Ætlar ekki að vera með „VIP-leið fyrir sérhóp“ Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir skrifar 28. janúar 2022 09:07 Jón Gunnarsson segir að með breytingunum hafi verið komið í veg fyrir að sumir kæmust fram fyrir umsóknarröðina um ríkisborgararétt. Vísir/Vilhelm Jón Gunnarsson, innanríkisráðherra, segir þingmenn stjórnarandstöðunnar misskilja breytingar sem hann gerði á reglum um afgreiðslu Útlendingastofnunar á umsóknum um ríkisborgararétt. Hann hafi með breytingunum komið í veg fyrir að sumir nytu hraðari afgreiðslu umsóknar um ríkisborgararétt en aðrir. „Það er einhver misskilningur í gangi þarna greinilega. Það er verið að vinna með afgreiðslur umsókna um ríkisborgararétt og það er bara verið að vinna þær samkvæmt lögum,“ sagði Jón í Bítinu á Bylgjunni í morgun. Þingmenn stjórnarandstöðunnar tóku margir málið upp undir liðnum fundarstjórn forseta á Alþingi í gær og gagnrýndu innanríkisráðherra harðlega fyrir breytingarnar. Margir þeirra sögðu hann láta persónulegar skoðanir sínar ráða för en ekki þau lög sem í gildi væru um aðkomu Alþingis að tilteknum umsóknum. Afgreiðsla umsókna um ríkisborgarétt hefur skipst milli Alþingis og Útlendingastofnunar en umsækjendur hafa rétt á að sækja um það að mál þeirra verði tekið fyrir af Alþingi. Með breytingum Jóns er það nú þannig að umsóknir sem beint er að Alþingi njóta ekki forgangs umfram almennar umsóknir sem Útlendingastofnun sjálf tekur afstöðu til. Jón skrifaði í skoðanagrein sem birtist á Vísi í gær að með þessu hefði afgreiðslutími umsókna styst úr 16 mánuðum í upphafi árs 2020 í sex mánuði. „Þróunin hefur verið sú að fólk geti sótt um það, þegar það sækir um ríkisborgararétt, að senda umsóknina til Alþingis. Þannig var um 10 prósent af umsóknum sem fóru til Alþingis en fór að hækka í kring um 2015. Árið 2020 var þetta komið nær 40 prósentu af ölum umsóknum sem fóru til Alþingis,“ segir Jón í Bítinu í morgun. Ráðherra láti persónulega skoðun koma í veg fyrir að farið sé að lögum Stjórnarandstæðingar voru síður en svo sáttir með ráðherrann í gær. Arndís Anna Gunnarsdóttir þingmaður Pírata sagði á Alþingi í gær ráðherra tala af miklum hroka til þingsins í grein hans á Vísi. „Í greininni tekur ráðherra allan vafa af um það að hann telur það í sínum verkahring að stýra vinnu þingsins.“ Helga Vala Helgadóttir þingmaður Samfylkingarinnar sagði grein ráðherrans forkastanlega. Hann virtist ekki átta sig á innihaldi laga í málaflokki sem hann stýrði. „Það er grafalvarlegt þegar ráðherra lætur persónulega skoðun sína koma í veg fyrir að stofnanir ríkisins fari að lögum. Það er alveg skýrt í lögum um veitingu ríkisborgararéttar að Alþingi skal veita ríkisborgararétt.“ Breytt verklag kom á óvart Bryndís Haraldsdóttir þingmaður Sjálfstæðisflokksins og formaður allsherjar- og menntamálanefndar sagði annmarka á afgreiðslu umsókna um ríkisborgararétt vissulega hafa verið rædda innan undanfarin misseri. „Sem formaður allsherjar- og menntamálanefndar, sem tók til starfa seint í nóvember, kom það okkur vissulega á óvart að það hafi orðið breyting á verklagi Útlendingastofnunar. En það er alveg ljóst að það bréf barst til þáverandi allsherjar- og menntamálanefndar. Ég get tekið undir það að ráðuneyti eða stofnanir ákveða ekki einhliða breytt verklag þingsins,“ sagði Bryndís í gær. Jón gaf ekki mikið fyrir gagnrýni stjórnarandstöðunnar og sagði athugavert að ákveðinn hópur fengi að fara fram fyrir röðina á meðan aðrir biðu eftir afgreiðslu umsókna sinna. „Vinnulag Útlendingastofnunar var það að taka alltaf umsóknir sem stendar voru til Alþingis, því þetta voru altlaf undantekningar, hraða þeim í gegn um kerfið þannig að Alþingi gæti tekið þær til afgreiðslu. Síðan þegar þetta gerist fer að myndast langur hali og fólki sem ætlar að fara eðlilega leið, fara í biðröðina og fylgja öllum reglum, að umsóknir þeirra eru farnar að sitja eftir,“ segir Jón. „Þannig að það er tekin ákvörðun um það, með samtali við Alþingi og löngum fyrirvara, að breyta þessu vinnulagi. Nú eru bara allar umsóknir afgreiddar í þeirri röð sem þær berast. Það sem er að gerast núna er að það er fullt af umsóknum sem eiga að berast Alþingi, sem eru bara í röðinni, en þær hafa ekki verið teknar fram fyrir.“ Ætli ekki að bjóða flýtileið fyrir sérhóp Hann segir það ekki eiga að vera svo að fólk geti fengið flýtimeðferð og farið fram fyrir röðina með því einu að stíla umsókn sína á Alþingi. „Það er verið að vinna alveg samkvæmt lögum en við erum að gæta jafnræðis og gagnsæis.“ Kerfið hafi gengið ágætlega upp þar til fólk fór að átta sig á þessari flýtileið og undantekningin varð að meginreglu. Hann segir þó auðvitað slæmt að flýtimeðferðin sé ekki í boði fyrir þá sem virkilega þurfi á því að halda. „Ég ætla ekki að stunda það að vera með einhverja VIP-leið eins og þetta fólk virðist vera að kalla eftir, fyrir einhvern sérhóp, sem fer fram hjá þeim sem eru að bíða í röðinni. Það hafa ekki allir setið við sama borð í þessu og það er það sem við erum að svara og verður að breyta,“ segir Jón. „Það eru tilfelli þar sem er eðlilegt að Alþingi grípi inn í og veiti ríkisborgararétt í lögum, þau atvik geta alveg komið upp. Fólk sem er að missa landvistarleyfi eftir þrjá, fjóra mánuði og það er ekki komið að umsókninni þeirra. Fólk sem uppfyllir skilyrðin að öðru leyti. Það er ástæða til að skoða þeirra mál og ekki reka þau úr landi.“ Alþingi Flóttafólk á Íslandi Hælisleitendur Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Bítið Mest lesið Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Erlent Flugslysið sem skók þjóðina og aldrei munu fást svör við Innlent „Við erum ógeðslega sár fyrir hönd barnanna okkar“ Innlent Sakfelldur fyrir þátt í banaslysi en annar ökumaður aldrei fundist Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Hagnast um hálfan milljarð og reiknar með þrefalt meira á næsta ári Innlent Baráttan um Bandaríkin: Hvað gerist eiginlega í nótt? Erlent „Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum“ Innlent Perlan þurfi að seljast fyrir áramót svo dæmið gangi upp Innlent Engar upplýsingar fást um tengsl konunnar við barnið Innlent Fleiri fréttir Ógnaði barnsmóður sinni með haglabyssu Engar upplýsingar fást um tengsl konunnar við barnið Bein útsending: Frambjóðendur ræða málefni fatlaðs fólks Fjörutíu prósent kjósenda Miðflokks vilja Trump „Við erum ógeðslega sár fyrir hönd barnanna okkar“ Leikskólinn Mánagarður opinn á ný Bein útsending: Loftslagsmál rædd á Umhverfisþingi Frambjóðendur ræða áfengis- og vímuefnamál Perlan þurfi að seljast fyrir áramót svo dæmið gangi upp Hagnast um hálfan milljarð og reiknar með þrefalt meira á næsta ári Bein útsending: Kosningafundur með formönnum flokkanna Fjárhagsáætlun borgarinnar kynnt og Kanar ganga að kjörborðinu Aukin hætta á skriðuföllum vegna rigningar Sakfelldur fyrir þátt í banaslysi en annar ökumaður aldrei fundist Bein útsending: Kynna fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar „Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum“ Flugslysið sem skók þjóðina og aldrei munu fást svör við Umboðsmaður barna segir verkföll kennara mismuna börnum Segja verkfall kennara skapa ójafnræði og óréttlæti Gera nú ráð fyrir 43 prósent meiri halla á ríkissjóði Stjórnarliðið freistar þess að rjúfa útboðsstopp í vegagerð Einn fluttur á sjúkrahús eftir árekstur Grasrótin að styrkjast eftir samstarf sem mögulega var of dýrkeypt Haustið 2008 að einhverju leyti „reyfarakennt“ Sex kílómetrar urðu átta í straumhörðum og ísköldum sjónum „Þetta var hræðilegt slys“ Hræðilegt slys og sögulegar kosningar Mögulega merki um að lítið magn kviku hafi verið á ferð Læknar boða miklu harðari aðgerðir Sigurður Ingi þögull um búsetuúrræðin Sjá meira
„Það er einhver misskilningur í gangi þarna greinilega. Það er verið að vinna með afgreiðslur umsókna um ríkisborgararétt og það er bara verið að vinna þær samkvæmt lögum,“ sagði Jón í Bítinu á Bylgjunni í morgun. Þingmenn stjórnarandstöðunnar tóku margir málið upp undir liðnum fundarstjórn forseta á Alþingi í gær og gagnrýndu innanríkisráðherra harðlega fyrir breytingarnar. Margir þeirra sögðu hann láta persónulegar skoðanir sínar ráða för en ekki þau lög sem í gildi væru um aðkomu Alþingis að tilteknum umsóknum. Afgreiðsla umsókna um ríkisborgarétt hefur skipst milli Alþingis og Útlendingastofnunar en umsækjendur hafa rétt á að sækja um það að mál þeirra verði tekið fyrir af Alþingi. Með breytingum Jóns er það nú þannig að umsóknir sem beint er að Alþingi njóta ekki forgangs umfram almennar umsóknir sem Útlendingastofnun sjálf tekur afstöðu til. Jón skrifaði í skoðanagrein sem birtist á Vísi í gær að með þessu hefði afgreiðslutími umsókna styst úr 16 mánuðum í upphafi árs 2020 í sex mánuði. „Þróunin hefur verið sú að fólk geti sótt um það, þegar það sækir um ríkisborgararétt, að senda umsóknina til Alþingis. Þannig var um 10 prósent af umsóknum sem fóru til Alþingis en fór að hækka í kring um 2015. Árið 2020 var þetta komið nær 40 prósentu af ölum umsóknum sem fóru til Alþingis,“ segir Jón í Bítinu í morgun. Ráðherra láti persónulega skoðun koma í veg fyrir að farið sé að lögum Stjórnarandstæðingar voru síður en svo sáttir með ráðherrann í gær. Arndís Anna Gunnarsdóttir þingmaður Pírata sagði á Alþingi í gær ráðherra tala af miklum hroka til þingsins í grein hans á Vísi. „Í greininni tekur ráðherra allan vafa af um það að hann telur það í sínum verkahring að stýra vinnu þingsins.“ Helga Vala Helgadóttir þingmaður Samfylkingarinnar sagði grein ráðherrans forkastanlega. Hann virtist ekki átta sig á innihaldi laga í málaflokki sem hann stýrði. „Það er grafalvarlegt þegar ráðherra lætur persónulega skoðun sína koma í veg fyrir að stofnanir ríkisins fari að lögum. Það er alveg skýrt í lögum um veitingu ríkisborgararéttar að Alþingi skal veita ríkisborgararétt.“ Breytt verklag kom á óvart Bryndís Haraldsdóttir þingmaður Sjálfstæðisflokksins og formaður allsherjar- og menntamálanefndar sagði annmarka á afgreiðslu umsókna um ríkisborgararétt vissulega hafa verið rædda innan undanfarin misseri. „Sem formaður allsherjar- og menntamálanefndar, sem tók til starfa seint í nóvember, kom það okkur vissulega á óvart að það hafi orðið breyting á verklagi Útlendingastofnunar. En það er alveg ljóst að það bréf barst til þáverandi allsherjar- og menntamálanefndar. Ég get tekið undir það að ráðuneyti eða stofnanir ákveða ekki einhliða breytt verklag þingsins,“ sagði Bryndís í gær. Jón gaf ekki mikið fyrir gagnrýni stjórnarandstöðunnar og sagði athugavert að ákveðinn hópur fengi að fara fram fyrir röðina á meðan aðrir biðu eftir afgreiðslu umsókna sinna. „Vinnulag Útlendingastofnunar var það að taka alltaf umsóknir sem stendar voru til Alþingis, því þetta voru altlaf undantekningar, hraða þeim í gegn um kerfið þannig að Alþingi gæti tekið þær til afgreiðslu. Síðan þegar þetta gerist fer að myndast langur hali og fólki sem ætlar að fara eðlilega leið, fara í biðröðina og fylgja öllum reglum, að umsóknir þeirra eru farnar að sitja eftir,“ segir Jón. „Þannig að það er tekin ákvörðun um það, með samtali við Alþingi og löngum fyrirvara, að breyta þessu vinnulagi. Nú eru bara allar umsóknir afgreiddar í þeirri röð sem þær berast. Það sem er að gerast núna er að það er fullt af umsóknum sem eiga að berast Alþingi, sem eru bara í röðinni, en þær hafa ekki verið teknar fram fyrir.“ Ætli ekki að bjóða flýtileið fyrir sérhóp Hann segir það ekki eiga að vera svo að fólk geti fengið flýtimeðferð og farið fram fyrir röðina með því einu að stíla umsókn sína á Alþingi. „Það er verið að vinna alveg samkvæmt lögum en við erum að gæta jafnræðis og gagnsæis.“ Kerfið hafi gengið ágætlega upp þar til fólk fór að átta sig á þessari flýtileið og undantekningin varð að meginreglu. Hann segir þó auðvitað slæmt að flýtimeðferðin sé ekki í boði fyrir þá sem virkilega þurfi á því að halda. „Ég ætla ekki að stunda það að vera með einhverja VIP-leið eins og þetta fólk virðist vera að kalla eftir, fyrir einhvern sérhóp, sem fer fram hjá þeim sem eru að bíða í röðinni. Það hafa ekki allir setið við sama borð í þessu og það er það sem við erum að svara og verður að breyta,“ segir Jón. „Það eru tilfelli þar sem er eðlilegt að Alþingi grípi inn í og veiti ríkisborgararétt í lögum, þau atvik geta alveg komið upp. Fólk sem er að missa landvistarleyfi eftir þrjá, fjóra mánuði og það er ekki komið að umsókninni þeirra. Fólk sem uppfyllir skilyrðin að öðru leyti. Það er ástæða til að skoða þeirra mál og ekki reka þau úr landi.“
Alþingi Flóttafólk á Íslandi Hælisleitendur Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Bítið Mest lesið Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Erlent Flugslysið sem skók þjóðina og aldrei munu fást svör við Innlent „Við erum ógeðslega sár fyrir hönd barnanna okkar“ Innlent Sakfelldur fyrir þátt í banaslysi en annar ökumaður aldrei fundist Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Hagnast um hálfan milljarð og reiknar með þrefalt meira á næsta ári Innlent Baráttan um Bandaríkin: Hvað gerist eiginlega í nótt? Erlent „Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum“ Innlent Perlan þurfi að seljast fyrir áramót svo dæmið gangi upp Innlent Engar upplýsingar fást um tengsl konunnar við barnið Innlent Fleiri fréttir Ógnaði barnsmóður sinni með haglabyssu Engar upplýsingar fást um tengsl konunnar við barnið Bein útsending: Frambjóðendur ræða málefni fatlaðs fólks Fjörutíu prósent kjósenda Miðflokks vilja Trump „Við erum ógeðslega sár fyrir hönd barnanna okkar“ Leikskólinn Mánagarður opinn á ný Bein útsending: Loftslagsmál rædd á Umhverfisþingi Frambjóðendur ræða áfengis- og vímuefnamál Perlan þurfi að seljast fyrir áramót svo dæmið gangi upp Hagnast um hálfan milljarð og reiknar með þrefalt meira á næsta ári Bein útsending: Kosningafundur með formönnum flokkanna Fjárhagsáætlun borgarinnar kynnt og Kanar ganga að kjörborðinu Aukin hætta á skriðuföllum vegna rigningar Sakfelldur fyrir þátt í banaslysi en annar ökumaður aldrei fundist Bein útsending: Kynna fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar „Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum“ Flugslysið sem skók þjóðina og aldrei munu fást svör við Umboðsmaður barna segir verkföll kennara mismuna börnum Segja verkfall kennara skapa ójafnræði og óréttlæti Gera nú ráð fyrir 43 prósent meiri halla á ríkissjóði Stjórnarliðið freistar þess að rjúfa útboðsstopp í vegagerð Einn fluttur á sjúkrahús eftir árekstur Grasrótin að styrkjast eftir samstarf sem mögulega var of dýrkeypt Haustið 2008 að einhverju leyti „reyfarakennt“ Sex kílómetrar urðu átta í straumhörðum og ísköldum sjónum „Þetta var hræðilegt slys“ Hræðilegt slys og sögulegar kosningar Mögulega merki um að lítið magn kviku hafi verið á ferð Læknar boða miklu harðari aðgerðir Sigurður Ingi þögull um búsetuúrræðin Sjá meira