Börnin virðist ekki vita hvað „grænmetisæta“ þýðir Bjarki Sigurðsson skrifar 28. september 2023 20:35 Gréta Jakobsdóttir er lektor í menntavísindum við Háskóla Íslands. Vísir/Steingrímur Dúi Tuttugu prósent nemenda í sjötta bekk grunnskóla segjast vera grænmetisætur. Einungis lítill hluti þeirra borðar í raun og veru ekkert kjöt og virðast ungmenni almennt ekki þekkja skilgreiningar þess að vera grænmetisæta. Niðurstöður könnunar um matarumhverfi grunnskólabarna verður kynnt á Menntakviku Háskóla Íslands á morgun. Tóku tæplega tvö þúsund börn þátt í könnuninni sem beint var til nemenda í 6., 8. og 10. bekk. Niðurstöðurnar sýna að um tuttugu prósent barna í sjötta bekk segjast vera grænmetisætur. Fer þeim fjölda fækkandi er börnin eldast og segjast þrettán prósent nemenda í áttunda bekk vera grænmetisætur. Fer talan svo niður í tíu prósent í tíunda bekk. Í könnuninni voru nemendur einnig spurðir hversu oft þeir borðuðu kjöt í viku. Þó nokkur fjöldi þeirra sem segjast vera grænmetisætur borðar kjöt nokkrum sinnum í viku. Því virðist vera að börn í grunnskóla séu með mismunandi skilgreiningu á því hvað sé að vera grænmetisæta. Gréta Jakobsdóttir, lektor við Háskóla Íslands, sem sá um rannsóknina segir það til að mynda ekki standast skoðun að fimmtungur sjöttu bekkinga séu grænmetisætur. „Þá getum maður spurt, eru börn í 6. bekk, vita þau hvað þetta orð þýðir. Það sem maður getur kannski túlkað að ég borða grænmeti, en ég borða rosalega margt annað líka. Grænmetisæta getur þýtt rosalega mismunandi fyrir fólk. Er það að ég borða ekki kjöt, ég borða ekki fisk. Kannski er það pínu loðið fyrir suma hvað það þýðir,“ segir Gréta. Flestir telja að sá sem aldrei borðar kjöt eða fisk sé grænmætisæta. Gæti verið að þeir sem fá sér kjöt örfáum sinnum vilji flokka sig sem grænmetisætur. „Þess vegna verður maður að fara hóflega í að túlka niðurstöðurnar rosalega hart. Velta því frekar fyrir sér hvernig börnin túlka spurningar í spurningalistum og hvernig þau túlka orðin,“ segir Gréta. Þannig þetta þýðir ekkert endilega að fimmtungur barna í sjötta bekk séu grænmetisætur? „Nei, kannski frekar bara að þau borði grænmeti,“ segir Gréta. Matur Börn og uppeldi Grunnskólar Háskólar Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið „Hrokafull afstaða“ að skilyrða stuðning við Úkraínu Erlent Stúkan óviðgerðarhæf og jafnvel hættuleg Innlent Engir ytri áverkar sem skýra andlátin Innlent Sá fyrsti til að greinast með H5N2 lést af völdum veirunnar Erlent Vænir stangveiðimenn um dýraníð og utanvegaakstur Innlent Grímur segir tímabært að Vg biðji kjósendur sína afsökunar Innlent Baðaði sig í Reynisfjöru Innlent Hafa ekki lokið afgreiðslu á kæru í þrjú ár Innlent Göngugarpur uppljóstrar að hæsti foss Kína er buna úr röri Erlent Friðjón svarar Steinunni fullum hálsi Innlent Fleiri fréttir Fleiri karlar en konur sóttu um nám í HR Fjórhjólaslys við Sólheimajökul „Vonum að þetta skili jafn góðum árangri á Íslandi“ Láninu varið í að tryggja örugga og heilsusamlega skóla Hafa ekki lokið afgreiðslu á kæru í þrjú ár Guðni býður á Bessastaði í hinsta sinn Tóku svartan mann hálstaki við handtöku og greiða bætur Kynna úttekt á stöðu drengja í menntakerfinu Ungur maður varð fyrir alvarlegri líkamsárás í Árbæ Stúkan óviðgerðarhæf og jafnvel hættuleg Framkvæmdir hafnar við umferðarþyngstu gatnamótin Gæsluvarðhald framlengt yfir tveimur en einn látinn laus Ríkisstjórnin hafi sjálf skilyrt stuðning við Úkraínu Von á ákvörðun um hvalveiðar og lítil samkeppni á raftækjamarkaði Genginn úr meirihlutasamstarfi vegna meints trúnaðarbrests Engir ytri áverkar sem skýra andlátin „Eins og þetta hafi gerst í gær á þessum stöðum“ Ákvörðun Bjarkeyjar um hvalveiðar mun liggja fyrir á þriðjudaginn Kærði gæsluvarðhaldsúrskurð vegna manndráps til Landsréttar Baðaði sig í Reynisfjöru Grímur segir tímabært að Vg biðji kjósendur sína afsökunar Lítil samkeppni milli raftækjarisa Hafnarfjarðarbær semur við HS orku um rannsóknar- og nýtingarrétt í Krýsuvík Notkun á TikTok og Snapchat dregst saman hjá níu til tólf ára börnum Appelsínugular og gular viðvaranir enn í gildi Vænir stangveiðimenn um dýraníð og utanvegaakstur Rafmagn komið á í Grindavík Meirihlutinn í Suðurnesjabæ klofinn Segir íbúa Reykjanesbæjar búa við ógn vegna fjölda hælisleitenda Mikilvæg mál föst vegna „störukeppni“ ríkisstjórnarinnar Sjá meira
Niðurstöður könnunar um matarumhverfi grunnskólabarna verður kynnt á Menntakviku Háskóla Íslands á morgun. Tóku tæplega tvö þúsund börn þátt í könnuninni sem beint var til nemenda í 6., 8. og 10. bekk. Niðurstöðurnar sýna að um tuttugu prósent barna í sjötta bekk segjast vera grænmetisætur. Fer þeim fjölda fækkandi er börnin eldast og segjast þrettán prósent nemenda í áttunda bekk vera grænmetisætur. Fer talan svo niður í tíu prósent í tíunda bekk. Í könnuninni voru nemendur einnig spurðir hversu oft þeir borðuðu kjöt í viku. Þó nokkur fjöldi þeirra sem segjast vera grænmetisætur borðar kjöt nokkrum sinnum í viku. Því virðist vera að börn í grunnskóla séu með mismunandi skilgreiningu á því hvað sé að vera grænmetisæta. Gréta Jakobsdóttir, lektor við Háskóla Íslands, sem sá um rannsóknina segir það til að mynda ekki standast skoðun að fimmtungur sjöttu bekkinga séu grænmetisætur. „Þá getum maður spurt, eru börn í 6. bekk, vita þau hvað þetta orð þýðir. Það sem maður getur kannski túlkað að ég borða grænmeti, en ég borða rosalega margt annað líka. Grænmetisæta getur þýtt rosalega mismunandi fyrir fólk. Er það að ég borða ekki kjöt, ég borða ekki fisk. Kannski er það pínu loðið fyrir suma hvað það þýðir,“ segir Gréta. Flestir telja að sá sem aldrei borðar kjöt eða fisk sé grænmætisæta. Gæti verið að þeir sem fá sér kjöt örfáum sinnum vilji flokka sig sem grænmetisætur. „Þess vegna verður maður að fara hóflega í að túlka niðurstöðurnar rosalega hart. Velta því frekar fyrir sér hvernig börnin túlka spurningar í spurningalistum og hvernig þau túlka orðin,“ segir Gréta. Þannig þetta þýðir ekkert endilega að fimmtungur barna í sjötta bekk séu grænmetisætur? „Nei, kannski frekar bara að þau borði grænmeti,“ segir Gréta.
Matur Börn og uppeldi Grunnskólar Háskólar Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið „Hrokafull afstaða“ að skilyrða stuðning við Úkraínu Erlent Stúkan óviðgerðarhæf og jafnvel hættuleg Innlent Engir ytri áverkar sem skýra andlátin Innlent Sá fyrsti til að greinast með H5N2 lést af völdum veirunnar Erlent Vænir stangveiðimenn um dýraníð og utanvegaakstur Innlent Grímur segir tímabært að Vg biðji kjósendur sína afsökunar Innlent Baðaði sig í Reynisfjöru Innlent Hafa ekki lokið afgreiðslu á kæru í þrjú ár Innlent Göngugarpur uppljóstrar að hæsti foss Kína er buna úr röri Erlent Friðjón svarar Steinunni fullum hálsi Innlent Fleiri fréttir Fleiri karlar en konur sóttu um nám í HR Fjórhjólaslys við Sólheimajökul „Vonum að þetta skili jafn góðum árangri á Íslandi“ Láninu varið í að tryggja örugga og heilsusamlega skóla Hafa ekki lokið afgreiðslu á kæru í þrjú ár Guðni býður á Bessastaði í hinsta sinn Tóku svartan mann hálstaki við handtöku og greiða bætur Kynna úttekt á stöðu drengja í menntakerfinu Ungur maður varð fyrir alvarlegri líkamsárás í Árbæ Stúkan óviðgerðarhæf og jafnvel hættuleg Framkvæmdir hafnar við umferðarþyngstu gatnamótin Gæsluvarðhald framlengt yfir tveimur en einn látinn laus Ríkisstjórnin hafi sjálf skilyrt stuðning við Úkraínu Von á ákvörðun um hvalveiðar og lítil samkeppni á raftækjamarkaði Genginn úr meirihlutasamstarfi vegna meints trúnaðarbrests Engir ytri áverkar sem skýra andlátin „Eins og þetta hafi gerst í gær á þessum stöðum“ Ákvörðun Bjarkeyjar um hvalveiðar mun liggja fyrir á þriðjudaginn Kærði gæsluvarðhaldsúrskurð vegna manndráps til Landsréttar Baðaði sig í Reynisfjöru Grímur segir tímabært að Vg biðji kjósendur sína afsökunar Lítil samkeppni milli raftækjarisa Hafnarfjarðarbær semur við HS orku um rannsóknar- og nýtingarrétt í Krýsuvík Notkun á TikTok og Snapchat dregst saman hjá níu til tólf ára börnum Appelsínugular og gular viðvaranir enn í gildi Vænir stangveiðimenn um dýraníð og utanvegaakstur Rafmagn komið á í Grindavík Meirihlutinn í Suðurnesjabæ klofinn Segir íbúa Reykjanesbæjar búa við ógn vegna fjölda hælisleitenda Mikilvæg mál föst vegna „störukeppni“ ríkisstjórnarinnar Sjá meira