embættismenn hjá Vegagerðinni ætla sér að eyðileggja Mosfellsdalinn með breikkun vegarins, hringtorgum, undirgöngum, tengivegum og malbiki, til þess eins að fleiri farskjótar geti ekið greiðlegar austur á Þingvöll. Stór hluti umferðarinnar streymir í gegnum alla fegurðina og kemst á „hraðbrautina“ yfir Lyngdalsheiði, en nú standa yfir lagningar á „hraðbrautum“ yfir Kjósarskarð, milli Kjósar og Þingvalla og Uxahryggi, milli Borgarfjarðar og Þingvalla. Allri þessari umferð er stefnt í gegnum Mosfellsdalinn, án þess að tekið sé með í reikninginn að fjöldi ferðamanna hefur áttatíufaldast síðan embættismenn Vegagerðarinnar ákváðu að leggja þessa góðu vegi, en ýttu undir þetta rosalega gegnumstreymi í gegnum Þingvelli og Mosfellsdal. Dalbotninn er með frjósamari landsvæðum til allrar jarðræktar sem hugsast getur. Þar er langt niður á berg, sem er mikill mínus við vegagerð, peningalega séð. Þetta gegnumstreymi er orðið of mikið og stjórnlaust fyrir þennan veg, bæði Mosfellsdalinn og Þjóðgarðinn á Þingvöllum. Eðlilegast er að allir sem ætla og vilja njóta fegurðar og friðsældar þjóðgarðsins á Þingvöllum borgi aðgangseyri fyrir upplifunina og borgi fyrir þá þjónustu sem þar er hægt að veita. Þá myndi gegnumstreymið minnka til muna á Þingvallavegi og innan þjóðgarðsins.Nýjan veg ofan á þann gamla En það þarf annan veg yfir Mosfellsheiði. Þann sem var notaður áður en núverandi vegur var byggður í einum hlandspreng fyrir Alþingishátíðina 1930. Gamla veginn sem afi minn Guðjón byggði snemma á síðustu öld og er friðaður núna, vonandi með það í huga að í framtíðinni yrði hann endurbyggður. Hann liggur upp frá Geithálsi og austur í Þingvallasveit þó ekki í gegnum djúpa dalinn sem Magnús Grímsson, skáld orti um kvæðið: „Nú ríkir kyrrð í djúpum dal…“ Gamli vegurinn var byggður með tilliti til snjóalaga og er því snjóléttari, styttri og í alla staði fallegri en blessuð Mosfellsheiðin, sem er eitt helv… veðravíti. Í bók Jónasar í Stardal vegavinnustjóra „Menn og minjaþættir“ (Ís-land 2004) lýsir hann í smáatriðum tilurð nýja Þingvallavegarins og er að afsaka það vegstæði og gera gys að því, en hann fylgdi þeirri veglagningu frá upphafi til enda. Vegurinn var byggður á tveimur sumrum, í akkorði og allt kapp lagt á að ljúka verkinu sem fyrst eftir að Jónas frá Hriflu vildi halda Alþingishátíð í tilefni þess að 1000 ár voru liðin frá því að Íslendingar stofnuðu allsherjarþing á Þingvöllum. Takk fyrir – fyrsta alvarlega Þingvallahátíðarvegagerðaræðið, en nokkur hafa þau verið síðan og núna lítur út fyrir að þarna sé hátíð á hverjum einasta degi alla daga, a.m.k. eftir umferðinni að dæma.Freki kallinn á ferð Ákvörðun um nýtt vegstæði til Þingvalla, var tekin í bræðiskasti af einhverjum skapofsamanni sem var fógeti í Reykjavík og formaður nefndar um endurbyggingu Þingvallavegar. Freki kallinn þverneitaði að lagfæra og breikka gamla veginn og ærðist af því að hann fékk ekki að byggja nýjan í sínu nafni og hótaði að segja af sér nefndarstjórn ef hann fengi ekki að ráða. Jónas og vegamálastjóri urðu hræddir, fóru því og fundu nýtt vegstæði, byggt með það í huga að sem styst væri í möl. Eru því beygjur og sveigjur á veginum og hann lagður í alkunn veðravíti, en aðalatriðið var að menn með skóflu og hestakerru væru sem fljótastir að ná í vagnhlass. Til að mynda þótti góður ofaníburður á Bugðueyrum og við Vilborgarkeldu og vegurinn tekur mið af því. Ef gamli vegurinn yrði endurunninn yrði það aðeins um 18 kílómetra veglagning á þegar reyndu vegstæði. Þar er engin byggð og hægt að gera greiðfærari leið, eyðileggja ekki neitt fyrir neinum, nema kannski nokkrum lóum. Það hlýtur að vera hagkvæmara en að hrúga upp öllum þeim umferðarmannvirkjum hér í dalnum sem stefnt er að, með tilheyrandi eyðileggingu á gróðursælu og byggilegu svæði. Nú er í Mosfellsdal rekin ein eða fleiri atvinnustarfsemi á öllum afleggjurum og hefur alla burði í að eflast, ef ekki verður hellt malbiki og steypu og hringtorgum yfir allan þennan gjöfula og lífræna jarðvegsgrunn. Svo er spurning hver ákvað það að Þingvellir gætu tekið við allri þessari umferð, og hvort Þingvellir þoli allan þennan fjölda. Þeir sem stjórna Vegagerðinni, hljóta að verða að finna lausn á því hvort það sé verjandi að nota þjóðgarðinn á Þingvöllum sem hjáleið fyrir fólk sem á ekkert erindi í Þingvallasveitina, heldur er að fara norður, austur eða jafnvel vestur á firði og hefur engan húmor fyrir friðsældinni og fegurðinni, heldur er að drífa sig að sinna sínu í fjarlægari sveitum.Samantekt Best væri að hlífa Þingvöllum sem hjáleið og banna bílaumferð þar, nema rafmagnsvagna, sem reknir væru af Þjóðgarðinum. Gamli friðaði vegurinn sem byggður var með tilliti til veðurfars og snjóalaga og liggur upp frá Suðurlandsvegi yrði endurbyggður. Vegurinn um Mosfellsdal sem er sprunginn, getur ágætlega nýst þeirri starfsemi sem þegar er hér í dalnum og fer stöðugt vaxandi. Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Þegar hjarðhegðun skyggir á skynsemi: Tökum upplýsta ákvörðun! Birta María Aðalsteinsdóttir Skoðun Rangfærslur bæjarstjóra Stefán Georgsson Skoðun Vopnakaup eru landráð Hildur Þórðardóttir Skoðun Er öldrunarhjúkrun gefandi? Ólína Kristín Jónsdóttir Skoðun Halldór 19.10.24 Halldór Rödd skynseminnar Hjördís Guðný Guðmundsdóttir Skoðun Þarf háskólamenntað fólk til að kenna litlum börnum? Aldís Björk Óskarsdóttir Skoðun Hættum þessu bulli – enga strúta hér á landi Rakel Linda Kristjánsdóttir Skoðun Ætlum við að þjónusta og meðhöndla og meðferða börn í vanda í bílskúr næst? Barnamálaráðherra axlaðu ábyrgð og segðu af þér! Davíð Bergmann Skoðun Svikinn héri að hætti hússins — Ekki lýðræðisveisla Hjörtur Hjartarson Skoðun Skoðun Skoðun Þegar hjarðhegðun skyggir á skynsemi: Tökum upplýsta ákvörðun! Birta María Aðalsteinsdóttir skrifar Skoðun Rangfærslur bæjarstjóra Stefán Georgsson skrifar Skoðun Er öldrunarhjúkrun gefandi? Ólína Kristín Jónsdóttir skrifar Skoðun Vopnakaup eru landráð Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Rödd skynseminnar Hjördís Guðný Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Menntun er fjárfesting í framtíðinni Geir Sigurðsson skrifar Skoðun Í átt að betra Íslandi – stjórnmál sem skila árangri Guðmundur Þórir Sigurðsson skrifar Skoðun Meiri eftirspurn eftir lausnum en rifrildum um húsnæðismál Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hættum þessu bulli – enga strúta hér á landi Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Gerum íslensku að kosningamáli Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Svikinn héri að hætti hússins — Ekki lýðræðisveisla Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun Ætlum við að þjónusta og meðhöndla og meðferða börn í vanda í bílskúr næst? Barnamálaráðherra axlaðu ábyrgð og segðu af þér! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Öðruvísi Íslendingar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir skrifar Skoðun Þarf háskólamenntað fólk til að kenna litlum börnum? Aldís Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til ríkissaksóknara og forseta Hæstaréttar Guðbjörn Jónsson skrifar Skoðun Það er komið nóg Bozena Raczkowska skrifar Skoðun Sögur ísraelska hermannsins Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Að taka réttindi af einum til að selja öðrum Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Kæru vinir og stuðningsfólk Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Goðsögnin um að fara áfram Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Ekki lofa einhverju sem þú ætlar ekki að standa við Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Óásættanleg staða fyrir fimleikadeild Keflavíkur: Loforð svikin og framtíð starfseminnar í hættu Berglind Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Yfirlýsing kennara eftir fund með borgarstjóra Andrea Sigurjónsdóttir,Eygló Friðriksdóttir,Guðrún Gunnarsdóttir,Jónína Einarsdóttir,Kristín Björnsdóttir,Lilja Margrét Möller,Linda Ósk Sigurðardóttir,Þóranna Rósa Ólafsdóttir skrifar Skoðun Hið rándýra bil milli borgar og byggðar - lygileg sjúkrasaga úr sveitinni Jakob Frímann Magnússon skrifar Skoðun Kennarastarfið Ragnheiður Lilja Bjarnadóttir skrifar Skoðun Fullveldi Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Að halda niðri launum og lifa á loftinu Þóranna Rósa Ólafsdóttir skrifar Skoðun Vá! Benedikta Guðrún Svavarsdóttir skrifar Skoðun „Hver sagði þér að heimurinn væri réttlátur?“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Í upphafi kosningabaráttu Heimir Pálsson skrifar Sjá meira
Sorglegt er að sjá hvernig embættismenn hjá Vegagerðinni ætla sér að eyðileggja Mosfellsdalinn með breikkun vegarins, hringtorgum, undirgöngum, tengivegum og malbiki, til þess eins að fleiri farskjótar geti ekið greiðlegar austur á Þingvöll. Stór hluti umferðarinnar streymir í gegnum alla fegurðina og kemst á „hraðbrautina“ yfir Lyngdalsheiði, en nú standa yfir lagningar á „hraðbrautum“ yfir Kjósarskarð, milli Kjósar og Þingvalla og Uxahryggi, milli Borgarfjarðar og Þingvalla. Allri þessari umferð er stefnt í gegnum Mosfellsdalinn, án þess að tekið sé með í reikninginn að fjöldi ferðamanna hefur áttatíufaldast síðan embættismenn Vegagerðarinnar ákváðu að leggja þessa góðu vegi, en ýttu undir þetta rosalega gegnumstreymi í gegnum Þingvelli og Mosfellsdal. Dalbotninn er með frjósamari landsvæðum til allrar jarðræktar sem hugsast getur. Þar er langt niður á berg, sem er mikill mínus við vegagerð, peningalega séð. Þetta gegnumstreymi er orðið of mikið og stjórnlaust fyrir þennan veg, bæði Mosfellsdalinn og Þjóðgarðinn á Þingvöllum. Eðlilegast er að allir sem ætla og vilja njóta fegurðar og friðsældar þjóðgarðsins á Þingvöllum borgi aðgangseyri fyrir upplifunina og borgi fyrir þá þjónustu sem þar er hægt að veita. Þá myndi gegnumstreymið minnka til muna á Þingvallavegi og innan þjóðgarðsins.Nýjan veg ofan á þann gamla En það þarf annan veg yfir Mosfellsheiði. Þann sem var notaður áður en núverandi vegur var byggður í einum hlandspreng fyrir Alþingishátíðina 1930. Gamla veginn sem afi minn Guðjón byggði snemma á síðustu öld og er friðaður núna, vonandi með það í huga að í framtíðinni yrði hann endurbyggður. Hann liggur upp frá Geithálsi og austur í Þingvallasveit þó ekki í gegnum djúpa dalinn sem Magnús Grímsson, skáld orti um kvæðið: „Nú ríkir kyrrð í djúpum dal…“ Gamli vegurinn var byggður með tilliti til snjóalaga og er því snjóléttari, styttri og í alla staði fallegri en blessuð Mosfellsheiðin, sem er eitt helv… veðravíti. Í bók Jónasar í Stardal vegavinnustjóra „Menn og minjaþættir“ (Ís-land 2004) lýsir hann í smáatriðum tilurð nýja Þingvallavegarins og er að afsaka það vegstæði og gera gys að því, en hann fylgdi þeirri veglagningu frá upphafi til enda. Vegurinn var byggður á tveimur sumrum, í akkorði og allt kapp lagt á að ljúka verkinu sem fyrst eftir að Jónas frá Hriflu vildi halda Alþingishátíð í tilefni þess að 1000 ár voru liðin frá því að Íslendingar stofnuðu allsherjarþing á Þingvöllum. Takk fyrir – fyrsta alvarlega Þingvallahátíðarvegagerðaræðið, en nokkur hafa þau verið síðan og núna lítur út fyrir að þarna sé hátíð á hverjum einasta degi alla daga, a.m.k. eftir umferðinni að dæma.Freki kallinn á ferð Ákvörðun um nýtt vegstæði til Þingvalla, var tekin í bræðiskasti af einhverjum skapofsamanni sem var fógeti í Reykjavík og formaður nefndar um endurbyggingu Þingvallavegar. Freki kallinn þverneitaði að lagfæra og breikka gamla veginn og ærðist af því að hann fékk ekki að byggja nýjan í sínu nafni og hótaði að segja af sér nefndarstjórn ef hann fengi ekki að ráða. Jónas og vegamálastjóri urðu hræddir, fóru því og fundu nýtt vegstæði, byggt með það í huga að sem styst væri í möl. Eru því beygjur og sveigjur á veginum og hann lagður í alkunn veðravíti, en aðalatriðið var að menn með skóflu og hestakerru væru sem fljótastir að ná í vagnhlass. Til að mynda þótti góður ofaníburður á Bugðueyrum og við Vilborgarkeldu og vegurinn tekur mið af því. Ef gamli vegurinn yrði endurunninn yrði það aðeins um 18 kílómetra veglagning á þegar reyndu vegstæði. Þar er engin byggð og hægt að gera greiðfærari leið, eyðileggja ekki neitt fyrir neinum, nema kannski nokkrum lóum. Það hlýtur að vera hagkvæmara en að hrúga upp öllum þeim umferðarmannvirkjum hér í dalnum sem stefnt er að, með tilheyrandi eyðileggingu á gróðursælu og byggilegu svæði. Nú er í Mosfellsdal rekin ein eða fleiri atvinnustarfsemi á öllum afleggjurum og hefur alla burði í að eflast, ef ekki verður hellt malbiki og steypu og hringtorgum yfir allan þennan gjöfula og lífræna jarðvegsgrunn. Svo er spurning hver ákvað það að Þingvellir gætu tekið við allri þessari umferð, og hvort Þingvellir þoli allan þennan fjölda. Þeir sem stjórna Vegagerðinni, hljóta að verða að finna lausn á því hvort það sé verjandi að nota þjóðgarðinn á Þingvöllum sem hjáleið fyrir fólk sem á ekkert erindi í Þingvallasveitina, heldur er að fara norður, austur eða jafnvel vestur á firði og hefur engan húmor fyrir friðsældinni og fegurðinni, heldur er að drífa sig að sinna sínu í fjarlægari sveitum.Samantekt Best væri að hlífa Þingvöllum sem hjáleið og banna bílaumferð þar, nema rafmagnsvagna, sem reknir væru af Þjóðgarðinum. Gamli friðaði vegurinn sem byggður var með tilliti til veðurfars og snjóalaga og liggur upp frá Suðurlandsvegi yrði endurbyggður. Vegurinn um Mosfellsdal sem er sprunginn, getur ágætlega nýst þeirri starfsemi sem þegar er hér í dalnum og fer stöðugt vaxandi. Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu.
Þegar hjarðhegðun skyggir á skynsemi: Tökum upplýsta ákvörðun! Birta María Aðalsteinsdóttir Skoðun
Ætlum við að þjónusta og meðhöndla og meðferða börn í vanda í bílskúr næst? Barnamálaráðherra axlaðu ábyrgð og segðu af þér! Davíð Bergmann Skoðun
Skoðun Þegar hjarðhegðun skyggir á skynsemi: Tökum upplýsta ákvörðun! Birta María Aðalsteinsdóttir skrifar
Skoðun Meiri eftirspurn eftir lausnum en rifrildum um húsnæðismál Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Ætlum við að þjónusta og meðhöndla og meðferða börn í vanda í bílskúr næst? Barnamálaráðherra axlaðu ábyrgð og segðu af þér! Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Óásættanleg staða fyrir fimleikadeild Keflavíkur: Loforð svikin og framtíð starfseminnar í hættu Berglind Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Yfirlýsing kennara eftir fund með borgarstjóra Andrea Sigurjónsdóttir,Eygló Friðriksdóttir,Guðrún Gunnarsdóttir,Jónína Einarsdóttir,Kristín Björnsdóttir,Lilja Margrét Möller,Linda Ósk Sigurðardóttir,Þóranna Rósa Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Hið rándýra bil milli borgar og byggðar - lygileg sjúkrasaga úr sveitinni Jakob Frímann Magnússon skrifar
Þegar hjarðhegðun skyggir á skynsemi: Tökum upplýsta ákvörðun! Birta María Aðalsteinsdóttir Skoðun
Ætlum við að þjónusta og meðhöndla og meðferða börn í vanda í bílskúr næst? Barnamálaráðherra axlaðu ábyrgð og segðu af þér! Davíð Bergmann Skoðun