Fótbolti

Nýr eigandi Newcastle United: Harðstjóri eða von um betri tíma?

Runólfur Trausti Þórhallsson skrifar
Mohammed bin Salman og Donald Trump, forseti Bandaríkjanna, í mars 2018.
Mohammed bin Salman og Donald Trump, forseti Bandaríkjanna, í mars 2018. Bandar Algaloud/Getty Images

Mohammed bin Salman, verðandi eigandi enska úrvalsdeildarfélagsins Newcastle United lét myrða blaðamanninn Jamal Kashoggi segir bandaríska leyniþjónustan, CIA. 

Sjá einnig:  Ræddu um að drepa aðra óvini ári áður en Khashoggi var myrtur

Breski blaðamaðurinn James Montague skrifaði ítarlega grein fyrir The Athletic um möguleg kaup Bin Salman á Newcastle United en mannréttindasamtökin Amnesty International hafa mótmælt kaupunum.

En að Bin Salman - eða einfaldlega MBS - og morðinu á Khashoggi. Vísir fór ítarlega í málið á sínum tíma. Khashoggi var myrtur á dularfullan hátt og lík hans fannst aldrei.

Jamal Khashoggi er einn margra blaðamanna sem hafa týnt lífinu undanfarin ár.Vísir/Getty

Khashoggi var mikilsvirtur blaðamaður í Sádi-Arabíu sem var á árum áður hliðhollur konungsfjölskyldunni í Sádi-Arabíu. Á einhverjum tímapunkti fór sambandið að súrna og í kjölfarið hóf Khashoggi að gagnrýna stefnu MBS harðlega. 

Krónprinsinn var ekki mikið fyrir gagnrýni og fangelsaði nær alla sem gerðust svo djarfir að gagnrýna hann og stefnu ríkisstjórnar hans. Þar má nefna blaðamenn, menntafólk og feminísta.

Khashoggi flúði á endanum til Bandaríkjanna þar sem hann óttaðist um líf sitt. Þar fór hann að vinna fyrir Washington Post. Það var svo haustið 2018 sem hann fór til Tyrklands til að vera viðstaddur ráðstefnu ásamt því að hann samþykkti að mæta í viðtal.

Það var svo 2. október 2018 sem Khashoggi var myrtur eftir að hafa farið inn í sendiráð Sádi-Arabíu í Istanbúl í Tyrklandi. Þar beið hans fimmtán manna aftökusveit sem gekk í skrokk á Khashoggi, sprautaði hann með lyfjum og kyrkti hann áður en þeir söguðu lík hans niður í búta.

Sjá einnig:  Tyrkir segja lík Khashoggi hafa verið „leyst upp“

Yfirvöld Sádi-Arabíu þvertóku fyrir að hafa skipulagt morðið og sögðu að útsendarar leyniþjóstunnar hefðu framið ódæðið í óþökk yfirvalda. Alls voru ellefu menn dregnir fyrir dómstóla vegna morðsins, þar af voru þrír dæmdir til fangelsisvistar og fimm dæmdir til dauða.

Þeir sjö sem sluppu voru allir tengdir innsta hring MBS áður en Khashoggi var myrtur.

Að lokum axlaði MBS ábyrgð á morðinu en sagði að hann hefði aldrei fyrirskipað morðið á Khashoggi. Síðar komst bandaríska leyniþjónustan, CIA, að því að MBS hefði skipulagt morðið. Bandaríkin og Bretland, sem teljast til bandamanna Sáda, voru fljót að sópa málinu undir teppið. Eflaust spila olíuauðæfi landsins þar stóran þátt.

Hatice Cengiz, verðandi eiginkona Khashoggi áður en hann var myrtur, hefur tjáð sig á samfélagsmiðlinum Twitter um málið. Hefur hún beðið forráðamenn ensku úrvalsdeildarinnar að koma í veg fyrir kaup MBS á Newcastle.

„Það sem hefur skaðað orðspor Sádi-Arabíu hvað mest er morðið á Jamal. Það rústaði mannorði MBS og hann er að reyna lagfæra það með samningum sem þessum,“ sagði Cengiz í viðtali við The Athletic og á þar við kaup MBS á enska úrvalsdeildarfélaginu.

„Síðan að Jamal var drepinn þá hafa mörg fyrirtæki og lönd ekki viljað stunda viðskipti við Sádi-Arabíu vegna þeirra eftirmála sem gætu fylgt í kjölfarið. Með kaupunum á liði eins og Newcastle er MBS að kaupa sér lögmæti og virðingu í alþjóðasamfélaginu. Honum yrði hampað fyrir að bjarga liði sem hefur átt í vandræðum,“ sagði Cengiz einnig í viðtalinu.

Væri það ekki einsdæmi en síðustu tvo áratugi eða svo hafa Sameinuðu arabísku furstadæmin, sem eiga landamæri að Sádi-Arabíu, eytt gífurlegum fjármunum í að bæta ímynd landa sinna þar sem mannréttindi hafa ekki beint átt upp á pallborðið.

Árið 2005 opnaði Aspire Akademían í Katar, voru Pele og Diego Maradona viðstaddir er hún opnaði. Katar mun halda HM í knattspyrnu 2022 en undirbúningur þeirra keppni hefur verð harkalega gagnrýndur fyrir brot á almennum réttindum verkamanna.

Sjá einnig:  Þrælar láta lífið fyrir HM í Katar

Fjárfestingarsjóður frá Katar keypti franska liðið Paris Saint-Germain ásamt því að stofna sjónvarpsstöðina beIN Sports. Þá hafa ríkisrekin fyrirtæki, á borð við Qatar Airways, fengið sinn skerf af athygli þökk sé góðum auglýsingasamningum.

Qatar Airwaves var til að mynda framan á treyjum Börsunga um árabil.Joan Valls/Getty

Mansour Al-Nahyan, frændi MBS, keypti enska úrvalsdeildarfélagið Manchester City og gerði það að einu stærsta knattspyrnuliði í heimi. Þá verður keppt í Formúlu 1 í Qiddiya frá og með árinu 2023.

Það virðist sem MBS hafi ákveðið að fara sömu leið í von um að afvegaleiða umræðuna varðandi Sádi-Arabíu. Það hljómar ekki svo illa að eyða milljörðum í verkefni sem þessi en eflaust væri hægt að nýta peningana betur heima fyrir. Skoðanafrelsi er ekki við lýði í Sádi-Arabíu og aftökur eru daglegt brauð. Á síðasta ári voru 184 teknir af lífi, þar á meðal 37 á einum og sama deginum.

Sjá einnig:  Metfjöldi tekinn af lífi í Sádi-Arabíu

MBS hefur þó gert sitt í að reyna bæta ímynd landsins út á við. Kvikmyndahús hafa verið opnuð á ný, tónleikahald er orðið reglulegt og ýmsir íþróttaviðburðir hafa verið haldnir undanfarin ár. Þá hafar réttindi kvenna aukist, konur mega nú sækja um vegabréf og ferðast án leyfis karlkyns ættingja sem og læra að keyra og mæta á fótboltaleiki.

Á sama tíma og réttindi kvenna voru aukin í landinu ku MBS hafa fyrirskipað handtökur og jafnvel pyntingar á öllum þeim sem fjölluðu illa um stjórn MBS.

Sjá einnig:  Kvenréttindakonur dregnar fyrir dóm í Sádi-Arabíu

Á tíma sínum sem varnarmálaráðherra mun MBS hafa veirð á bakvið hroðalegar hernaðar aðgerðir Sáda í Yemen árið 2015 sem leiddu til þess að tugir þúsunda lágu í valnum og nær allir íbúar landsins lifðu við sultarmörk.

Það er því nokkuð ljóst að möguleg kaup MBS á Newcastle verða alltaf umdeild sem og ástæðan fyrir kaupunum. Að gagnrýna stuðningsmenn enska úrvalsdeildarfélagsins sem eru spenntir fyrir bjartari tímum er erfitt. Félagið hefur verið svelt fjárhagslega undanfarin ár og nú loks virðist sem félagið geti stefnt á efri hluta töflunnar.

Hvort þeim sé sama að verðandi eigandi liðsins hafi staðið á bakvið fjöldan allan af morðum og pyntingum verður einfaldlega að koma í ljós.


Tengdar fréttir




Fleiri fréttir

Sjá meira


×