Fór fertugur að heiman Ingibjörg Óðinsdóttir skrifar 13. ágúst 2016 06:00 Það eru ekki mörg ár síðan ég heyrði frétt í útvarpinu sem vakti mikla kátínu meðal landsmanna. Hún fjallaði um rúmlega fertugan ítalskan karlmann sem hafði farið í mál við aldraða foreldra sína þegar þeir skipuðu honum að flytja að heiman og töldu tímabært að hann framfleytti sér sjálfur. Þetta fannst öllum fyndið því á þeim tíma fóru börn yfirleitt að heiman u.þ.b. sem þau luku námi eða fóru út á vinnumarkaðinn. Fréttin myndi eflaust vekja önnur viðbrögð í dag þegar við stöndum frammi fyrir því að börnin okkar komast nánast ekki að heiman fyrr en þau hafa náð fullorðinsaldri. Þeim er gert ókleift að kaupa sér húsnæði og leigumarkaðurinn er bæði dýr og ótryggur kostur. Unga fólkið er í pattstöðu, vill gjarnan koma undir sig fótunum og sjá um sig sjálft en hefur ekkert eigið fé til að kaupa sér húsnæði og ekki nægar tekjur til að leigja. Með þessu áframhaldi nálgast þau fertugt áður en þau komast að heiman. Nýtt húsnæðisfrumvarp velferðarráðherra leysir ekki vandann. Bygging félagslegra íbúða og niðurgreiðsla húsaleigu er ekki rétta aðferðin, enda félagslegt húsnæði úrelt hugtak sem elur af sér fordóma og þröngvar öllum í sama farveg. Í gegnum tíðina hefur ítrekað verið reynt að koma á fyrirkomulagi sem á að tryggja efnalitlu fólki öryggi í húsnæðismálum, í samvinnu við sveitarfélög og aðila vinnumarkaðarins, og þurft að breyta því aftur til að bregðast við mikilli eftirspurn eftir niðurgreiddu húsnæði og auknum útgjöldum ríkissjóðs. Meiri eftirspurn leiðir svo jafnvel til hærra leiguverðs sem helst kemur leigusölum til góða. Auk þess mun niðurgreiðsla húsaleigu skv. frumvarpinu verða hlutfallslega meiri eftir því sem tekjur heimilisins eru hærri, sem er í andstöðu við yfirlýst markmið frumvarpsins að auka stuðning við efnaminna fólk. Fjölgum í þess stað valmöguleikum fólks með því að auka framboð á húsnæði af öllum stærðum og gerðum. Margir mundu t.d. kjósa að kaupa eða leigja ,,öríbúð“ uppá örfáa fermetra sem hentar fyrir par bara til þess að komast að heiman. Það vantar sárlega meiri fjölbreytni í húsagerð og meira úrval af búsetuformum. Það væri t.d. líka hægt að byggja ódýr fjölbýli fyrir ungt fólk sem miðaði við fjárhag þess og byðist aðeins upp að ákveðnum aldri. Aðkoma ríkisins gæti verið sú að greiða götuna með breytingu á byggingareglugerð eða lækkun vörugjalda, en láta markaðinn um að aðlaga sig að þörfinni. Aðkoma bankanna gæti að sama skapi verið að bjóða upp á betri lánskjör og lægri vexti til þess að fólk eigi möguleika á að kaupa sér húsnæði. Þannig yrði flestum gert kleift að eignast þak yfir höfuðið og um leið séð til þess að hér þróist heilbrigður leigumarkaður. Það er í það minnsta með öllu óásættanlegt að uppkomin börn þurfi að vera upp á foreldra sína komin langt fram eftir aldri. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Hallgrímur, málið snýst því miður ekki bara um kebab Snorri Másson Skoðun Óhæfur leiðtogi? Franklín Ernir Kristjánsson Skoðun 300 milljónir á dag Aðalsteinn Leifsson Skoðun Loksins, Gunnar Bragi! Einar G. Harðarson Skoðun Innflytjendalandið Ísland – nokkrar staðreyndir Hallfríður Þórarinsdóttir Skoðun Þau eru við, við erum þau Arnar Eggert Thoroddsen Skoðun Hvorki útlendingahatur né gestrisni Hildur Þórðardóttir Skoðun Ísland þarf ríkisstjórn um almannahagsmuni – ekki sérhagsmuni Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Skoðun Ofboðslega frægur Sara Oskarsson Skoðun Kílómetragjald: Gjöf fyrir marga, refsiskattur fyrir aðra Ágústa Ágústsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Sjálfbær kvikmyndagerð á Íslandi Lára Portal skrifar Skoðun Kennarar óskast Helga Charlotta Reynisdóttir skrifar Skoðun 300 milljónir á dag Aðalsteinn Leifsson skrifar Skoðun Hallgrímur, málið snýst því miður ekki bara um kebab Snorri Másson skrifar Skoðun Samfylkingin er Evrópuflokkur Hörður Filippusson skrifar Skoðun Ofboðslega frægur Sara Oskarsson skrifar Skoðun Fínmalað móberg til að lækka kolefnisspor sements á Íslandi og í Evrópu. Børge Johannes Wigum ,Sigríður Ósk Bjarnadóttir skrifar Skoðun Iðjuþjálfun fyrir öll! Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Ungt fólk mótar framtíð Norðurlanda Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Komum í veg fyrir menningarslys í fjárlögum Snæbjörn Brynjarsson skrifar Skoðun Kvennabarátta síðustu áratuga og virðing fyrir starfi kennara Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar Skoðun Við lifum lengur – Jákvæð áskorun fyrir lífeyrissjóði Magnús Helgason skrifar Skoðun Krabbameinsgreining og andleg líðan Helga Jóna Ósmann Sigurðardóttir skrifar Skoðun Um „orðskrípið“ inngildingu Kjartan Þór Ingason skrifar Skoðun Öryggi og sjálfbærni í ferðaþjónustu: Hvað segir ný könnun? Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Innflytjendalandið Ísland – nokkrar staðreyndir Hallfríður Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Akademískt frelsi er í hættu – Tími til aðgerða Sigrún Ólafsdóttir,Baldvin Zarioh,Hjördís Sigursteinsdóttir skrifar Skoðun Óljós viðurkenning þrátt fyrir stefnu stjórnvalda Sandra B. Franks skrifar Skoðun Sömu rök og styðja rétt kvenna til þungunarrofs eiga við um dánaraðstoð Ingrid Kuhlman,Steinar Harðarson skrifar Skoðun Vaxandi stríðsátök, en með íslenskum vopnum? Eldur Smári Kristinsson skrifar Skoðun Ísland þarf ríkisstjórn um almannahagsmuni – ekki sérhagsmuni Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þau eru við, við erum þau Arnar Eggert Thoroddsen skrifar Skoðun Óhæfur leiðtogi? Franklín Ernir Kristjánsson skrifar Skoðun Loksins, Gunnar Bragi! Einar G. Harðarson skrifar Skoðun Skynsemi Sigmundar Davíðs rýnd – Er ESB aðild/Evra tóm tjara? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Hvorki útlendingahatur né gestrisni Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Menntakerfið í öfuga átt við atvinnulífið: Hvers vegna eykst álag á nemendur á meðan vinnuvikan styttist? Karl Liljendal Hólmgeirsson skrifar Skoðun Er ekki einokun Háskóla Íslands óviðunandi? Helga Dögg Sverrisdóttir skrifar Skoðun Kílómetragjald: Gjöf fyrir marga, refsiskattur fyrir aðra Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Róttækar og tafarlausar umbætur Arnar þór Jónsson,Kári Allansson skrifar Sjá meira
Það eru ekki mörg ár síðan ég heyrði frétt í útvarpinu sem vakti mikla kátínu meðal landsmanna. Hún fjallaði um rúmlega fertugan ítalskan karlmann sem hafði farið í mál við aldraða foreldra sína þegar þeir skipuðu honum að flytja að heiman og töldu tímabært að hann framfleytti sér sjálfur. Þetta fannst öllum fyndið því á þeim tíma fóru börn yfirleitt að heiman u.þ.b. sem þau luku námi eða fóru út á vinnumarkaðinn. Fréttin myndi eflaust vekja önnur viðbrögð í dag þegar við stöndum frammi fyrir því að börnin okkar komast nánast ekki að heiman fyrr en þau hafa náð fullorðinsaldri. Þeim er gert ókleift að kaupa sér húsnæði og leigumarkaðurinn er bæði dýr og ótryggur kostur. Unga fólkið er í pattstöðu, vill gjarnan koma undir sig fótunum og sjá um sig sjálft en hefur ekkert eigið fé til að kaupa sér húsnæði og ekki nægar tekjur til að leigja. Með þessu áframhaldi nálgast þau fertugt áður en þau komast að heiman. Nýtt húsnæðisfrumvarp velferðarráðherra leysir ekki vandann. Bygging félagslegra íbúða og niðurgreiðsla húsaleigu er ekki rétta aðferðin, enda félagslegt húsnæði úrelt hugtak sem elur af sér fordóma og þröngvar öllum í sama farveg. Í gegnum tíðina hefur ítrekað verið reynt að koma á fyrirkomulagi sem á að tryggja efnalitlu fólki öryggi í húsnæðismálum, í samvinnu við sveitarfélög og aðila vinnumarkaðarins, og þurft að breyta því aftur til að bregðast við mikilli eftirspurn eftir niðurgreiddu húsnæði og auknum útgjöldum ríkissjóðs. Meiri eftirspurn leiðir svo jafnvel til hærra leiguverðs sem helst kemur leigusölum til góða. Auk þess mun niðurgreiðsla húsaleigu skv. frumvarpinu verða hlutfallslega meiri eftir því sem tekjur heimilisins eru hærri, sem er í andstöðu við yfirlýst markmið frumvarpsins að auka stuðning við efnaminna fólk. Fjölgum í þess stað valmöguleikum fólks með því að auka framboð á húsnæði af öllum stærðum og gerðum. Margir mundu t.d. kjósa að kaupa eða leigja ,,öríbúð“ uppá örfáa fermetra sem hentar fyrir par bara til þess að komast að heiman. Það vantar sárlega meiri fjölbreytni í húsagerð og meira úrval af búsetuformum. Það væri t.d. líka hægt að byggja ódýr fjölbýli fyrir ungt fólk sem miðaði við fjárhag þess og byðist aðeins upp að ákveðnum aldri. Aðkoma ríkisins gæti verið sú að greiða götuna með breytingu á byggingareglugerð eða lækkun vörugjalda, en láta markaðinn um að aðlaga sig að þörfinni. Aðkoma bankanna gæti að sama skapi verið að bjóða upp á betri lánskjör og lægri vexti til þess að fólk eigi möguleika á að kaupa sér húsnæði. Þannig yrði flestum gert kleift að eignast þak yfir höfuðið og um leið séð til þess að hér þróist heilbrigður leigumarkaður. Það er í það minnsta með öllu óásættanlegt að uppkomin börn þurfi að vera upp á foreldra sína komin langt fram eftir aldri.
Ísland þarf ríkisstjórn um almannahagsmuni – ekki sérhagsmuni Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Skoðun
Skoðun Fínmalað móberg til að lækka kolefnisspor sements á Íslandi og í Evrópu. Børge Johannes Wigum ,Sigríður Ósk Bjarnadóttir skrifar
Skoðun Kvennabarátta síðustu áratuga og virðing fyrir starfi kennara Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar
Skoðun Akademískt frelsi er í hættu – Tími til aðgerða Sigrún Ólafsdóttir,Baldvin Zarioh,Hjördís Sigursteinsdóttir skrifar
Skoðun Sömu rök og styðja rétt kvenna til þungunarrofs eiga við um dánaraðstoð Ingrid Kuhlman,Steinar Harðarson skrifar
Skoðun Ísland þarf ríkisstjórn um almannahagsmuni – ekki sérhagsmuni Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Menntakerfið í öfuga átt við atvinnulífið: Hvers vegna eykst álag á nemendur á meðan vinnuvikan styttist? Karl Liljendal Hólmgeirsson skrifar
Ísland þarf ríkisstjórn um almannahagsmuni – ekki sérhagsmuni Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Skoðun