Vilja selja lyf í matvöruverslunum Snærós Sindradóttir skrifar 6. febrúar 2017 06:00 Á Íslandi eru lyf seld yfir borðið í apótekum, óháð styrk þeirra eða magni. Fréttablaðið/Stefán Hópur um málefni lausasölulyfja innan Samtaka verslunar og þjónustu vill að hömlum verði létt á sölu ákveðinna lyfja. Í dag mega einungis apótek sjá um sölu lyfja og verða lyf að vera innan við afgreiðsluborð. Eina undantekningin frá þessu er sala smárra skammta af níkótínlyfjum. Fréttablaðið greindi frá því árið 2014 að forstjórar Haga og Kaupáss, fyrirtækja sem reka meðal annars Bónus, Hagkaup og Krónuna, hefðu áhuga á því að taka upp sölu lausasölulyfja í dagvöruverslunum. Sem dæmi um lausasölulyf má nefna væg verkjalyf, ofnæmislyf og magalyf. Brynjúlfur Guðmundsson, forsvarsmaður lausasölulyfjahóps SVÞ, segir að í drögum að nýjum lyfjalögum sem kynnt voru á Alþingi í upphafi síðasta árs hafi verið gert ráð fyrir að Lyfjastofnun gæti veitt leyfi til slíkrar sölu. Þetta atriði hafi þó verið tekið út í meðförum heilbrigðisráðherra með frumvarpið nema með undantekningu fyrir svæði þar sem ekki er apótek í næsta nágrenni. Hópurinn leggur til að lyfjum sem ekki eru lyfseðilsskyld verði skipt í tvennt og þau fari ekki öll sjálfkrafa í almenna sölu heldur séu væg verkjalyf í litlum pakkningum gerð aðgengileg en stærri skammtar verði enn í meðförum apótekanna. „Það sem er möguleiki að fólk geti ofnotað yrði bara í apótekum. Þetta eru bara helstu lyfin sem fólk notar dagsdaglega, ofnæmislyf, kveflyf og hitastillandi fyrir börn. Börn fá ekki bara hita á daginn á milli 9 og 5. Apótek úti á landi eru stundum bara opin nokkra virka daga í viku á milli tíu og tvö. Þetta snýst um að bæta aðgengi og heilbrigði þjóðarinnar,“ segir Brynjúlfur. Í skýrslu sem hópurinn lét vinna fyrir sig til að bera saman íslenskt lyfjasöluumhverfi við umhverfið í nágrannalöndum okkar, kemur fram að salan sé meiri takmörkunum háð hér en gengur og gerist í löndunum í kring. Í Noregi og Svíþjóð er til að mynda sala slíkra lyfja heimil í almennum verslunum og þar er netverslun einnig heimil á lyfjum. Þá tíðkist í fæstum Evrópulöndum að öll lyf séu á bak við afgreiðsluborðið í stað þess að vera í rekkum apótekanna. Það fyrirkomulag komi í veg fyrir að neytendur geti sjálfir gert almennilegan verðsamanburð eða annan samanburð á lyfjunum sem í boði eru. Lóa María Magnúsdóttir, formaður Lyfjafræðingafélags Íslands, segir að leggja verði áherslu á öryggi við sölu slíkra lyfja. Í öllum apótekum sé alltaf lyfjafræðingur á vakt sem beri ábyrgð á sölunni. „Fari lausasölulyf í almennar verslanir, hver ber þá ábyrgðina? Hver á að tala við sjúklinginn og ræða við hann um önnur lyf og þær hættur sem fylgja því að taka lausasölulyf. Þetta er ekki Smarties,“ segir Lóa. „Í nágrannalöndum okkar hafa komið upp alvarleg eitrunartilvik vegna paracetamols. Það er verið að breyta reglunum þar vegna þess,“ segir hún jafnframt. Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu Mest lesið Engu um að kenna nema „handónýtu kerfi“ Innlent Sprautan umdeilda sem fólk er tilbúið að borga fyrir út ævina Innlent „Ekki næstum því allir íbúar með þetta app“ Innlent Banaslysið aftur til héraðssaksóknara Innlent Drottningin baðst afsökunar á því að geta ekki boðið betra veður Innlent Koma siglandi og sótt á hestvagni Innlent Grunaði í máli Madeleine McCann sýknaður af öðrum brotum Erlent Svikahrappurinn bjó í íbúð hinnar látnu í níu ár Innlent „Þú hugsar bara: Hver var skotinn?” Erlent „Mikið af slæmum genum í landinu okkar“ Erlent Fleiri fréttir „Eins og við höfum verið að hitta gamla vini” Flugfreyjurnar segjast eiga sinn þátt í flugævintýrinu Söguleg heimsókn konungshjónanna í Jónshús Skrifstofustjóri með tuttugu ára reynslu nýr ráðuneytisstjóri Þorbjörg ætlar sér fyrsta sætið Drottningin baðst afsökunar á því að geta ekki boðið betra veður Engu um að kenna nema „handónýtu kerfi“ „Ekki næstum því allir íbúar með þetta app“ Sprautan umdeilda sem fólk er tilbúið að borga fyrir út ævina Banaslysið aftur til héraðssaksóknara Koma siglandi og sótt á hestvagni Íbúakosning verður haldin í Hafnarfirði Segir að verjast þurfi árásum á flugvöllinn með fullum hnefa Búið að byrgja brunninn Lopabuxur og geitavesti á tískusýningu í sveitinni Nýir aðilar ráðast í uppbyggingu Vesturbugtar Formenn stjórnarflokkanna hljóti að ræða framhaldið Orðinn „kokhraustur kvenhatari“ og tækifærissinni Stjórnlaus ásókn í megrunarlyf og „árás“ á flugvöll Svikahrappurinn bjó í íbúð hinnar látnu í níu ár Dómur yfir Alberti kveðinn upp á fimmtudag Með ófullnægjandi hjálm þegar banaslys varð „Það er af og frá að ég hafi brotið lög“ Fjölmenntu í Aðalbyggingu HÍ og vilja svör frá rektor „Þingflokkur Pírata braut á mér“ Áfram lokuð þar sem viðgerðirnar undu upp á sig Spurð hvort hún ætli sér ekkert meira en kennarastarf Niðurstaða um Ölfusárbrú væntanleg í þessari viku Skaut hundinn sjálfur og fékk háa sekt Hætta að sekta fyrir notkun nagladekkja Sjá meira
Hópur um málefni lausasölulyfja innan Samtaka verslunar og þjónustu vill að hömlum verði létt á sölu ákveðinna lyfja. Í dag mega einungis apótek sjá um sölu lyfja og verða lyf að vera innan við afgreiðsluborð. Eina undantekningin frá þessu er sala smárra skammta af níkótínlyfjum. Fréttablaðið greindi frá því árið 2014 að forstjórar Haga og Kaupáss, fyrirtækja sem reka meðal annars Bónus, Hagkaup og Krónuna, hefðu áhuga á því að taka upp sölu lausasölulyfja í dagvöruverslunum. Sem dæmi um lausasölulyf má nefna væg verkjalyf, ofnæmislyf og magalyf. Brynjúlfur Guðmundsson, forsvarsmaður lausasölulyfjahóps SVÞ, segir að í drögum að nýjum lyfjalögum sem kynnt voru á Alþingi í upphafi síðasta árs hafi verið gert ráð fyrir að Lyfjastofnun gæti veitt leyfi til slíkrar sölu. Þetta atriði hafi þó verið tekið út í meðförum heilbrigðisráðherra með frumvarpið nema með undantekningu fyrir svæði þar sem ekki er apótek í næsta nágrenni. Hópurinn leggur til að lyfjum sem ekki eru lyfseðilsskyld verði skipt í tvennt og þau fari ekki öll sjálfkrafa í almenna sölu heldur séu væg verkjalyf í litlum pakkningum gerð aðgengileg en stærri skammtar verði enn í meðförum apótekanna. „Það sem er möguleiki að fólk geti ofnotað yrði bara í apótekum. Þetta eru bara helstu lyfin sem fólk notar dagsdaglega, ofnæmislyf, kveflyf og hitastillandi fyrir börn. Börn fá ekki bara hita á daginn á milli 9 og 5. Apótek úti á landi eru stundum bara opin nokkra virka daga í viku á milli tíu og tvö. Þetta snýst um að bæta aðgengi og heilbrigði þjóðarinnar,“ segir Brynjúlfur. Í skýrslu sem hópurinn lét vinna fyrir sig til að bera saman íslenskt lyfjasöluumhverfi við umhverfið í nágrannalöndum okkar, kemur fram að salan sé meiri takmörkunum háð hér en gengur og gerist í löndunum í kring. Í Noregi og Svíþjóð er til að mynda sala slíkra lyfja heimil í almennum verslunum og þar er netverslun einnig heimil á lyfjum. Þá tíðkist í fæstum Evrópulöndum að öll lyf séu á bak við afgreiðsluborðið í stað þess að vera í rekkum apótekanna. Það fyrirkomulag komi í veg fyrir að neytendur geti sjálfir gert almennilegan verðsamanburð eða annan samanburð á lyfjunum sem í boði eru. Lóa María Magnúsdóttir, formaður Lyfjafræðingafélags Íslands, segir að leggja verði áherslu á öryggi við sölu slíkra lyfja. Í öllum apótekum sé alltaf lyfjafræðingur á vakt sem beri ábyrgð á sölunni. „Fari lausasölulyf í almennar verslanir, hver ber þá ábyrgðina? Hver á að tala við sjúklinginn og ræða við hann um önnur lyf og þær hættur sem fylgja því að taka lausasölulyf. Þetta er ekki Smarties,“ segir Lóa. „Í nágrannalöndum okkar hafa komið upp alvarleg eitrunartilvik vegna paracetamols. Það er verið að breyta reglunum þar vegna þess,“ segir hún jafnframt. Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu
Mest lesið Engu um að kenna nema „handónýtu kerfi“ Innlent Sprautan umdeilda sem fólk er tilbúið að borga fyrir út ævina Innlent „Ekki næstum því allir íbúar með þetta app“ Innlent Banaslysið aftur til héraðssaksóknara Innlent Drottningin baðst afsökunar á því að geta ekki boðið betra veður Innlent Koma siglandi og sótt á hestvagni Innlent Grunaði í máli Madeleine McCann sýknaður af öðrum brotum Erlent Svikahrappurinn bjó í íbúð hinnar látnu í níu ár Innlent „Þú hugsar bara: Hver var skotinn?” Erlent „Mikið af slæmum genum í landinu okkar“ Erlent Fleiri fréttir „Eins og við höfum verið að hitta gamla vini” Flugfreyjurnar segjast eiga sinn þátt í flugævintýrinu Söguleg heimsókn konungshjónanna í Jónshús Skrifstofustjóri með tuttugu ára reynslu nýr ráðuneytisstjóri Þorbjörg ætlar sér fyrsta sætið Drottningin baðst afsökunar á því að geta ekki boðið betra veður Engu um að kenna nema „handónýtu kerfi“ „Ekki næstum því allir íbúar með þetta app“ Sprautan umdeilda sem fólk er tilbúið að borga fyrir út ævina Banaslysið aftur til héraðssaksóknara Koma siglandi og sótt á hestvagni Íbúakosning verður haldin í Hafnarfirði Segir að verjast þurfi árásum á flugvöllinn með fullum hnefa Búið að byrgja brunninn Lopabuxur og geitavesti á tískusýningu í sveitinni Nýir aðilar ráðast í uppbyggingu Vesturbugtar Formenn stjórnarflokkanna hljóti að ræða framhaldið Orðinn „kokhraustur kvenhatari“ og tækifærissinni Stjórnlaus ásókn í megrunarlyf og „árás“ á flugvöll Svikahrappurinn bjó í íbúð hinnar látnu í níu ár Dómur yfir Alberti kveðinn upp á fimmtudag Með ófullnægjandi hjálm þegar banaslys varð „Það er af og frá að ég hafi brotið lög“ Fjölmenntu í Aðalbyggingu HÍ og vilja svör frá rektor „Þingflokkur Pírata braut á mér“ Áfram lokuð þar sem viðgerðirnar undu upp á sig Spurð hvort hún ætli sér ekkert meira en kennarastarf Niðurstaða um Ölfusárbrú væntanleg í þessari viku Skaut hundinn sjálfur og fékk háa sekt Hætta að sekta fyrir notkun nagladekkja Sjá meira