Ísland mun betur búið til að mæta áföllum nú en eftir hrun Heimir Már Pétursson skrifar 18. október 2017 19:30 Bankakerfið er mun betur statt nú en fyrir hrun til að bregðast við mögulegum áföllum í þjóðarbúskapnum, til dæmis ef ferðamönnum fækkaði umtalsvert, að mati Seðlabanka Íslands. Staða heimilanna hafi einnig stórbatnað á undanförnum árum og horfur séu á áframhaldandi hagvexti á næstu árum. Útlán til heimila og fyrirtækja, sérstaklega fyrirtækja í ferðaþjónustu, eru að aukast. En Seðlabankinn telur ekki ástæðu til að hafa áhyggjur af því. Þetta sé í takti við aukinn hagvöxt. Talsmenn Seðlabankans kynntu rit sitt fjármálastöðugleika í dag en þar kemur fram að bæði fyrirtæki og heimili hafi notað hagvöxt og aukinn kaupmátt á undanförnum árum til að greiða niður skuldir. Þótt verð íbúðarhúsnæðis hafi náð hæstu hæðum eins og það var fyrir hrun, standi bankakerfið, heimilin og fyrirtækin mun betur nú og skuldastaðan gagnvart útlöndum sé góð. Bönkunum bjóðist líka mun betri vaxtakjör en á árunum eftir hrun og eigi því auðvelt með að endurfjármagna 105 milljarða lán á næsta ári. Harpa Jónsdóttir framkvæmdastjóri fjármálastöðugleika hjá Seðlabankanum segir það ekki síst vera hraðan og mikinn vöxt ferðaþjónustunnar sem bætt hafi stöðu þjóðarbúsins á undanförnum árum. En nú eru um 20 prósent útlána bankanna til fyrirtækja til ferðaþjónustunnar, svipað hlutfall og til sjávarútvegsins. „Staðan er nokkuð góð. Við höfum búið við góðar aðstæður undanfarið og fjármálakerfið stendur jafnframt sterkt. En við erum að byrja að sjá taktinn í uppsveiflunni í fjármálasveiflunni byrja að aukast. Útlánin eru að aukast svo við þurfum núna að ganga hægt um gleðinnar dyr,“ segir Harpa. Útlán til heimilanna hafa aðallega aukist vegna húsnæðiskaupa með auknum kaupmætti þeirra og þá er munurinn á byggingarkostnaði og húnsæðisverði orðinn slíkur að nú borgi sig að byggja á nýjan leik. En staða heimilanna sé góð um þessar mundir. Seðlabankinn býst ekki við alvarlegum áföllum í efnahagslífinu á næstu árum en segir áhættuna helst liggja í stöðu ferðaþjónustunnar og húsnæðisverði. Ef ferðamönnum fækkaði af einhverjum sökum gæti til að mynda hluti um 4.500 íbúða í útleigu til ferðamanna komið inn á almenna markaðinn og valdið verðlækkun. „Við erum nýbúin að fá gögn í hús frá AirBnB og munum greina þau nánar. En eins og þetta birtist okkur núna virðist þetta vera að hafa umtalsverð áhrif á markaðinn,“ segir Harpa. En jafnvel þótt ferðamönnum fækkaði umtalsvert sem smitaðist út í aðra hluta efnahagslífsins þoli bankakerfið umtalsvert áfall, en þurfi að fara sér hægt í arðgreiðslum og líta fram á veginn.Myndum við vera í svipaðri stöðu og í hruninu haustið 2008 eða myndi kerfið þola áfallið betur? „Já, kerfið þolir áfallið mun betur. Það er mun meira eigið fé og lausafé inni í kerfinu í dag,“ segir Harpa. Mest lesið Stúlkan er látin Innlent Tveir stungnir í gistiskýlinu Granda Innlent Guðlaugur Þór miður sín vegna hraðaksturs Innlent Segir algengan misskilning að læknar séu hátekjustétt Innlent Handtóku tvo unga menn eftir að upptökur voru skoðaðar Innlent Dagarnir miklu fleiri hjá Davíð og Ingibjörgu Innlent Náðu líkamsárás á myndband Innlent „Við snúum bökum saman og náum tökum á stöðunni“ Innlent „Löggan er ekki að fara að labba í gegnum Garðabæ og leita á ungmennum“ Innlent Hneig niður á miðjum tónleikum Erlent Fleiri fréttir Smelltu Kristrúnu í hitasætið og kalla eftir aðgerðum Treystir sér til formennsku ef Bjarni hættir „Þýðir ekkert að keyra og bíða þangað til það eru fimm prósent eftir af rafhlöðunni“ Bjarni íhugar stöðu sína og ævintýraheimur í Hafnarfirði Tveir stungnir í gistiskýlinu Granda Sósíalistar næðu manni inn Guðlaugur Þór miður sín vegna hraðaksturs „Við snúum bökum saman og náum tökum á stöðunni“ Fyrsti Hjallastefnuleikskólinn á Selfossi Of snemmt að segja til um landris Stúlkan er látin Þegar við tölum um íslenskt flugævintýri þá er það í dag Bein útsending: Flokksráðsfundur Sjálfstæðisflokksins Blæs á gagnrýni á bjartari Friðarsúlu Skynsamlegast fyrir stjórnarflokkana að segja satt um samstarfið Íslensk kona ákærð fyrir fíkniefnainnflutning í Færeyjum Sjálfstæðismenn funda í skugga fylgishruns og umdeildar viðgerðir á Friðarsúlunni Handtóku tvo unga menn eftir að upptökur voru skoðaðar Margfölduð áhrif þegar gasmengun og svifryk blandast „Löggan er ekki að fara að labba í gegnum Garðabæ og leita á ungmennum“ Segir algengan misskilning að læknar séu hátekjustétt Þrjár skriður féllu á Barðaströnd Náðu líkamsárás á myndband Dagarnir miklu fleiri hjá Davíð og Ingibjörgu Mikil brennisteinsmengun í Vogum Landhelginni ekki sinnt sem skyldi og sæstrengir illa varðir Ábyrgðin liggi fyrst og fremst hjá foreldrum Kvíðir vetrinum vegna alvarlegs lyfjaskorts Ábyrgð foreldra og mikið verður lítið Garðabær segir upp rúmlega þriðjungi skólaliða Sjá meira
Bankakerfið er mun betur statt nú en fyrir hrun til að bregðast við mögulegum áföllum í þjóðarbúskapnum, til dæmis ef ferðamönnum fækkaði umtalsvert, að mati Seðlabanka Íslands. Staða heimilanna hafi einnig stórbatnað á undanförnum árum og horfur séu á áframhaldandi hagvexti á næstu árum. Útlán til heimila og fyrirtækja, sérstaklega fyrirtækja í ferðaþjónustu, eru að aukast. En Seðlabankinn telur ekki ástæðu til að hafa áhyggjur af því. Þetta sé í takti við aukinn hagvöxt. Talsmenn Seðlabankans kynntu rit sitt fjármálastöðugleika í dag en þar kemur fram að bæði fyrirtæki og heimili hafi notað hagvöxt og aukinn kaupmátt á undanförnum árum til að greiða niður skuldir. Þótt verð íbúðarhúsnæðis hafi náð hæstu hæðum eins og það var fyrir hrun, standi bankakerfið, heimilin og fyrirtækin mun betur nú og skuldastaðan gagnvart útlöndum sé góð. Bönkunum bjóðist líka mun betri vaxtakjör en á árunum eftir hrun og eigi því auðvelt með að endurfjármagna 105 milljarða lán á næsta ári. Harpa Jónsdóttir framkvæmdastjóri fjármálastöðugleika hjá Seðlabankanum segir það ekki síst vera hraðan og mikinn vöxt ferðaþjónustunnar sem bætt hafi stöðu þjóðarbúsins á undanförnum árum. En nú eru um 20 prósent útlána bankanna til fyrirtækja til ferðaþjónustunnar, svipað hlutfall og til sjávarútvegsins. „Staðan er nokkuð góð. Við höfum búið við góðar aðstæður undanfarið og fjármálakerfið stendur jafnframt sterkt. En við erum að byrja að sjá taktinn í uppsveiflunni í fjármálasveiflunni byrja að aukast. Útlánin eru að aukast svo við þurfum núna að ganga hægt um gleðinnar dyr,“ segir Harpa. Útlán til heimilanna hafa aðallega aukist vegna húsnæðiskaupa með auknum kaupmætti þeirra og þá er munurinn á byggingarkostnaði og húnsæðisverði orðinn slíkur að nú borgi sig að byggja á nýjan leik. En staða heimilanna sé góð um þessar mundir. Seðlabankinn býst ekki við alvarlegum áföllum í efnahagslífinu á næstu árum en segir áhættuna helst liggja í stöðu ferðaþjónustunnar og húsnæðisverði. Ef ferðamönnum fækkaði af einhverjum sökum gæti til að mynda hluti um 4.500 íbúða í útleigu til ferðamanna komið inn á almenna markaðinn og valdið verðlækkun. „Við erum nýbúin að fá gögn í hús frá AirBnB og munum greina þau nánar. En eins og þetta birtist okkur núna virðist þetta vera að hafa umtalsverð áhrif á markaðinn,“ segir Harpa. En jafnvel þótt ferðamönnum fækkaði umtalsvert sem smitaðist út í aðra hluta efnahagslífsins þoli bankakerfið umtalsvert áfall, en þurfi að fara sér hægt í arðgreiðslum og líta fram á veginn.Myndum við vera í svipaðri stöðu og í hruninu haustið 2008 eða myndi kerfið þola áfallið betur? „Já, kerfið þolir áfallið mun betur. Það er mun meira eigið fé og lausafé inni í kerfinu í dag,“ segir Harpa.
Mest lesið Stúlkan er látin Innlent Tveir stungnir í gistiskýlinu Granda Innlent Guðlaugur Þór miður sín vegna hraðaksturs Innlent Segir algengan misskilning að læknar séu hátekjustétt Innlent Handtóku tvo unga menn eftir að upptökur voru skoðaðar Innlent Dagarnir miklu fleiri hjá Davíð og Ingibjörgu Innlent Náðu líkamsárás á myndband Innlent „Við snúum bökum saman og náum tökum á stöðunni“ Innlent „Löggan er ekki að fara að labba í gegnum Garðabæ og leita á ungmennum“ Innlent Hneig niður á miðjum tónleikum Erlent Fleiri fréttir Smelltu Kristrúnu í hitasætið og kalla eftir aðgerðum Treystir sér til formennsku ef Bjarni hættir „Þýðir ekkert að keyra og bíða þangað til það eru fimm prósent eftir af rafhlöðunni“ Bjarni íhugar stöðu sína og ævintýraheimur í Hafnarfirði Tveir stungnir í gistiskýlinu Granda Sósíalistar næðu manni inn Guðlaugur Þór miður sín vegna hraðaksturs „Við snúum bökum saman og náum tökum á stöðunni“ Fyrsti Hjallastefnuleikskólinn á Selfossi Of snemmt að segja til um landris Stúlkan er látin Þegar við tölum um íslenskt flugævintýri þá er það í dag Bein útsending: Flokksráðsfundur Sjálfstæðisflokksins Blæs á gagnrýni á bjartari Friðarsúlu Skynsamlegast fyrir stjórnarflokkana að segja satt um samstarfið Íslensk kona ákærð fyrir fíkniefnainnflutning í Færeyjum Sjálfstæðismenn funda í skugga fylgishruns og umdeildar viðgerðir á Friðarsúlunni Handtóku tvo unga menn eftir að upptökur voru skoðaðar Margfölduð áhrif þegar gasmengun og svifryk blandast „Löggan er ekki að fara að labba í gegnum Garðabæ og leita á ungmennum“ Segir algengan misskilning að læknar séu hátekjustétt Þrjár skriður féllu á Barðaströnd Náðu líkamsárás á myndband Dagarnir miklu fleiri hjá Davíð og Ingibjörgu Mikil brennisteinsmengun í Vogum Landhelginni ekki sinnt sem skyldi og sæstrengir illa varðir Ábyrgðin liggi fyrst og fremst hjá foreldrum Kvíðir vetrinum vegna alvarlegs lyfjaskorts Ábyrgð foreldra og mikið verður lítið Garðabær segir upp rúmlega þriðjungi skólaliða Sjá meira