Annað samningsbrotamál mögulegt ef Ísland virðir ekki dóm í kjötmáli Þorbjörn Þórðarson skrifar 7. desember 2017 19:15 Ef íslenska ríkið bregst ekki við dómi EFTA-dómstólsins frá því í nóvember með því að afnema leyfisveitingakerfi vegna innflutnings á fersku kjöti, eggjum og mjólk á ríkið yfir höfði sér aðra málshöfðun frá ESA - eftirlitsstofnun EFTA - til að knýja á um efndir vegna dómsins. Hinn 14. nóvember kvað EFTA-dómstóllinn upp dóm í máli ESA gegn íslenska ríkinu um að íslenska leyfisveitingakerfið fyrir innflutningi á hráum kjötvörum, hráum eggjum og ógerilsneyddri mjólk bryti gegn tilskipun 89/662 um dýraheilbrigðiseftirlit. Umrædd tilskipun hefur verið tekin upp í EES-samninginn og er íslenska ríkið skuldbundið til að virða hana. Því var um að ræða samningsbrot af hálfu íslenska ríkisins.Einfaldasta leiðin að afnema reglurnar Samtök verslunar og þjónustu efndu til málþings á Grand hóteli í dag til að fjalla um dómsniðurstöðuna og innflutning á fersku kjöti í víðu samhengi. Á meðal framsögumanna var Ólafur Jóhannes Einarsson lögmaður en hann starfaði í 13 ár hjá ESA, eftirlitsstofnun EFTA, í Brussel þar af síðustu árin sem framkvæmdastjóri innra markaðssviðs. „Þetta er dómur í samningsbrotamáli sem er skuldbindandi fyrir íslenska ríkið. Það er alveg ljóst að íslensk stjórnvöld þurfa innan skamms tíma, þá er ég að tala um einhverja mánuði, að bregðast við dómi EFTA-dómstólsins. Einfaldasta leiðin til að gera það er að afnema þessar umdeildu reglur og þar með leyfa innflutning. Það gæti verið svigrúm til að gera eitthvað annað en það er þá pólitískt mat að hvaða leyti er farið í slíkar aðgerðir,“ segir Ólafur. Íslandi, Noregi og Liechtenstein ber að bregðast þegar í stað við dómum EFTA-dómstólsins. Reynslan sýnir þó að ríki taka sér oft marga mánuði til að breyta lögum í samræmi við niðurstöðuna. „Ef ESA telur að Ísland hafi ekki brugðist við þessu innan hæfilegs tíma þá væri hægt að fara með nýtt samningsbrotamál. Þá myndi það snúast um skyldu Íslands til að hlíta dómi EFTA-dómstólsins. Það er sem betur fer sjaldgæft en það eru dæmi þess. Allavega Noregur hefur verið dæmdur fyrir að brjóta gegn skyldunni til að fylgja eftir dómi EFTA-dómstólsins,“ segir Ólafur. Í tilskipun 89/662, sem íslenska ríkið hefur brotið gegn í mörg ár, er kveðið á um að dýraheilbrigðiseftirlit með tilteknum landbúnaðarafurðum skuli lagt niður á innri markaði Evrópusambandsins. Kjarni málsins er að eftirlit með dýrasjúkdómum hefur þegar átt sér stað inni á innri markaðnum þegar landbúnaðarafurðir eru fluttar til annars ríkis. Tilgangurinn með umræddri tilskipun var að afnema þetta tvöfalda eftirlitskerfi og tryggja samræmt heilbrigðiseftirlit inni á innri markaðnum. Neytendur eiga að geta treyst því að hvar sem er inni á innri markaðnum sé gæða- og heilbrigðiseftirlitið það sama. Þessi einsleitni er í raun rauði þráðurinn í öllu regluverki Evrópusambandsins. Íslensk stjórnvöld mega í raun aðeins gera stikkprufur á innfluttu fersku kjöti, eggjum og ógerilsneyddri mjólk ef þau hafa rökstudda ástæðu til að ætla að eftirlit hafi verið ábótavant.Ekki valkostur að vera aftur stefnt vegna samningsbrots Kristján Þór Júlíusson sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra segir að það sé ekki valkostur að íslenska ríkið fái á sig aðra málshöfðun vegna samningsbrots vegna innflutnings á kjöti. „Það eru einungis þrjár vikur síðan dómurinn var kveðinn upp og ráðuneytið hefur á þeim tíma verið að skoða þetta. Viðbrögðin munu mótast af því að við virðum að sjálfsögðu samningsskyldur Íslands við EES-samninginn. Á sama tíma muni við standa vörð um heilnæmi búfjárstofna og varnir við sýklaónæmi og svo framvegis,“ segir Kristján Þór. Fulltrúar bænda eru mjög áhyggjufullir af áhrifum niðurfellingar leyfisveitingakerfisins á þeirra hagsmuni „Það er fullkomlega eðlilegt að menn hafi áhyggjur af þeirri stöðu á meðan það liggja ekki fyrir svör stjórnvalda hér með hvaða hætti við ætlum að bregðast við því. Þá er það skiljanlegt óöryggi,“ segir Kristján Þór. Mest lesið Tjaldstæðadólgur hótar að sverta staðinn á netinu Innlent Sagði hvorki unnustu sína né börn hennar verðskulda líf Innlent Ökumaðurinn á lífi en töluvert slasaður Innlent Hvetur fólk til að skipta sér meira af öðrum Innlent Tekið á símanotkun strætóbílstjóra með hörku Innlent Skjálfta varð vart á höfuðborgarsvæðinu Innlent Gámur fluttur án leyfis eiganda og öllu stolið úr honum Innlent Vaknaði með tíu ósvöruð símtöl og frétti svo af uppsögninni Innlent Sunak segir af sér og hættir sem leiðtogi Erlent Stórsigur Verkamannaflokksins á kostnað Íhaldsflokksins Erlent Fleiri fréttir Ekki spurst til mannsins síðan snemma í gær Fjöldi erlendra meintra gerenda nær tvöfaldaðist á tveimur árum Kristrún fagnaði með Starmer: „Mikill innblástur fyrir okkur“ Segir Miðflokkinn vilja skreyta sig stolnum fjöðrum Taka fyrir nauðgun á táningsstúlku vegna vinnubragða Landsréttar Skjálfti suðvestur af Reykjanestá Vill gera smokkinn sexí aftur Tjaldstæðadólgur hótar að sverta staðinn á netinu Dæmdar tæplega fimmtíu milljónir fjórtán árum eftir handtökuna Ökumaðurinn á lífi en töluvert slasaður Meirihluti sem vill þjóðaratkvæðagreiðslu ekki svo mikill Hafa áhyggjur af göngumanni á Skálafellsjökli Tekið á símanotkun strætóbílstjóra með hörku Svindlsíður herja á landsmótsgesti Sagði hvorki unnustu sína né börn hennar verðskulda líf Hvetur fólk til að skipta sér meira af öðrum Skjálfta varð vart á höfuðborgarsvæðinu Allsgáður en ók niður ljósastaur Stöðug fjölgun tilfella þar sem eggvopnum er beitt Tvö þúsund skora á Guðrúnu að hætta við brottvísunina Skilur ekki hægagang dómsmálaráðuneytisins Gámur fluttur án leyfis eiganda og öllu stolið úr honum Syngjandi hundur í Mosfellsbæ Vaknaði með tíu ósvöruð símtöl og frétti svo af uppsögninni Mátti ekki pissa á starfsmann svo hann meig á glugga Alvarlega slasaður eftir mótorhjólaslys Akranesbær í sárum eftir gjaldþrot eins stærsta vinnustaðarins Fimmtán mánaða skilorð fyrir vörslu barnaníðsefnis Kirkjan skaðabótaskyld gagnvart Kristni Tuttugu stéttarfélög skrifuðu undir kjarasamninga Sjá meira
Ef íslenska ríkið bregst ekki við dómi EFTA-dómstólsins frá því í nóvember með því að afnema leyfisveitingakerfi vegna innflutnings á fersku kjöti, eggjum og mjólk á ríkið yfir höfði sér aðra málshöfðun frá ESA - eftirlitsstofnun EFTA - til að knýja á um efndir vegna dómsins. Hinn 14. nóvember kvað EFTA-dómstóllinn upp dóm í máli ESA gegn íslenska ríkinu um að íslenska leyfisveitingakerfið fyrir innflutningi á hráum kjötvörum, hráum eggjum og ógerilsneyddri mjólk bryti gegn tilskipun 89/662 um dýraheilbrigðiseftirlit. Umrædd tilskipun hefur verið tekin upp í EES-samninginn og er íslenska ríkið skuldbundið til að virða hana. Því var um að ræða samningsbrot af hálfu íslenska ríkisins.Einfaldasta leiðin að afnema reglurnar Samtök verslunar og þjónustu efndu til málþings á Grand hóteli í dag til að fjalla um dómsniðurstöðuna og innflutning á fersku kjöti í víðu samhengi. Á meðal framsögumanna var Ólafur Jóhannes Einarsson lögmaður en hann starfaði í 13 ár hjá ESA, eftirlitsstofnun EFTA, í Brussel þar af síðustu árin sem framkvæmdastjóri innra markaðssviðs. „Þetta er dómur í samningsbrotamáli sem er skuldbindandi fyrir íslenska ríkið. Það er alveg ljóst að íslensk stjórnvöld þurfa innan skamms tíma, þá er ég að tala um einhverja mánuði, að bregðast við dómi EFTA-dómstólsins. Einfaldasta leiðin til að gera það er að afnema þessar umdeildu reglur og þar með leyfa innflutning. Það gæti verið svigrúm til að gera eitthvað annað en það er þá pólitískt mat að hvaða leyti er farið í slíkar aðgerðir,“ segir Ólafur. Íslandi, Noregi og Liechtenstein ber að bregðast þegar í stað við dómum EFTA-dómstólsins. Reynslan sýnir þó að ríki taka sér oft marga mánuði til að breyta lögum í samræmi við niðurstöðuna. „Ef ESA telur að Ísland hafi ekki brugðist við þessu innan hæfilegs tíma þá væri hægt að fara með nýtt samningsbrotamál. Þá myndi það snúast um skyldu Íslands til að hlíta dómi EFTA-dómstólsins. Það er sem betur fer sjaldgæft en það eru dæmi þess. Allavega Noregur hefur verið dæmdur fyrir að brjóta gegn skyldunni til að fylgja eftir dómi EFTA-dómstólsins,“ segir Ólafur. Í tilskipun 89/662, sem íslenska ríkið hefur brotið gegn í mörg ár, er kveðið á um að dýraheilbrigðiseftirlit með tilteknum landbúnaðarafurðum skuli lagt niður á innri markaði Evrópusambandsins. Kjarni málsins er að eftirlit með dýrasjúkdómum hefur þegar átt sér stað inni á innri markaðnum þegar landbúnaðarafurðir eru fluttar til annars ríkis. Tilgangurinn með umræddri tilskipun var að afnema þetta tvöfalda eftirlitskerfi og tryggja samræmt heilbrigðiseftirlit inni á innri markaðnum. Neytendur eiga að geta treyst því að hvar sem er inni á innri markaðnum sé gæða- og heilbrigðiseftirlitið það sama. Þessi einsleitni er í raun rauði þráðurinn í öllu regluverki Evrópusambandsins. Íslensk stjórnvöld mega í raun aðeins gera stikkprufur á innfluttu fersku kjöti, eggjum og ógerilsneyddri mjólk ef þau hafa rökstudda ástæðu til að ætla að eftirlit hafi verið ábótavant.Ekki valkostur að vera aftur stefnt vegna samningsbrots Kristján Þór Júlíusson sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra segir að það sé ekki valkostur að íslenska ríkið fái á sig aðra málshöfðun vegna samningsbrots vegna innflutnings á kjöti. „Það eru einungis þrjár vikur síðan dómurinn var kveðinn upp og ráðuneytið hefur á þeim tíma verið að skoða þetta. Viðbrögðin munu mótast af því að við virðum að sjálfsögðu samningsskyldur Íslands við EES-samninginn. Á sama tíma muni við standa vörð um heilnæmi búfjárstofna og varnir við sýklaónæmi og svo framvegis,“ segir Kristján Þór. Fulltrúar bænda eru mjög áhyggjufullir af áhrifum niðurfellingar leyfisveitingakerfisins á þeirra hagsmuni „Það er fullkomlega eðlilegt að menn hafi áhyggjur af þeirri stöðu á meðan það liggja ekki fyrir svör stjórnvalda hér með hvaða hætti við ætlum að bregðast við því. Þá er það skiljanlegt óöryggi,“ segir Kristján Þór.
Mest lesið Tjaldstæðadólgur hótar að sverta staðinn á netinu Innlent Sagði hvorki unnustu sína né börn hennar verðskulda líf Innlent Ökumaðurinn á lífi en töluvert slasaður Innlent Hvetur fólk til að skipta sér meira af öðrum Innlent Tekið á símanotkun strætóbílstjóra með hörku Innlent Skjálfta varð vart á höfuðborgarsvæðinu Innlent Gámur fluttur án leyfis eiganda og öllu stolið úr honum Innlent Vaknaði með tíu ósvöruð símtöl og frétti svo af uppsögninni Innlent Sunak segir af sér og hættir sem leiðtogi Erlent Stórsigur Verkamannaflokksins á kostnað Íhaldsflokksins Erlent Fleiri fréttir Ekki spurst til mannsins síðan snemma í gær Fjöldi erlendra meintra gerenda nær tvöfaldaðist á tveimur árum Kristrún fagnaði með Starmer: „Mikill innblástur fyrir okkur“ Segir Miðflokkinn vilja skreyta sig stolnum fjöðrum Taka fyrir nauðgun á táningsstúlku vegna vinnubragða Landsréttar Skjálfti suðvestur af Reykjanestá Vill gera smokkinn sexí aftur Tjaldstæðadólgur hótar að sverta staðinn á netinu Dæmdar tæplega fimmtíu milljónir fjórtán árum eftir handtökuna Ökumaðurinn á lífi en töluvert slasaður Meirihluti sem vill þjóðaratkvæðagreiðslu ekki svo mikill Hafa áhyggjur af göngumanni á Skálafellsjökli Tekið á símanotkun strætóbílstjóra með hörku Svindlsíður herja á landsmótsgesti Sagði hvorki unnustu sína né börn hennar verðskulda líf Hvetur fólk til að skipta sér meira af öðrum Skjálfta varð vart á höfuðborgarsvæðinu Allsgáður en ók niður ljósastaur Stöðug fjölgun tilfella þar sem eggvopnum er beitt Tvö þúsund skora á Guðrúnu að hætta við brottvísunina Skilur ekki hægagang dómsmálaráðuneytisins Gámur fluttur án leyfis eiganda og öllu stolið úr honum Syngjandi hundur í Mosfellsbæ Vaknaði með tíu ósvöruð símtöl og frétti svo af uppsögninni Mátti ekki pissa á starfsmann svo hann meig á glugga Alvarlega slasaður eftir mótorhjólaslys Akranesbær í sárum eftir gjaldþrot eins stærsta vinnustaðarins Fimmtán mánaða skilorð fyrir vörslu barnaníðsefnis Kirkjan skaðabótaskyld gagnvart Kristni Tuttugu stéttarfélög skrifuðu undir kjarasamninga Sjá meira