OECD gerir hátt í 700 athugasemdir við „flóknar“ íslenskar reglur Sunna Sæmundsdóttir skrifar 10. nóvember 2020 13:50 Í skýrslunni segir að Isavia sé sá óhagkvæmasti í Evrópu, þegar litið er til annarra flugrekstraraðila. visir/Jóhann Greining OECD á 632 lögum og stjórnvaldsfyrirmælum sem gilda um ferðaþjónustu og byggingariðnað hér á landi leiddi í ljós 676 mögulegar samkeppnishindranir. Þetta er niðurstaða samkeppnismats sem OECD gerði á regluverkinu fyrir íslensk stjórnvöld að beiðni Þórdísar Kolbrúnar Reykfjörð Gylfadóttur, ferðamála-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra. Gerðar eru 438 tillögur til breytinga sem eru sagðar til þess fallnar að skapa sveigjanlegra umhverfi fyrir atvinnustarfsemi, skapa fleiri störf og auka framleiðni og vöxt í hagkerfinu. Í mati OECD segir að breytingar í samræmi við tillögurnar geti leitt til aukinnar landsframleiðslu sem nemur um 200 milljónum evra á ári. Það svarar til um 1% af landsframleiðslu Íslands. Flestar tillögur til úrbóta lúta að byggingarreglugerðum, eða alls 149. Þá eru 70 tillögur til breytinga á reglum um skipulagsmál. Auk þess eru gerðar 122 úrbótatillögur á reglum sem gilda um ferðaþjónustu. Draga úr kröfum um fjölda bílastæða Í greiningu OECD á byggingariðnaði segir að ferlið við að sækja um breytingar á skipulagsáætlun sé óskýrt, tímafrekt og þungt í framkvæmd. Ýmsar opinberar kröfur sem gerðar séu til nýbygginga, svo sem gatnagerðargjald og kröfur um fjölda bílastæða auki byggingarkostnað verulega. Lagt er til að skoðað verði að lækka gatnagerðargjöld og draga úr um fjölda bílastæða í Reykjavík. Einnig að ferli skipulagsákvarðana sveitarfélaga verði endurskoðað í heild með það að markmiði að einfalda og skýra verklagið. Þá er lagt til að ferli við veitingu byggingarleyfa verði einfaldað og gert að fullu rafrænt auk þess að smærri og einfaldari verkefni geti fengið flýtimeðferð. Þá megi afnema tilkyninngarskyldu um minniháttar framkvæmdir. Í skýrslunni segir að of yfirgripsmikið kerfi um lögverndun starfi leiði af sér hærri kostnað fyrir neytendur. Lagt er til að lögverndun verði afnumin í einhverjum tilvikum. Gerðar eru athugasemdir við kerfið sem gildir um löggiltar starfsgreinar. Í skýrslunni segir að of yfirgripsmikil lögverndun geti haft í för með sér hærra verð til neytenda og færri störf. Niðurstaða rannsóknar sem var gerð samhliða samkeppnismatinu sýnir að fjöldi lögverndaðra starfsgreina og starfa er umtalsvert hærri hér á landi miðað við önnur Evrópulönd og önnur lönd innan OECD. Lagt er til að skoðað verði að afnema eða þrengja einkarétt til tiltekinna starfa. Einnig að kerfi meistararéttinda verði endurskoðað þannig að iðnaðarmenn eigi auðveldara með að afla sér réttindanna, eða að iðnaðarmenn með sveinspróf megi vinna verkefni sem meistarar hafi einkarétt á samkvæmt núgildandi reglum. Flóknar leyfisveitingar í ferðaþjónustu Í skýrslunni kemur fram að óþarfa reglubyrði einkenni nokkuð regluverk ferðatengdrar þjónustu. Fyrirkomulag leyfismála sé flókið og að sumum tilvikum nauðsynlegt að vera með mörg leyfi fyrir tiltekna starfsemi. Sem dæmi má nefna að lagt er til að leyfi vegna sérútbúinna bifreiða fyrir farþegaflutninga í atvinnuskyni verði afnumin og að hömlur sveitarfélaga á breytingu á nýtingu íbúðarhúsnæðis í gistihúsnæði verði afnumdar. Í skýrslunni segir að útboð á rekstri Keflavíkurflugvallar gæti verið ein leið til að draga úr kostnaði. Isavia með óhagkvæmasta reksturinn Ýmsar athugasemdir eru gerðar við Keflavíkurflugvöll. Rekstur allra flugvalla á Íslandi er í höndum Isavia og í skýrslunni segir að rekstur félagsins sé sá óhagkvæmasti í samanburði við rekstur allra annarra flugrekstraraðila í Evrópu. Líkur séu á að núgildandi regluverk og eignarhald á íslenskum flugvöllum stuðli að þessari niðurstöðu. Lagt er til að kannaðar verði leiðir til að auka hvata Isavia á Keflavíkurflugvelli til að draga úr kostnaði. Mögulegar leiðir gætu t.d. verið breytt skipan eignarhalds eða útboð á rekstri Keflavíkurflugvallar. Þá ætti Isavia að endurskoða veitingu sérleyfissamninga fyrir sölu veitinga og varnings í flugstöðinni, í því skyni að draga úr háum kostnaði fyrir neytendur og þjónustuaðilar. Í skýrslunni segir að horfa ætti til víðtækari markmiða en hámörkun hagnaðar Isavia. Skoða eigi að setja eigendastefnu fyrir félagið þar sem fram komi efnahagsleg og samfélagsleg markmið með rekstri félagsins. Keflavíkurflugvöllur Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Alþingi Húsnæðismál Mest lesið Fyrsta íslenska grænkera ostagerðin í hættu Viðskipti innlent Vilja minnka líkurnar á því að vinna í Lottóinu Viðskipti innlent Milljarður í afgang í Garðabæ Viðskipti innlent Í fullkomnu frelsi: „Þar sem er heyskapur er ég“ Atvinnulíf „Við bara tókum íslensku brjáluðu bjartsýnina á þetta“ Atvinnulíf Plasttappamálið flaug í gegnum þingið Neytendur „Væri samt mjög til í að vera betri söngvari“ Atvinnulíf Íhuga hærri tolla á alla Viðskipti erlent Hneykslaðist á „óútfærðum afkomubætandi aðgerðum“ Viðskipti innlent Vörur gerðar af meisturum fyrir meistara Samstarf Fleiri fréttir Milljarður í afgang í Garðabæ Útflutningur gefur eftir en einkaneyslan stígur fram á sviðið Vilja minnka líkurnar á því að vinna í Lottóinu Besta rekstrarár frá opnun Hörpu Hneykslaðist á „óútfærðum afkomubætandi aðgerðum“ Deila um þvottahús stöðvar ekki Hreint í bili Eldisfiskur fluttur út fyrir 54 milljarða króna Ræðst í byggingu átta húsa í Hvammsvík Trúir ekki að menn loki fiskvinnslu til að mótmæla veiðigjöldum „Þetta er afnotagjald“ Play komið með flugrekstrarleyfi á Möltu Jón Ólafur í framboði til formanns SA Eigendaskipti hjá Fótbolta.net Feðgarnir nú aftur einu hluthafarnir í Eyri Invest Eyjólfur Árni hættir hjá SA Hagnaðist um tvo milljarða: Ljóst að greinin megi ekki við hækkunum Verðbólga heldur áfram að hjaðna Versta sviðsmyndin sé að lenda á milli Evrópu og Bandaríkjanna í tollastríði Íhuga að sameina lífeyrissjóði „Reiðarslag fyrir þau þorp þar sem stundaðar eru veiðar og vinnsla“ Tollastríðið gæti vel haft áhrif á lífskjör almennings Salóme tekur við af stofnanda Ísorku Helgi ráðinn sölustjóri Bein útsending: Kynna yfirlýsingu fjármálastöðugleikanefndar Kemur nýr inn í fjármálastöðugleikanefnd Mikil óvissa í alþjóðamálum gæti reynt á þjóðarbúið Segir útlitið svart fyrir sjávarútveginn og breytingarnar illa unnar „Íslenskur sjávarútvegur er burðarás í atvinnulífinu“ Lýsa yfir verulegum áhyggjum af tvöföldun veiðigjalda Allt að tvöfalda veiðigjöldin og segja útgerðina þola það vel Sjá meira
Greining OECD á 632 lögum og stjórnvaldsfyrirmælum sem gilda um ferðaþjónustu og byggingariðnað hér á landi leiddi í ljós 676 mögulegar samkeppnishindranir. Þetta er niðurstaða samkeppnismats sem OECD gerði á regluverkinu fyrir íslensk stjórnvöld að beiðni Þórdísar Kolbrúnar Reykfjörð Gylfadóttur, ferðamála-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra. Gerðar eru 438 tillögur til breytinga sem eru sagðar til þess fallnar að skapa sveigjanlegra umhverfi fyrir atvinnustarfsemi, skapa fleiri störf og auka framleiðni og vöxt í hagkerfinu. Í mati OECD segir að breytingar í samræmi við tillögurnar geti leitt til aukinnar landsframleiðslu sem nemur um 200 milljónum evra á ári. Það svarar til um 1% af landsframleiðslu Íslands. Flestar tillögur til úrbóta lúta að byggingarreglugerðum, eða alls 149. Þá eru 70 tillögur til breytinga á reglum um skipulagsmál. Auk þess eru gerðar 122 úrbótatillögur á reglum sem gilda um ferðaþjónustu. Draga úr kröfum um fjölda bílastæða Í greiningu OECD á byggingariðnaði segir að ferlið við að sækja um breytingar á skipulagsáætlun sé óskýrt, tímafrekt og þungt í framkvæmd. Ýmsar opinberar kröfur sem gerðar séu til nýbygginga, svo sem gatnagerðargjald og kröfur um fjölda bílastæða auki byggingarkostnað verulega. Lagt er til að skoðað verði að lækka gatnagerðargjöld og draga úr um fjölda bílastæða í Reykjavík. Einnig að ferli skipulagsákvarðana sveitarfélaga verði endurskoðað í heild með það að markmiði að einfalda og skýra verklagið. Þá er lagt til að ferli við veitingu byggingarleyfa verði einfaldað og gert að fullu rafrænt auk þess að smærri og einfaldari verkefni geti fengið flýtimeðferð. Þá megi afnema tilkyninngarskyldu um minniháttar framkvæmdir. Í skýrslunni segir að of yfirgripsmikið kerfi um lögverndun starfi leiði af sér hærri kostnað fyrir neytendur. Lagt er til að lögverndun verði afnumin í einhverjum tilvikum. Gerðar eru athugasemdir við kerfið sem gildir um löggiltar starfsgreinar. Í skýrslunni segir að of yfirgripsmikil lögverndun geti haft í för með sér hærra verð til neytenda og færri störf. Niðurstaða rannsóknar sem var gerð samhliða samkeppnismatinu sýnir að fjöldi lögverndaðra starfsgreina og starfa er umtalsvert hærri hér á landi miðað við önnur Evrópulönd og önnur lönd innan OECD. Lagt er til að skoðað verði að afnema eða þrengja einkarétt til tiltekinna starfa. Einnig að kerfi meistararéttinda verði endurskoðað þannig að iðnaðarmenn eigi auðveldara með að afla sér réttindanna, eða að iðnaðarmenn með sveinspróf megi vinna verkefni sem meistarar hafi einkarétt á samkvæmt núgildandi reglum. Flóknar leyfisveitingar í ferðaþjónustu Í skýrslunni kemur fram að óþarfa reglubyrði einkenni nokkuð regluverk ferðatengdrar þjónustu. Fyrirkomulag leyfismála sé flókið og að sumum tilvikum nauðsynlegt að vera með mörg leyfi fyrir tiltekna starfsemi. Sem dæmi má nefna að lagt er til að leyfi vegna sérútbúinna bifreiða fyrir farþegaflutninga í atvinnuskyni verði afnumin og að hömlur sveitarfélaga á breytingu á nýtingu íbúðarhúsnæðis í gistihúsnæði verði afnumdar. Í skýrslunni segir að útboð á rekstri Keflavíkurflugvallar gæti verið ein leið til að draga úr kostnaði. Isavia með óhagkvæmasta reksturinn Ýmsar athugasemdir eru gerðar við Keflavíkurflugvöll. Rekstur allra flugvalla á Íslandi er í höndum Isavia og í skýrslunni segir að rekstur félagsins sé sá óhagkvæmasti í samanburði við rekstur allra annarra flugrekstraraðila í Evrópu. Líkur séu á að núgildandi regluverk og eignarhald á íslenskum flugvöllum stuðli að þessari niðurstöðu. Lagt er til að kannaðar verði leiðir til að auka hvata Isavia á Keflavíkurflugvelli til að draga úr kostnaði. Mögulegar leiðir gætu t.d. verið breytt skipan eignarhalds eða útboð á rekstri Keflavíkurflugvallar. Þá ætti Isavia að endurskoða veitingu sérleyfissamninga fyrir sölu veitinga og varnings í flugstöðinni, í því skyni að draga úr háum kostnaði fyrir neytendur og þjónustuaðilar. Í skýrslunni segir að horfa ætti til víðtækari markmiða en hámörkun hagnaðar Isavia. Skoða eigi að setja eigendastefnu fyrir félagið þar sem fram komi efnahagsleg og samfélagsleg markmið með rekstri félagsins.
Keflavíkurflugvöllur Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Alþingi Húsnæðismál Mest lesið Fyrsta íslenska grænkera ostagerðin í hættu Viðskipti innlent Vilja minnka líkurnar á því að vinna í Lottóinu Viðskipti innlent Milljarður í afgang í Garðabæ Viðskipti innlent Í fullkomnu frelsi: „Þar sem er heyskapur er ég“ Atvinnulíf „Við bara tókum íslensku brjáluðu bjartsýnina á þetta“ Atvinnulíf Plasttappamálið flaug í gegnum þingið Neytendur „Væri samt mjög til í að vera betri söngvari“ Atvinnulíf Íhuga hærri tolla á alla Viðskipti erlent Hneykslaðist á „óútfærðum afkomubætandi aðgerðum“ Viðskipti innlent Vörur gerðar af meisturum fyrir meistara Samstarf Fleiri fréttir Milljarður í afgang í Garðabæ Útflutningur gefur eftir en einkaneyslan stígur fram á sviðið Vilja minnka líkurnar á því að vinna í Lottóinu Besta rekstrarár frá opnun Hörpu Hneykslaðist á „óútfærðum afkomubætandi aðgerðum“ Deila um þvottahús stöðvar ekki Hreint í bili Eldisfiskur fluttur út fyrir 54 milljarða króna Ræðst í byggingu átta húsa í Hvammsvík Trúir ekki að menn loki fiskvinnslu til að mótmæla veiðigjöldum „Þetta er afnotagjald“ Play komið með flugrekstrarleyfi á Möltu Jón Ólafur í framboði til formanns SA Eigendaskipti hjá Fótbolta.net Feðgarnir nú aftur einu hluthafarnir í Eyri Invest Eyjólfur Árni hættir hjá SA Hagnaðist um tvo milljarða: Ljóst að greinin megi ekki við hækkunum Verðbólga heldur áfram að hjaðna Versta sviðsmyndin sé að lenda á milli Evrópu og Bandaríkjanna í tollastríði Íhuga að sameina lífeyrissjóði „Reiðarslag fyrir þau þorp þar sem stundaðar eru veiðar og vinnsla“ Tollastríðið gæti vel haft áhrif á lífskjör almennings Salóme tekur við af stofnanda Ísorku Helgi ráðinn sölustjóri Bein útsending: Kynna yfirlýsingu fjármálastöðugleikanefndar Kemur nýr inn í fjármálastöðugleikanefnd Mikil óvissa í alþjóðamálum gæti reynt á þjóðarbúið Segir útlitið svart fyrir sjávarútveginn og breytingarnar illa unnar „Íslenskur sjávarútvegur er burðarás í atvinnulífinu“ Lýsa yfir verulegum áhyggjum af tvöföldun veiðigjalda Allt að tvöfalda veiðigjöldin og segja útgerðina þola það vel Sjá meira