Lýsir með eigin orðum árálöngu barnaníði prestsins í Landakoti

Kona sem segir séra George í Landakotsskóla hafa misnotað sig kynferðislega árum saman segist hafa haft magabólgur af stressi og ekki þorað í skólann aðeins tíu ára gömul.

Sögur af misnotkun, harðræði og grimmd í Landakotsskóla hafa nú ratað upp á yfirborðið en í Fréttatímanum í dag greina tvær konur undir nafni frá misnotkun sem þær segjast hafa orðið fyrir af hendi séra Ágústs George, þáverandi skólastjóra í Landakotsskóla.

Iðunn Angela Andrésdóttir, fædd 1951, var í Landakotsskóla í lok sjötta áratugs síðustu aldar og upphaf þess sjöunda, en séra Ágúst George hóf störf þar 1958. Hún segist fyrst núna hafa safnað kjarki til að greina opinberlega frá ofbeldinu en hún taldi lengi að hún væri eina fórnarlamb prestsins. Þetta gekk þannig fyrir sig að í miðjum kennslustundum í Landakotsskóla var hún beðin um að fara á skrifstofu skólastjórans undir þeim formerkjum að hún þyrfti að fara í aukatíma í stærðfræði. „Ég kom þarna inn og settist við skrifborðið. Hann byrjaði að láta mig fá reikningsblöð og annað og síðan hægt og rólega fór hann að leita á mig. (...) Í tíu ára bekk var þetta komið á fullt."

Bjó til sektarkennd hjá barninu

Þetta var kynferðisleg misnotkun? „Þetta var kynferðisleg misnotkun. Hann lét mig sitja á lærunum á honum (berum), hann reyndi að komast ofan í buxurnar mínar. Hann káfaði á brjóstunum á mér, hann fór á bakvið og fróaði sér. Stundum sá ég það, stundum ekki. Þetta var bara skelfilegt. Ég var svo hrædd og hann sagði m.a að ég mætti alls ekki segja mömmu minni frá þessu og lét þetta hljóma þannig eins og þetta væri mér að kenna, alltaf, alveg frá fyrsta degi," segir Iðunn Angela.

Einn kennari stóð í lappirnar og neitaði að senda Iðunni burt úr tíma. Þetta var Margrét Thorlacius, sem hætti síðar að kenna í skólanum. Þarna tókst henni ómeðvitað að gera hlé á langvinnri misnotkun prestsins á tíu ára gömlu barni.

Hugsar til góða kennarans með þakklæti í huga

„Mér þótti svo vænt um hana. Mér þykir svo vænt um hana enn þann dag í dag." Það er mjög erfitt fyrir Iðunni að rifja upp væntumþykjuna og þakklætið í garð kennslukonunnar, svo gera þurfti hlé á viðtalinu um stund, en konan virtist vera ljós hennar í myrkrinu á þessum tíma. Ljós sem logaði þó afar stutt.

Iðunn segir að það sé merkilegt að kynferðismisnotkun hafi fengið að þrífast í skólanum óáreitt árum saman. Ég á samt engar skýringar. Eitt leyndarmál sem er örugglega það besta geymda í heimi en það eru svona leyndarmál. Það er svo einkennilegt að við segjum ekki frá. Skömmin er svo mikil. Þeir hafa þetta einstaka vald til að láta okkur finnast þetta hafa verið okkur að kenna."

Móðir Iðunnar glímdi við berkla og var brothætt á líkama og sál á þessum árum. Iðunn, tíu ára gömul, þorði ekki að greina móður sinni frá misnotkuninni af ótta við þau áhrif sem það hefði hugsanlega á móður hennar, en hún segir séra George hafa rækilega komið þeirri ranghugmynd fyrir í huga hennar. Þegar hún kom heim úr skólanum dag eftir dag fannst henni hún skítug. „Ég settist ofan í baðkar og það var lítil handsturta. Mér fannst alltaf vera lykt af mér. Hann reykti gríðarlega mikið og var með skærgula fingur og þykkar langar neglur. Þegar hann var búinn að fara afsíðis (til að fróa sér) þá kom hann fram aftur og strauk mér um andlitið og ég fann lyktina af honum. Þetta var bara hræðilegt."

Vill að kaþólska kirkjan hafi hugrekki til að biðjast afsökunar

Minningin um stundirnar á skrifstofu prestsins spretta fram ljóslifandi, þrátt fyrir að Iðunni hafi tekist vel til með sitt líf, en hún hefur aldrei lent í óreglu eins og sum fórnarlömb kynferðisofbeldis.

Iðunn hafði fyrst kjark að greina foreldrum sínum frá ofbeldinu árið 1963. Sumarið áður en hún byrjaði í gagnfræðiskóla. Áfallið var mikið og faðir hennar fór á fund biskups kaþólsku kirkjunnar. Viðbrögð kirkjunnar voru engin. Iðunn segir að eina leiðin fyrir hana að loka þessu máli almennilega í dag sé að fá afsökunarbeiðni frá kaþólsku kirkjunni á Íslandi.

„Ég myndi vilja að kaþólska kirkjan hefði hugrekki til að biðja mig formlega afsökunar. Og ekki bara mig heldur okkur öll, því ég var ekkert ein þarna. Bara biðja öll börnin afsökunar. Það er það minnsta sem þeir geta gert. Þeir ættu að skammast sín að vera ekki búnir að því fyrir löngu síðan. Þeir ættu að skammast sín, blygðast sín, þessir menn." thorbjorn@stod2.is