Teikn á lofti um aukna verðbólgu Margrét Helga Erlingsdóttir skrifar 4. febrúar 2018 17:22 Kristrún Frostadóttir, aðalhagfræðingur Kviku, segir brýnt að horfa til annarra áhrifaþátta en verið hefur til að meta verðbólguhorfur. Kvika Það er ekkert óeðlilegt að aðflutt vinnuafl, sem hefur verið öryggisventill Íslendinga, krefjist í auknum mæli bættra kjara í ljósi þess að það getur sótt sér betri tækifæri annars staðar. Íslendingar þurfa að aðlaga sig að aðstæðum og þróun sem er í gangi erlendis en ekki öfugt. Þetta segir Kristrún Frostadóttir, aðalhagfræðingur Kviku, var gestur Kristjáns Kristjánssonar í þjóðmálaþættinum Sprengisandi. Tilefnið var grein sem hún skrifaði í Vísbendingu, vikurit um viðskipti og efnahagsmál, en greinin hefur vakið mikla athygli. Kveikjan að grein Kristrúnar voru birting talna um vísitölu neysluverðs sem hækkaði um 2,4% á árinu 2017. Of mikið hefur verið einblínt á sömu þættina þegar verðbólguhorfur eru metnar. Undanfarið hafa kjarasamningar, húsnæðismarkaðurinn og olíuverð farið hátt í umræðunni en Kristrún segir brýnt að horfa einnig til annarra þátta sem skipti sköpum þegar komi að verðbólguspá. Kristrún bendir á að síðastliðin ár hafi margir þættir lagst með okkur, þættir á borð við lága alþjóðlega verðbólgu, lágt olíuverð, styrkingu krónunnar, erlent vinnuafl og ferðaþjónustuna. Nú séu margir þessara þátta að þróast í aðra og óhagstæðari átt. Erlent vinnuafl var og er gríðarlegur öryggisventill fyrir Íslendinga, að sögn Kristrúnar. Eftir að hafa rýnt í launatölur í byggingageiranum hafi það blasað við að launum þessa hóps hafi verið haldið niðri og það þrátt fyrir gríðarlega manneklu.Erlent verkafólk hefur reynst Íslendingum vel. Fréttablaðið/Pjetur„Í dag erum við með um fimmtán þúsund manns í vinnuaflinu sem koma frá austur Evrópu. Þetta er mjög há tala og hefur aldrei verið jafn há,“ segir Kristrún. Kristrún segir að áhugaverð þróun eigi sér stað í Póllandi nú um mundir. Hagvöxtur sé blússandi, atvinnuleysi hafi ekki verið jafn lágt frá falli Kommúnismans og að launavöxtur sé mikill. Á sama tíma og Íslendingar flytji inn Pólverja þá flytja Pólverjar inn Úkraínumenn til að mæta eftirspurninni eftir starfskrafti. Auk þessa alls sé kaupmáttur Pólverja sem búa á hinum Norðurlöndunum miklu meiri en þeirra sem hér búa. „Ef við erum raunsæ þá þarf stór hluti að koma erlendis frá. Ég er ekkert endilega að spá því að þessu fólki muni fækka en ef við erum að sjá svona mikla fjölgun þá er ekkert óeðlilegt að þetta fólk geri meiri kröfur, sérstaklega ef það verður meðvitaðra um að það er kannski verið að borga þeim lægri laun en líka vegna þess að það getur sótt sér betri tækifæri annars staðar.“ Ef Íslendingar mæta ekki þörfum þessa vinnuafls sem mikið mæðir á þá hægir á húsnæðismarkaðnum sem mun í kjölfarið valda verðbólgu. „Við erum oft blind á þessi stóru áföll sem hafa svo ofboðslega mikil áhrif á okkur,“ segir Kristrún.Eigum að endurhugsa hvar við gefum í og hvar við stígum á bremsunaKristrún leggur þunga áherslu á að við endurskoðum áherslur okkar í launamálum. Í starfsgeira eins og byggingaiðnaðinum þar sem mannekla er mikil þurfi að hækka laun en aðrar stéttir þar sem ekki er skortur á starfsfólki þurfi að halda aftur af launahækkunum. „…því eðli málsins samkvæmt, þá ættu laun og hækkanir að fylgja framleiðninni.“Í myndspilaranum hér að neðan er hægt að hlusta á viðtalið í heild sinni. Húsnæðismál Tengdar fréttir Kristrún nýr aðalhagfræðingur Kviku Kristrún Mjöll Frostadóttir hefur verið ráðin aðalhagfræðingur Kviku banka og mun hún hefja störf um miðjan janúar næstkomandi. 15. desember 2017 09:36 Mest lesið Enn meiri lækkanir í Asíu við opnun markaða Viðskipti erlent Opus Futura kerfið: Sjálfvirk pörun orðin að veruleika í atvinnuleit og ráðningum Atvinnulíf „Að fá sér Bryndísarpizzu skiptir máli“ Viðskipti innlent Hermann í Kemi: „Kom mér mjög á óvart að verða svona ástfanginn“ Atvinnulíf Wow fékk bestu þjónustu Airbus eftir að Icelandair valdi Boeing Viðskipti innlent Áfram lækkanir við opnun markaða í Evrópu Viðskipti erlent Jaguar Land Rover stöðvar sendingar vegna tollahækkana Viðskipti erlent Allt eða ekkert gellan sem er sjúk í Love is Blind Atvinnulíf Talaði gegn eigin ráðgjöfum um tollana Viðskipti erlent Leiðtogar ESB íhuga háa sekt á X og Musk Viðskipti erlent Fleiri fréttir Tollar Trumps kalli á að Ísland aðlagi sig að breyttum leikreglum „Að fá sér Bryndísarpizzu skiptir máli“ Wow fékk bestu þjónustu Airbus eftir að Icelandair valdi Boeing Olíuvinnsla á Drekasvæðinu geti staðið undir rekstri ríkisins í tuttugu ár Kínverskir ferðamenn aldrei fleiri: Beint flug hefjist von bráðar Eldrauð Kauphöll: Bandaríkjamenn horfi fram á lakari lífskjör Sættast við Fjármálaeftirlitið og greiða fimmtán milljóna sekt Guðmundur í Brimi nýr formaður Einar Hrafn og Díana Dögg til Reon Kristjana til ÍSÍ Nánast allir telja útgerðirnar geta greitt hærri veiðigjöld Lítið sem ekkert fékkst upp í kröfur í þrotabú bakarísins Kaupmáttur jókst á milli ára Tollastríð geti haft áhrif á vaxtalækkunarferli og íslenska ferðaþjónustu Trump-tollarnir muni ekki kollsteypa útflutningsgreinum Íslands „Svartari sviðsmynd en flestir bjuggust við“ ÍL-sjóður sýknaður í níu dómsmálum Öll félög lækkuðu nema þrjú Ísland megi ekki verða á milli í stríði ESB og Bandaríkjanna Ætla að skera utan af evrópsku persónuverndarlöggjöfinni Framlengja samstarf sem hefur komið tugum sprota á laggirnar Sveinn ráðinn verkefnastjóri erlends samstarfs Arnarlaxi bannað að fullyrða um sjálfbæran lax Tekur yfir rekstur Dollar og Thrifty 36 manns sagt upp í tveimur hópuppsögnum Tollar alltaf slæmir og skaða lífskjör almennings Neita að skila umsögn um frumvarpið fyrir tilskilinn frest Varaformaður kjörinn formaður Félags tæknifólks „Þetta kemur eins vel við okkur og hægt er“ Bæði vonbrigði og léttir Sjá meira
Það er ekkert óeðlilegt að aðflutt vinnuafl, sem hefur verið öryggisventill Íslendinga, krefjist í auknum mæli bættra kjara í ljósi þess að það getur sótt sér betri tækifæri annars staðar. Íslendingar þurfa að aðlaga sig að aðstæðum og þróun sem er í gangi erlendis en ekki öfugt. Þetta segir Kristrún Frostadóttir, aðalhagfræðingur Kviku, var gestur Kristjáns Kristjánssonar í þjóðmálaþættinum Sprengisandi. Tilefnið var grein sem hún skrifaði í Vísbendingu, vikurit um viðskipti og efnahagsmál, en greinin hefur vakið mikla athygli. Kveikjan að grein Kristrúnar voru birting talna um vísitölu neysluverðs sem hækkaði um 2,4% á árinu 2017. Of mikið hefur verið einblínt á sömu þættina þegar verðbólguhorfur eru metnar. Undanfarið hafa kjarasamningar, húsnæðismarkaðurinn og olíuverð farið hátt í umræðunni en Kristrún segir brýnt að horfa einnig til annarra þátta sem skipti sköpum þegar komi að verðbólguspá. Kristrún bendir á að síðastliðin ár hafi margir þættir lagst með okkur, þættir á borð við lága alþjóðlega verðbólgu, lágt olíuverð, styrkingu krónunnar, erlent vinnuafl og ferðaþjónustuna. Nú séu margir þessara þátta að þróast í aðra og óhagstæðari átt. Erlent vinnuafl var og er gríðarlegur öryggisventill fyrir Íslendinga, að sögn Kristrúnar. Eftir að hafa rýnt í launatölur í byggingageiranum hafi það blasað við að launum þessa hóps hafi verið haldið niðri og það þrátt fyrir gríðarlega manneklu.Erlent verkafólk hefur reynst Íslendingum vel. Fréttablaðið/Pjetur„Í dag erum við með um fimmtán þúsund manns í vinnuaflinu sem koma frá austur Evrópu. Þetta er mjög há tala og hefur aldrei verið jafn há,“ segir Kristrún. Kristrún segir að áhugaverð þróun eigi sér stað í Póllandi nú um mundir. Hagvöxtur sé blússandi, atvinnuleysi hafi ekki verið jafn lágt frá falli Kommúnismans og að launavöxtur sé mikill. Á sama tíma og Íslendingar flytji inn Pólverja þá flytja Pólverjar inn Úkraínumenn til að mæta eftirspurninni eftir starfskrafti. Auk þessa alls sé kaupmáttur Pólverja sem búa á hinum Norðurlöndunum miklu meiri en þeirra sem hér búa. „Ef við erum raunsæ þá þarf stór hluti að koma erlendis frá. Ég er ekkert endilega að spá því að þessu fólki muni fækka en ef við erum að sjá svona mikla fjölgun þá er ekkert óeðlilegt að þetta fólk geri meiri kröfur, sérstaklega ef það verður meðvitaðra um að það er kannski verið að borga þeim lægri laun en líka vegna þess að það getur sótt sér betri tækifæri annars staðar.“ Ef Íslendingar mæta ekki þörfum þessa vinnuafls sem mikið mæðir á þá hægir á húsnæðismarkaðnum sem mun í kjölfarið valda verðbólgu. „Við erum oft blind á þessi stóru áföll sem hafa svo ofboðslega mikil áhrif á okkur,“ segir Kristrún.Eigum að endurhugsa hvar við gefum í og hvar við stígum á bremsunaKristrún leggur þunga áherslu á að við endurskoðum áherslur okkar í launamálum. Í starfsgeira eins og byggingaiðnaðinum þar sem mannekla er mikil þurfi að hækka laun en aðrar stéttir þar sem ekki er skortur á starfsfólki þurfi að halda aftur af launahækkunum. „…því eðli málsins samkvæmt, þá ættu laun og hækkanir að fylgja framleiðninni.“Í myndspilaranum hér að neðan er hægt að hlusta á viðtalið í heild sinni.
Húsnæðismál Tengdar fréttir Kristrún nýr aðalhagfræðingur Kviku Kristrún Mjöll Frostadóttir hefur verið ráðin aðalhagfræðingur Kviku banka og mun hún hefja störf um miðjan janúar næstkomandi. 15. desember 2017 09:36 Mest lesið Enn meiri lækkanir í Asíu við opnun markaða Viðskipti erlent Opus Futura kerfið: Sjálfvirk pörun orðin að veruleika í atvinnuleit og ráðningum Atvinnulíf „Að fá sér Bryndísarpizzu skiptir máli“ Viðskipti innlent Hermann í Kemi: „Kom mér mjög á óvart að verða svona ástfanginn“ Atvinnulíf Wow fékk bestu þjónustu Airbus eftir að Icelandair valdi Boeing Viðskipti innlent Áfram lækkanir við opnun markaða í Evrópu Viðskipti erlent Jaguar Land Rover stöðvar sendingar vegna tollahækkana Viðskipti erlent Allt eða ekkert gellan sem er sjúk í Love is Blind Atvinnulíf Talaði gegn eigin ráðgjöfum um tollana Viðskipti erlent Leiðtogar ESB íhuga háa sekt á X og Musk Viðskipti erlent Fleiri fréttir Tollar Trumps kalli á að Ísland aðlagi sig að breyttum leikreglum „Að fá sér Bryndísarpizzu skiptir máli“ Wow fékk bestu þjónustu Airbus eftir að Icelandair valdi Boeing Olíuvinnsla á Drekasvæðinu geti staðið undir rekstri ríkisins í tuttugu ár Kínverskir ferðamenn aldrei fleiri: Beint flug hefjist von bráðar Eldrauð Kauphöll: Bandaríkjamenn horfi fram á lakari lífskjör Sættast við Fjármálaeftirlitið og greiða fimmtán milljóna sekt Guðmundur í Brimi nýr formaður Einar Hrafn og Díana Dögg til Reon Kristjana til ÍSÍ Nánast allir telja útgerðirnar geta greitt hærri veiðigjöld Lítið sem ekkert fékkst upp í kröfur í þrotabú bakarísins Kaupmáttur jókst á milli ára Tollastríð geti haft áhrif á vaxtalækkunarferli og íslenska ferðaþjónustu Trump-tollarnir muni ekki kollsteypa útflutningsgreinum Íslands „Svartari sviðsmynd en flestir bjuggust við“ ÍL-sjóður sýknaður í níu dómsmálum Öll félög lækkuðu nema þrjú Ísland megi ekki verða á milli í stríði ESB og Bandaríkjanna Ætla að skera utan af evrópsku persónuverndarlöggjöfinni Framlengja samstarf sem hefur komið tugum sprota á laggirnar Sveinn ráðinn verkefnastjóri erlends samstarfs Arnarlaxi bannað að fullyrða um sjálfbæran lax Tekur yfir rekstur Dollar og Thrifty 36 manns sagt upp í tveimur hópuppsögnum Tollar alltaf slæmir og skaða lífskjör almennings Neita að skila umsögn um frumvarpið fyrir tilskilinn frest Varaformaður kjörinn formaður Félags tæknifólks „Þetta kemur eins vel við okkur og hægt er“ Bæði vonbrigði og léttir Sjá meira
Kristrún nýr aðalhagfræðingur Kviku Kristrún Mjöll Frostadóttir hefur verið ráðin aðalhagfræðingur Kviku banka og mun hún hefja störf um miðjan janúar næstkomandi. 15. desember 2017 09:36