Dómarar þurfi sjálfir að biðja um leyfi frá störfum á launum Aðalheiður Ámundadóttir skrifar 1. apríl 2019 07:45 Í pallborði um Landsréttarmálið voru Stefán A. Svensson lögmaður og dómararnir Benedikt Bogason og Davíð Þór Björgvinsson. Fundinum stýrði Berglind Svavarsdóttir, formaður Lögmannafélagsins. Fréttablaðið/Ernir Dómararnir fjórir sem sinna ekki dómstörfum að sinni vegna dóms Mannréttindadómstóls Evrópu verða ekki settir í launað leyfi nema þeir óski eftir því sjálfir. Þetta kom fram í máli Benedikts Bogasonar hæstaréttardómara og formanns Dómstólasýslunnar í málstofu á Lagadeginum á föstudaginn. Í pallborðsumræðum á fundinum var spurt hvers vegna dómararnir væru ekki settir í leyfi og nýir settir tímabundið í þeirra stað, eins og heimilt er samkvæmt dómstólalögum. Benedikt varð fyrir svörum og sagði hugmyndina hafa komið til tals en til að dómari fari í launað leyfi þurfi viðkomandi að biðja um það sjálfur. „Þessu hefur verið hreyft en slík beiðni hefur bara ekki komið fram. Þess vegna lagði Dómstólasýslan til að það væri farið í að breyta lögum og fjölga dómurum við réttinn,“ sagði Benedikt. Hann lagði áherslu á það í erindi sínu að stjórnvöld bregðist fljótt við áður en fyrirsjáanlegur málahali myndist í Landsrétti með tilheyrandi drætti á meðferð mála. Í erindi sínu í málstofunni fór varaforseti dómsins, Davíð Þór Björgvinsson, yfir þær leiðir sem hann telur færar til að bregðast við dómi MDE. Í fyrsta lagi væri mögulegt að staðfesta skipun dómaranna fimmtán með lögum frá Alþingi. Davíð sagðist telja þessa leið lögfræðilega færa en ef til vill erfiða pólitískt. Í öðru lagi megi endurtaka feril skipunarinnar þannig að sett yrðu lög sem mæli fyrir um að ráðherra taki við sama dómnefndarálitinu að nýju, skili tillögu aftur til Alþingis og önnur atkvæðagreiðsla fari fram í þinginu. Í þriðja lagi væri unnt að auglýsa fjórar dómarastöður til viðbótar, þannig að dómarar við réttinn verði alls 19 en fækki smám saman niður í 15 á grundvelli sólarlagsákvæðis sem sett yrði í lögin. Benedikt sagði í sínu erindi að mikilvægast væri að lausn yrði fundin sem hentaði dómskerfinu. „Það hentar ekki dómskerfinu að setja fram tillögur sem verða að einhverju pólitísku bitbeini,“ sagði Benedikt og bætti við: „Því miður þótti mér sumar tillögur Davíðs hérna áðan því marki brenndar að ég hef verulegar efasemdir um að þær fullnægi þeim áskilnaði.“ Benedikt sagði að þótt hagsmunir einstaklinga væru vissulega undir í málinu yrðu ákvarðanir um framtíðarlausn að miða að hagsmunum dómskerfisins. Hann sagði mjög miður að ekki hefði tekist að efla traust á dómskerfinu með innleiðingu millidómstigsins en ferlið hefði falið í sér mikilvægt tækifæri til þess. Skipunarmálin hefðu hins vegar haft mjög slæm áhrif og hefði það komið fram í mælingum á trausti almennings til dómskerfisins. Dómararnir fjórir sem um ræðir eru enn að störfum í Landsrétti, fyrir utan Ragnheiði Bragadóttur, sem farin var í námsleyfi þegar dómur MDE féll. Fréttablaðið beindi fyrirspurn til Landsréttar um hvað umræddir dómarar hefðust að í vinnunni. Í svari Björns Bergssonar, skrifstofustjóra réttarins, segir: „Vegna þeirrar óvissu sem er enn uppi um það hvernig við verður brugðist af hálfu stjórnvalda hafa þeim ekki verið falin einhver tiltekin varanleg verkefni til að annast. Til þessa hafa þau eftir atvikum sinnt tilfallandi verkum. Fyrr en línur skýrast eru ekki forsendur af hálfu dómsins til að taka frekar af skarið í þessum efnum.“ Ekki er ljóst hvaða verk, önnur en dómstörf, geta fallið til hjá dómstól sem skipaðir dómarar geta unnið. Birtist í Fréttablaðinu Dómstólar Landsréttarmálið Mest lesið Vaktin: Bílaplanið þakið hrauni Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Innlent Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Innlent „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Innlent Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík Innlent Kort af staðsetningu gossprungunnar Innlent Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Innlent Refsing Jaguars þyngd verulega Innlent Siðanefndin klofin í máli Gaetz en gögn farin að leka Erlent Fleiri fréttir Funda áfram hjá sáttasemjara á morgun „Fólki er frekar misboðið“ Gosið gætið varað í nokkrar vikur Endalok goshrinunnar teygist inn á mitt næsta ár Bílaplan á bólakafi, könnun og frambjóðanda misboðið Höfðu ekki áhyggjur af lóninu sjálfu Skilorðsbundinn dómur yfir strætóbílstjóra staðfestur Veit ekki hver getur tekið við gögnunum Refsing Jaguars þyngd verulega Sjálfstæðisflokkur og Miðflokkur takist á í bergmálshelli Samið um sjálfstæða leikskóla í Reykjavík Vilja byggja vísindasetur fyrir almenning í Háskólabíói Útlit fyrir að varnir Bláa lónsins haldi Hart tekist á um fyrirætlanir Heidelberg í Þorlákshöfn Bein útsending: Hver er sýn flokkanna á lífskjör eldra fólks? Verkföll boðuð í fjórum grunnskólum í janúar „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Komust langt að gosinu því það gleymdist að loka veginum Nýsköpun eða „rándýr aðgangur“?: 300.000 króna heilskimun aftur á boðstólnum Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Káfaði á konu á salerni skemmtistaðar Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík „Ekki rólegur með hraunið ofan á“ Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Varar við sprengjum á svæðinu við gosstöðvarnar Glóðvolg könnun og hraun rennur enn á ný Gandri fær grænt ljós Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Loftslagsáætlun Íslands sögð ómarkviss og bjartsýn úr hófi fram Borgarísjaki en enginn björn Sjá meira
Dómararnir fjórir sem sinna ekki dómstörfum að sinni vegna dóms Mannréttindadómstóls Evrópu verða ekki settir í launað leyfi nema þeir óski eftir því sjálfir. Þetta kom fram í máli Benedikts Bogasonar hæstaréttardómara og formanns Dómstólasýslunnar í málstofu á Lagadeginum á föstudaginn. Í pallborðsumræðum á fundinum var spurt hvers vegna dómararnir væru ekki settir í leyfi og nýir settir tímabundið í þeirra stað, eins og heimilt er samkvæmt dómstólalögum. Benedikt varð fyrir svörum og sagði hugmyndina hafa komið til tals en til að dómari fari í launað leyfi þurfi viðkomandi að biðja um það sjálfur. „Þessu hefur verið hreyft en slík beiðni hefur bara ekki komið fram. Þess vegna lagði Dómstólasýslan til að það væri farið í að breyta lögum og fjölga dómurum við réttinn,“ sagði Benedikt. Hann lagði áherslu á það í erindi sínu að stjórnvöld bregðist fljótt við áður en fyrirsjáanlegur málahali myndist í Landsrétti með tilheyrandi drætti á meðferð mála. Í erindi sínu í málstofunni fór varaforseti dómsins, Davíð Þór Björgvinsson, yfir þær leiðir sem hann telur færar til að bregðast við dómi MDE. Í fyrsta lagi væri mögulegt að staðfesta skipun dómaranna fimmtán með lögum frá Alþingi. Davíð sagðist telja þessa leið lögfræðilega færa en ef til vill erfiða pólitískt. Í öðru lagi megi endurtaka feril skipunarinnar þannig að sett yrðu lög sem mæli fyrir um að ráðherra taki við sama dómnefndarálitinu að nýju, skili tillögu aftur til Alþingis og önnur atkvæðagreiðsla fari fram í þinginu. Í þriðja lagi væri unnt að auglýsa fjórar dómarastöður til viðbótar, þannig að dómarar við réttinn verði alls 19 en fækki smám saman niður í 15 á grundvelli sólarlagsákvæðis sem sett yrði í lögin. Benedikt sagði í sínu erindi að mikilvægast væri að lausn yrði fundin sem hentaði dómskerfinu. „Það hentar ekki dómskerfinu að setja fram tillögur sem verða að einhverju pólitísku bitbeini,“ sagði Benedikt og bætti við: „Því miður þótti mér sumar tillögur Davíðs hérna áðan því marki brenndar að ég hef verulegar efasemdir um að þær fullnægi þeim áskilnaði.“ Benedikt sagði að þótt hagsmunir einstaklinga væru vissulega undir í málinu yrðu ákvarðanir um framtíðarlausn að miða að hagsmunum dómskerfisins. Hann sagði mjög miður að ekki hefði tekist að efla traust á dómskerfinu með innleiðingu millidómstigsins en ferlið hefði falið í sér mikilvægt tækifæri til þess. Skipunarmálin hefðu hins vegar haft mjög slæm áhrif og hefði það komið fram í mælingum á trausti almennings til dómskerfisins. Dómararnir fjórir sem um ræðir eru enn að störfum í Landsrétti, fyrir utan Ragnheiði Bragadóttur, sem farin var í námsleyfi þegar dómur MDE féll. Fréttablaðið beindi fyrirspurn til Landsréttar um hvað umræddir dómarar hefðust að í vinnunni. Í svari Björns Bergssonar, skrifstofustjóra réttarins, segir: „Vegna þeirrar óvissu sem er enn uppi um það hvernig við verður brugðist af hálfu stjórnvalda hafa þeim ekki verið falin einhver tiltekin varanleg verkefni til að annast. Til þessa hafa þau eftir atvikum sinnt tilfallandi verkum. Fyrr en línur skýrast eru ekki forsendur af hálfu dómsins til að taka frekar af skarið í þessum efnum.“ Ekki er ljóst hvaða verk, önnur en dómstörf, geta fallið til hjá dómstól sem skipaðir dómarar geta unnið.
Birtist í Fréttablaðinu Dómstólar Landsréttarmálið Mest lesið Vaktin: Bílaplanið þakið hrauni Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Innlent Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Innlent „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Innlent Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík Innlent Kort af staðsetningu gossprungunnar Innlent Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Innlent Refsing Jaguars þyngd verulega Innlent Siðanefndin klofin í máli Gaetz en gögn farin að leka Erlent Fleiri fréttir Funda áfram hjá sáttasemjara á morgun „Fólki er frekar misboðið“ Gosið gætið varað í nokkrar vikur Endalok goshrinunnar teygist inn á mitt næsta ár Bílaplan á bólakafi, könnun og frambjóðanda misboðið Höfðu ekki áhyggjur af lóninu sjálfu Skilorðsbundinn dómur yfir strætóbílstjóra staðfestur Veit ekki hver getur tekið við gögnunum Refsing Jaguars þyngd verulega Sjálfstæðisflokkur og Miðflokkur takist á í bergmálshelli Samið um sjálfstæða leikskóla í Reykjavík Vilja byggja vísindasetur fyrir almenning í Háskólabíói Útlit fyrir að varnir Bláa lónsins haldi Hart tekist á um fyrirætlanir Heidelberg í Þorlákshöfn Bein útsending: Hver er sýn flokkanna á lífskjör eldra fólks? Verkföll boðuð í fjórum grunnskólum í janúar „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Komust langt að gosinu því það gleymdist að loka veginum Nýsköpun eða „rándýr aðgangur“?: 300.000 króna heilskimun aftur á boðstólnum Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Káfaði á konu á salerni skemmtistaðar Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík „Ekki rólegur með hraunið ofan á“ Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Varar við sprengjum á svæðinu við gosstöðvarnar Glóðvolg könnun og hraun rennur enn á ný Gandri fær grænt ljós Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Loftslagsáætlun Íslands sögð ómarkviss og bjartsýn úr hófi fram Borgarísjaki en enginn björn Sjá meira