Stendur við niðurstöðu OPCW vegna árásarinnar í Douma Samúel Karl Ólason skrifar 27. nóvember 2019 12:00 Fernando Arias, yfirmaður Efnavopnastofnunarinnar. Vísir/Getty Yfirmaður Efnavopnastofnunarinnar (OPCW), Fernando Arias, stendur við niðurstöðu rannsóknarnefndar stofnunarinnar sem komst að þeirri niðurstöðu að líklega hafi klórgas verið notað í efnavopnaárásina á Douma í Sýrlandi í apríl í fyrra. Tilefni ummæla hans er birting Wikileaks á tölvupósti eins úr nefndinni sem segir niðurstöður skýrslu hennar hafa verið villandi. Meðal annars snúast ásakanirnar um magn klórefna sem fundust á vettvangi og það hvort þau hafi komið úr tilteknum hylkjum. Stundin fjallaði um tölvupóstinn umrædda í samstarfi við Wikileaks.Tölur um látna í árásinni á Douma hafa verið á reiki en þeir voru minnst 40. Árásin leiddi til þess að Bandaríkin, Bretland og Frakkland gerðu loftárásir gegn stjórnarher Bashar al-Assad, forseta Sýrlands. Það var önnur árás Bandaríkjanna á stjórnarherinn vegna efnavopnaáráa. Sú fyrri var gerð um ári áður vegna árásarinnar á Khal Sheikhoun, þar sem tugir almennra borgara og þar af mörg börn létu lífið.Rannsakendum OPCW var ekki veittur aðgangur að vettvangi árásarinnar fyrr en rúmum tveimur vikum eftir að hún var gerð. Arias sagði á ársfundi OPCW í Haag á mánudaginn að eðli ítarlegra rannsókna fæli í sér að meðlimir rannsóknarnefnda komi mismunandi skoðunum sínum á framfæri. „Þó hluti þessara fjölbreyttu skoðana sé enn í umræðunni, vil ég ítreka að ég stend við óháða og faglega niðurstöðu [rannsóknarinnar],“ sagði Arias. Samkvæmt Guardian lýstu sendiherrar Frakka og Breta sömuleiðis yfir stuðningi við skýrsluna.Áðurnefndur tölvupóstur er dagsettur 22. júní 2018. OPCW birti fyrstu skýrsluna um Douma þann 6. júlí 2018 og hún innihélt bráðabirgðaniðurstöður rannsakenda. Heildarskýrslan var svo birt 1. mars á þessu ári.Segja skýrsluna afbaka sannleikann Alexander Shulgin, sendiherra Rússa gagnvart OPCW, sagði hins vegar að tölvupósturinn, sem birtur var af Wikileaks degi fyrir upphaf ársfundarins, væri til marks um að skýrslan hefði verið notuð til að afbaka sannleikann. Rússar hafa sömuleiðis haldið því fram að vestræn ríki væru að beita OPCW til að koma reyna að rétta yfir Assad vegna notkunar efnavopna í Sýrlandi. Í fyrra var OPCW veitt sú heimild að ekki eingöngu komast að því hvort efnavopnum hafi verið beitt í atvikum til rannsóknar hjá stofnunni, heldur einnig til að ákvarða hverjir hefðu beitt vopnunum. Rússar hafa mótmælt því harðlega og hótað að koma í veg fyrir samþykkt fjárlaga stofnunarinnar fyrir næsta ár. Ríkisstjórn Sýrlands hefur um árabil haldið því fram að efnavopnaárásir hafi verið sviðsettar þar í landi. Rússar hafa gert það sömuleiðis og beitt áróðursmaskínum sínum í þeim tilgangi að hreinsa Assad sök af þeim fjölmörgu efnavopnaárásum sem taldar eru hafa verið gerðar í Sýrlandi. Þar að auki hafa Rússar beitt neitunarvaldi sínu ítrekað til að vernda Assad gegn Öryggisráði Sameinuðu þjóðanna. Mannréttindasamtökin Human Rights Watch héldu því til dæmis fram í fyrra að frá 2013 til 2018 hafi stjórnarherinn gert minnst 85 efnavopnaárásir í Sýrlandi. Þá hafa bæði OPCW og Sameinuðu þjóðirnar komist að þeirri niðurstöðu að stjórnarherinn hafi beitt efnavopnum eins og saríngasi gegn almennum borgurum. Leyniþjónustur vestrænna ríkja komust sömuleiðis að þeirri niðurstöðu að stjórnarherin hafi beitt efnavopnum gegn Douma.Frá Douma í kjölfar árásarinnar.Vísir/GettyÍ október 2013 var gerð versta efnavopnaárás Sýrlands en hún beindist gegn nokkrum skotmörkum í Ghouta. Enn liggur ekki fyrir hve margir dóu í þeirri árás en læknar á svæðinu, sem studdir voru af Læknum án landamæra, sögðu fórnarlömbin minnst þúsund og þar að auki hafi þúsundir til viðbótar særst.Sökuðu Rússa um tölvuárásir gegn OPCW Yfirvöld Hollands sökuðu í fyrra rússneska útsendara um að hafa reynt að brjóta sér leið inn í tölvukerfi OPCW. Myndir voru birtar af fjórum mönnum sem sagðir voru vera útsendarar leyniþjónustu rússneska hersins, GRU. Á blaðamannafundinum sögðu Hollendingar að mennirnir fjórir hefðu verið gómaðir fyrir utan höfuðstöðvar OPCW á bílaleigubíl sem þeir höfðu útbúið tækjum til að stela lykilorðum og notendaupplýsingum úr tölvukerfi höfuðstöðvanna. Sjá einnig: Opinbera rússneska njósnaraÁ þeim tíma sem mennirnir voru gómaðir voru starfsmenn stofnunarinnar bæði að rannsaka árásina á Douma og Skripa-eitrunina, þar sem Rússar eru sakaðir um að hafa beitt taugaeitrinu Novichok til að ráða fyrrverandi njósnarann Sergei Skripal af dögum. Rússar neituðu sök og sögðu Hollendinga ekki hafa nein sönnunargögn, þrátt fyrir að umfangsmikil sönnunargögn hafi verið opinberuð. Á þeim tíma kom fram í yfirlýsingu frá sendiráði Rússlands í London að um alþjóðasamsæri gegn Rússlandi væri að ræða. Eftir árásina í Douma héldu Rússar því lengi fram að árásin hafi verið sviðsett af Hvítu hjálmunum svokölluðu, sem hafa lengi orðið fyrir barðinu á áróðursmaskínu Rússlands. Sjá einnig: Hvítu hjálmarnir skotmark upplýsingafölsunar RússaÁ fundi OPCW í fyrra fluttu Rússar þó 17 Sýrlendinga til Hollands sem héldu því fram að engin árás hefði átt sér stað. Þess í stað, sögðu Sýrlendingarnir, sem sagðir voru vera læknar og hjúkrunarfræðingar og voru umkringdir sýrlenskum og rússneskum embættismönnum, að allt það fólk sem hafi tilkynnt öndunarörðugleika hafi verið í óðagoti. Í raun hafi verið um þykkan reyk að ræða sem hafi haft þessi áhrif. Þar að auki hafi rannsóknir á fólkinu leitt í ljós að þau hafi ekki orðið fyrir efnavopnum. Philippe Lalliot, sendiherra Frakka á þeim tíma, sagði að þetta „ógeðfellda grímuball“ á vegum ríkisstjórnar Sýrlands kæmi ekki á óvart. Holland Rússland Sýrland Mest lesið Utanríkisráðherra Danmerkur: „Svona talar þú ekki við nána bandamenn þína“ Erlent Bein útsending: Deildarmyrkvi á sólu Innlent Vildu hætta Ameríkuflugi en keyptu svo 757-þotuna Innlent Ekki náð að góma þjófa í dulargervi Innlent Segir orðræðu varaforsetans ósanngjarna Erlent Tala látinna komin yfir þúsund Erlent Nýtt hverfi innblásið af gömlu Reykjavík Innlent RÚV leiðréttir umfjöllun um mál Ásthildar Lóu Innlent Borgarfulltrúi sagður hafa sýnt ógnandi hegðun á íbúafundi Innlent Mengun úr jarðvegi orsakaði skrýtið bragð af neysluvatni Innlent Fleiri fréttir Utanríkisráðherra Danmerkur: „Svona talar þú ekki við nána bandamenn þína“ Tala látinna komin yfir þúsund Segir orðræðu varaforsetans ósanngjarna Á annað hundrað látnir í Mjanmar „Það er skítkalt hérna“ Sænskur blaðamaður handtekinn í Tyrklandi Fyrsta árás Ísraelshers í Líbanon eftir vopnahlé Óttast að mörg hundruð séu látin Áhöfn kafbátsins sem sökk í Rauðahafi yfirheyrð Albanese boðar til þingkosninga 43 saknað eftir 7,7 stiga skjálfta í Mjanmar Beinir spjótum sínum að Smithsonian og „sögufölsunum“ Segir gömlu sambandi Kanada við Bandaríkin lokið Lagður inn á sjúkrahús vegna aukaverkana krabbameinsmeðferðar Ísraelar kvörtuðu yfir „Signalgate“ Ný ríkisstjórn í höfn á Grænlandi Nýjum drögum frá Trump lýst sem ránstilraun Ætlar að fjölga hermönnum á norðurslóðum Myndaði segulljós Neptúnusar í fyrsta skipti Sex taldir af eftir kafbátaslys Biður til Guðs að Bandaríkin gefi ekki eftir Segjast ræða um að opna aftur Nord Stream-gasleiðslurnar Hundruð tapa milljónum í viskísvikamyllu Samþykkti umdeilt bann við hælisumsóknum Suðurkóresk börn send úr landi eins og „farangur“ Hyggst leggja 25 prósent toll á allar innfluttar bifreiðar Trump um Grænland: „Við verðum að eignast þetta land“ Rétta yfir Bolsonaro fyrir valdaránstilraun Sagði nákvæmlega hvenær árásirnar myndu hefjast Mesta endurnýjun vopnabúrs Svíþjóðar frá kalda stríðinu Sjá meira
Yfirmaður Efnavopnastofnunarinnar (OPCW), Fernando Arias, stendur við niðurstöðu rannsóknarnefndar stofnunarinnar sem komst að þeirri niðurstöðu að líklega hafi klórgas verið notað í efnavopnaárásina á Douma í Sýrlandi í apríl í fyrra. Tilefni ummæla hans er birting Wikileaks á tölvupósti eins úr nefndinni sem segir niðurstöður skýrslu hennar hafa verið villandi. Meðal annars snúast ásakanirnar um magn klórefna sem fundust á vettvangi og það hvort þau hafi komið úr tilteknum hylkjum. Stundin fjallaði um tölvupóstinn umrædda í samstarfi við Wikileaks.Tölur um látna í árásinni á Douma hafa verið á reiki en þeir voru minnst 40. Árásin leiddi til þess að Bandaríkin, Bretland og Frakkland gerðu loftárásir gegn stjórnarher Bashar al-Assad, forseta Sýrlands. Það var önnur árás Bandaríkjanna á stjórnarherinn vegna efnavopnaáráa. Sú fyrri var gerð um ári áður vegna árásarinnar á Khal Sheikhoun, þar sem tugir almennra borgara og þar af mörg börn létu lífið.Rannsakendum OPCW var ekki veittur aðgangur að vettvangi árásarinnar fyrr en rúmum tveimur vikum eftir að hún var gerð. Arias sagði á ársfundi OPCW í Haag á mánudaginn að eðli ítarlegra rannsókna fæli í sér að meðlimir rannsóknarnefnda komi mismunandi skoðunum sínum á framfæri. „Þó hluti þessara fjölbreyttu skoðana sé enn í umræðunni, vil ég ítreka að ég stend við óháða og faglega niðurstöðu [rannsóknarinnar],“ sagði Arias. Samkvæmt Guardian lýstu sendiherrar Frakka og Breta sömuleiðis yfir stuðningi við skýrsluna.Áðurnefndur tölvupóstur er dagsettur 22. júní 2018. OPCW birti fyrstu skýrsluna um Douma þann 6. júlí 2018 og hún innihélt bráðabirgðaniðurstöður rannsakenda. Heildarskýrslan var svo birt 1. mars á þessu ári.Segja skýrsluna afbaka sannleikann Alexander Shulgin, sendiherra Rússa gagnvart OPCW, sagði hins vegar að tölvupósturinn, sem birtur var af Wikileaks degi fyrir upphaf ársfundarins, væri til marks um að skýrslan hefði verið notuð til að afbaka sannleikann. Rússar hafa sömuleiðis haldið því fram að vestræn ríki væru að beita OPCW til að koma reyna að rétta yfir Assad vegna notkunar efnavopna í Sýrlandi. Í fyrra var OPCW veitt sú heimild að ekki eingöngu komast að því hvort efnavopnum hafi verið beitt í atvikum til rannsóknar hjá stofnunni, heldur einnig til að ákvarða hverjir hefðu beitt vopnunum. Rússar hafa mótmælt því harðlega og hótað að koma í veg fyrir samþykkt fjárlaga stofnunarinnar fyrir næsta ár. Ríkisstjórn Sýrlands hefur um árabil haldið því fram að efnavopnaárásir hafi verið sviðsettar þar í landi. Rússar hafa gert það sömuleiðis og beitt áróðursmaskínum sínum í þeim tilgangi að hreinsa Assad sök af þeim fjölmörgu efnavopnaárásum sem taldar eru hafa verið gerðar í Sýrlandi. Þar að auki hafa Rússar beitt neitunarvaldi sínu ítrekað til að vernda Assad gegn Öryggisráði Sameinuðu þjóðanna. Mannréttindasamtökin Human Rights Watch héldu því til dæmis fram í fyrra að frá 2013 til 2018 hafi stjórnarherinn gert minnst 85 efnavopnaárásir í Sýrlandi. Þá hafa bæði OPCW og Sameinuðu þjóðirnar komist að þeirri niðurstöðu að stjórnarherinn hafi beitt efnavopnum eins og saríngasi gegn almennum borgurum. Leyniþjónustur vestrænna ríkja komust sömuleiðis að þeirri niðurstöðu að stjórnarherin hafi beitt efnavopnum gegn Douma.Frá Douma í kjölfar árásarinnar.Vísir/GettyÍ október 2013 var gerð versta efnavopnaárás Sýrlands en hún beindist gegn nokkrum skotmörkum í Ghouta. Enn liggur ekki fyrir hve margir dóu í þeirri árás en læknar á svæðinu, sem studdir voru af Læknum án landamæra, sögðu fórnarlömbin minnst þúsund og þar að auki hafi þúsundir til viðbótar særst.Sökuðu Rússa um tölvuárásir gegn OPCW Yfirvöld Hollands sökuðu í fyrra rússneska útsendara um að hafa reynt að brjóta sér leið inn í tölvukerfi OPCW. Myndir voru birtar af fjórum mönnum sem sagðir voru vera útsendarar leyniþjónustu rússneska hersins, GRU. Á blaðamannafundinum sögðu Hollendingar að mennirnir fjórir hefðu verið gómaðir fyrir utan höfuðstöðvar OPCW á bílaleigubíl sem þeir höfðu útbúið tækjum til að stela lykilorðum og notendaupplýsingum úr tölvukerfi höfuðstöðvanna. Sjá einnig: Opinbera rússneska njósnaraÁ þeim tíma sem mennirnir voru gómaðir voru starfsmenn stofnunarinnar bæði að rannsaka árásina á Douma og Skripa-eitrunina, þar sem Rússar eru sakaðir um að hafa beitt taugaeitrinu Novichok til að ráða fyrrverandi njósnarann Sergei Skripal af dögum. Rússar neituðu sök og sögðu Hollendinga ekki hafa nein sönnunargögn, þrátt fyrir að umfangsmikil sönnunargögn hafi verið opinberuð. Á þeim tíma kom fram í yfirlýsingu frá sendiráði Rússlands í London að um alþjóðasamsæri gegn Rússlandi væri að ræða. Eftir árásina í Douma héldu Rússar því lengi fram að árásin hafi verið sviðsett af Hvítu hjálmunum svokölluðu, sem hafa lengi orðið fyrir barðinu á áróðursmaskínu Rússlands. Sjá einnig: Hvítu hjálmarnir skotmark upplýsingafölsunar RússaÁ fundi OPCW í fyrra fluttu Rússar þó 17 Sýrlendinga til Hollands sem héldu því fram að engin árás hefði átt sér stað. Þess í stað, sögðu Sýrlendingarnir, sem sagðir voru vera læknar og hjúkrunarfræðingar og voru umkringdir sýrlenskum og rússneskum embættismönnum, að allt það fólk sem hafi tilkynnt öndunarörðugleika hafi verið í óðagoti. Í raun hafi verið um þykkan reyk að ræða sem hafi haft þessi áhrif. Þar að auki hafi rannsóknir á fólkinu leitt í ljós að þau hafi ekki orðið fyrir efnavopnum. Philippe Lalliot, sendiherra Frakka á þeim tíma, sagði að þetta „ógeðfellda grímuball“ á vegum ríkisstjórnar Sýrlands kæmi ekki á óvart.
Holland Rússland Sýrland Mest lesið Utanríkisráðherra Danmerkur: „Svona talar þú ekki við nána bandamenn þína“ Erlent Bein útsending: Deildarmyrkvi á sólu Innlent Vildu hætta Ameríkuflugi en keyptu svo 757-þotuna Innlent Ekki náð að góma þjófa í dulargervi Innlent Segir orðræðu varaforsetans ósanngjarna Erlent Tala látinna komin yfir þúsund Erlent Nýtt hverfi innblásið af gömlu Reykjavík Innlent RÚV leiðréttir umfjöllun um mál Ásthildar Lóu Innlent Borgarfulltrúi sagður hafa sýnt ógnandi hegðun á íbúafundi Innlent Mengun úr jarðvegi orsakaði skrýtið bragð af neysluvatni Innlent Fleiri fréttir Utanríkisráðherra Danmerkur: „Svona talar þú ekki við nána bandamenn þína“ Tala látinna komin yfir þúsund Segir orðræðu varaforsetans ósanngjarna Á annað hundrað látnir í Mjanmar „Það er skítkalt hérna“ Sænskur blaðamaður handtekinn í Tyrklandi Fyrsta árás Ísraelshers í Líbanon eftir vopnahlé Óttast að mörg hundruð séu látin Áhöfn kafbátsins sem sökk í Rauðahafi yfirheyrð Albanese boðar til þingkosninga 43 saknað eftir 7,7 stiga skjálfta í Mjanmar Beinir spjótum sínum að Smithsonian og „sögufölsunum“ Segir gömlu sambandi Kanada við Bandaríkin lokið Lagður inn á sjúkrahús vegna aukaverkana krabbameinsmeðferðar Ísraelar kvörtuðu yfir „Signalgate“ Ný ríkisstjórn í höfn á Grænlandi Nýjum drögum frá Trump lýst sem ránstilraun Ætlar að fjölga hermönnum á norðurslóðum Myndaði segulljós Neptúnusar í fyrsta skipti Sex taldir af eftir kafbátaslys Biður til Guðs að Bandaríkin gefi ekki eftir Segjast ræða um að opna aftur Nord Stream-gasleiðslurnar Hundruð tapa milljónum í viskísvikamyllu Samþykkti umdeilt bann við hælisumsóknum Suðurkóresk börn send úr landi eins og „farangur“ Hyggst leggja 25 prósent toll á allar innfluttar bifreiðar Trump um Grænland: „Við verðum að eignast þetta land“ Rétta yfir Bolsonaro fyrir valdaránstilraun Sagði nákvæmlega hvenær árásirnar myndu hefjast Mesta endurnýjun vopnabúrs Svíþjóðar frá kalda stríðinu Sjá meira