Ferðamenn eiga að borga Eva Baldursdóttir skrifar 19. ágúst 2016 10:40 Fjöldi erlendra ferðamanna hefur þrefaldast síðustu fimm ár. Um 1.5 milljón ferðamanna koma til landsins í ár samkvæmt spám en í fyrra komu tæplega 1.3 milljón. Íbúafjöldi yfir háannatíma vel tvöfaldast á Ísland sem þýðir að aukið álag er á alla innviði, svo sem vegakerfið, náttúruna, ferðamannasvæði, sundlaugar og jafnvel heilbrigðiskerfið ef því er að skipta. Við skattgreiðendur borgum fyrir þessa innviði og rekstur. Aukin neysla vegna ferðamannafjöldans skilar þó auknum tekjum í formi virðisaukaskatts í ríkissjóð, eðlilega enda eykst neyslan sem nemur fjöldanum, en milli ára var 12 milljarða aukning á tekjunum eða yfir 20% á tveimur árum. Sveitarfélögin snuðuð Eina gjalddtakan á ferðamenn er nú á grundvelli laga um gistináttaskatt en 100 kr. eru teknar per nótt á hótelherbergi. Það er mjög lág tala í erlendum samanburði og skilaði einungis um 905 milljónum í ríkissjóð á árunum 2012-2015. Í flestum löndum er rukkað ákveðið gistináttagjald, sem ýmist rennur til ríkissjóð eða sveitarfélags. Samkvæmt úttekt www.turisti.is hefðu tekjurnar verið 2,3 milljarðar sl. 4 ár ef sambærilegt gjald væri lagt á og í París. Ef viðmiðið væri Róm þá hefðu tekjurnar orðið um 5,6 milljarðar síðustu 4 ár eða nærri því sex sinnum hærri tekjum en hér á landi. Ljóst er að ríkissjóður hefði geta innheimt a.m.k. 2 milljarða á þessu tímabili til viðbótar væri skatturinn 300 kr., en þá fjármuni hefði sannarlega mátt nýta t.d. til að bæta vegakerfi landsins. Sveitarfélög fá hins vegar ekki hluta af þessum auknu tekjum sem er æði undarlegt. Í fyrsta lagi fara sveitarfélögin að mestu með þá málaflokka sem á reynir t.d. eins og aukin þrif og viðhald innan bæjar- og borgarmarka, rekstur safna og sundlauga, hluta af vegakerfi og svo framvegis. Í öðru lagi má færa sterk rök fyrir því að sveitarfélögin séu best í stakk búin til að meta hvar uppbyggingar sé þörf á grundvelli nálægðarsjónarmiða. Sveitarfélögin, sem eiga mörg í vanda við rekstur vegna fjárskorts, eiga því að taka á sig þennan bita, á meðan ríkissjóður bólgnar út vegna neyslu ferðamanna. Og nýjasta útspil ríkisstjórnar er að hafa frekari tekjur af sveitarfélögum, vegna séreignarsparnaðar leiðarinnar þ.e. fyrsta fasteign. Er þetta byggðastefna ríkisstjórnarinnar? Getuleysi ráðherra Ráðherra ferðamála hefur ekki skilað raunhæfri lausn við aukna gjaldtöku á ferðamenn til að standa undir uppbyggingu ferðamannastaða og tryggja sjálfbæra nýtingu náttúrunnar, þó hefur hann haft 3 ár til verksins. Eina haldbæra breytingin var að stofnað var til frekari ríkisútgjalda með nýrri stjórnstöð ferðamála, þó það kunni að vera gott fyrir heildaryfirsýn greinarinnar leysir það ekki gjaldtöku þáttinn, og náttúrupassanum var hafnað. Ekki er ljóst hvort ráðherrann hefur unnið að annarri útfærslu síðan þá þó eflaust sé einhver vinna í gangi. Lög um gistináttaskatt var þó komið á í tíð fyrri ríkisstjórnar. Nokkrar leiðir eru færar til að leysa þetta mál og ættu ekki að vera tæknilega flóknar. T.d. að veita sveitarfélögum eyrnamerktar fjárveitingar til uppbyggingar vegna aukinna tekna af vaski, breyta lögum um gistináttaskatt og hækka upp í t.d. 300-400 kr. eða gefa sveitarfélögum lagaheimild til að innheimta gistináttagjald. Ferðamenn eiga að borga fyrir afnot af náttúru, þjónustu og rekstri sem er niðurgreiddur af skattgreiðendum, rétt eins og við gerum í ferðalögum okkar erlendis. Taka þarf ákvörðun. Nóg er búið að skrifa og skoða. Algjört getuleysi í gjaldtöku er ekki boðlegt þegar gengið er á innviði landsins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Hallgrímur, málið snýst því miður ekki bara um kebab Snorri Másson Skoðun Óhæfur leiðtogi? Franklín Ernir Kristjánsson Skoðun 300 milljónir á dag Aðalsteinn Leifsson Skoðun Loksins, Gunnar Bragi! Einar G. Harðarson Skoðun Innflytjendalandið Ísland – nokkrar staðreyndir Hallfríður Þórarinsdóttir Skoðun Þau eru við, við erum þau Arnar Eggert Thoroddsen Skoðun Hvorki útlendingahatur né gestrisni Hildur Þórðardóttir Skoðun Ísland þarf ríkisstjórn um almannahagsmuni – ekki sérhagsmuni Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Skoðun Ofboðslega frægur Sara Oskarsson Skoðun Kílómetragjald: Gjöf fyrir marga, refsiskattur fyrir aðra Ágústa Ágústsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Sjálfbær kvikmyndagerð á Íslandi Lára Portal skrifar Skoðun Kennarar óskast Helga Charlotta Reynisdóttir skrifar Skoðun 300 milljónir á dag Aðalsteinn Leifsson skrifar Skoðun Hallgrímur, málið snýst því miður ekki bara um kebab Snorri Másson skrifar Skoðun Samfylkingin er Evrópuflokkur Hörður Filippusson skrifar Skoðun Ofboðslega frægur Sara Oskarsson skrifar Skoðun Fínmalað móberg til að lækka kolefnisspor sements á Íslandi og í Evrópu. Børge Johannes Wigum ,Sigríður Ósk Bjarnadóttir skrifar Skoðun Iðjuþjálfun fyrir öll! Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Ungt fólk mótar framtíð Norðurlanda Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Komum í veg fyrir menningarslys í fjárlögum Snæbjörn Brynjarsson skrifar Skoðun Kvennabarátta síðustu áratuga og virðing fyrir starfi kennara Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar Skoðun Við lifum lengur – Jákvæð áskorun fyrir lífeyrissjóði Magnús Helgason skrifar Skoðun Krabbameinsgreining og andleg líðan Helga Jóna Ósmann Sigurðardóttir skrifar Skoðun Um „orðskrípið“ inngildingu Kjartan Þór Ingason skrifar Skoðun Öryggi og sjálfbærni í ferðaþjónustu: Hvað segir ný könnun? Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Innflytjendalandið Ísland – nokkrar staðreyndir Hallfríður Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Akademískt frelsi er í hættu – Tími til aðgerða Sigrún Ólafsdóttir,Baldvin Zarioh,Hjördís Sigursteinsdóttir skrifar Skoðun Óljós viðurkenning þrátt fyrir stefnu stjórnvalda Sandra B. Franks skrifar Skoðun Sömu rök og styðja rétt kvenna til þungunarrofs eiga við um dánaraðstoð Ingrid Kuhlman,Steinar Harðarson skrifar Skoðun Vaxandi stríðsátök, en með íslenskum vopnum? Eldur Smári Kristinsson skrifar Skoðun Ísland þarf ríkisstjórn um almannahagsmuni – ekki sérhagsmuni Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þau eru við, við erum þau Arnar Eggert Thoroddsen skrifar Skoðun Óhæfur leiðtogi? Franklín Ernir Kristjánsson skrifar Skoðun Loksins, Gunnar Bragi! Einar G. Harðarson skrifar Skoðun Skynsemi Sigmundar Davíðs rýnd – Er ESB aðild/Evra tóm tjara? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Hvorki útlendingahatur né gestrisni Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Menntakerfið í öfuga átt við atvinnulífið: Hvers vegna eykst álag á nemendur á meðan vinnuvikan styttist? Karl Liljendal Hólmgeirsson skrifar Skoðun Er ekki einokun Háskóla Íslands óviðunandi? Helga Dögg Sverrisdóttir skrifar Skoðun Kílómetragjald: Gjöf fyrir marga, refsiskattur fyrir aðra Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Róttækar og tafarlausar umbætur Arnar þór Jónsson,Kári Allansson skrifar Sjá meira
Fjöldi erlendra ferðamanna hefur þrefaldast síðustu fimm ár. Um 1.5 milljón ferðamanna koma til landsins í ár samkvæmt spám en í fyrra komu tæplega 1.3 milljón. Íbúafjöldi yfir háannatíma vel tvöfaldast á Ísland sem þýðir að aukið álag er á alla innviði, svo sem vegakerfið, náttúruna, ferðamannasvæði, sundlaugar og jafnvel heilbrigðiskerfið ef því er að skipta. Við skattgreiðendur borgum fyrir þessa innviði og rekstur. Aukin neysla vegna ferðamannafjöldans skilar þó auknum tekjum í formi virðisaukaskatts í ríkissjóð, eðlilega enda eykst neyslan sem nemur fjöldanum, en milli ára var 12 milljarða aukning á tekjunum eða yfir 20% á tveimur árum. Sveitarfélögin snuðuð Eina gjalddtakan á ferðamenn er nú á grundvelli laga um gistináttaskatt en 100 kr. eru teknar per nótt á hótelherbergi. Það er mjög lág tala í erlendum samanburði og skilaði einungis um 905 milljónum í ríkissjóð á árunum 2012-2015. Í flestum löndum er rukkað ákveðið gistináttagjald, sem ýmist rennur til ríkissjóð eða sveitarfélags. Samkvæmt úttekt www.turisti.is hefðu tekjurnar verið 2,3 milljarðar sl. 4 ár ef sambærilegt gjald væri lagt á og í París. Ef viðmiðið væri Róm þá hefðu tekjurnar orðið um 5,6 milljarðar síðustu 4 ár eða nærri því sex sinnum hærri tekjum en hér á landi. Ljóst er að ríkissjóður hefði geta innheimt a.m.k. 2 milljarða á þessu tímabili til viðbótar væri skatturinn 300 kr., en þá fjármuni hefði sannarlega mátt nýta t.d. til að bæta vegakerfi landsins. Sveitarfélög fá hins vegar ekki hluta af þessum auknu tekjum sem er æði undarlegt. Í fyrsta lagi fara sveitarfélögin að mestu með þá málaflokka sem á reynir t.d. eins og aukin þrif og viðhald innan bæjar- og borgarmarka, rekstur safna og sundlauga, hluta af vegakerfi og svo framvegis. Í öðru lagi má færa sterk rök fyrir því að sveitarfélögin séu best í stakk búin til að meta hvar uppbyggingar sé þörf á grundvelli nálægðarsjónarmiða. Sveitarfélögin, sem eiga mörg í vanda við rekstur vegna fjárskorts, eiga því að taka á sig þennan bita, á meðan ríkissjóður bólgnar út vegna neyslu ferðamanna. Og nýjasta útspil ríkisstjórnar er að hafa frekari tekjur af sveitarfélögum, vegna séreignarsparnaðar leiðarinnar þ.e. fyrsta fasteign. Er þetta byggðastefna ríkisstjórnarinnar? Getuleysi ráðherra Ráðherra ferðamála hefur ekki skilað raunhæfri lausn við aukna gjaldtöku á ferðamenn til að standa undir uppbyggingu ferðamannastaða og tryggja sjálfbæra nýtingu náttúrunnar, þó hefur hann haft 3 ár til verksins. Eina haldbæra breytingin var að stofnað var til frekari ríkisútgjalda með nýrri stjórnstöð ferðamála, þó það kunni að vera gott fyrir heildaryfirsýn greinarinnar leysir það ekki gjaldtöku þáttinn, og náttúrupassanum var hafnað. Ekki er ljóst hvort ráðherrann hefur unnið að annarri útfærslu síðan þá þó eflaust sé einhver vinna í gangi. Lög um gistináttaskatt var þó komið á í tíð fyrri ríkisstjórnar. Nokkrar leiðir eru færar til að leysa þetta mál og ættu ekki að vera tæknilega flóknar. T.d. að veita sveitarfélögum eyrnamerktar fjárveitingar til uppbyggingar vegna aukinna tekna af vaski, breyta lögum um gistináttaskatt og hækka upp í t.d. 300-400 kr. eða gefa sveitarfélögum lagaheimild til að innheimta gistináttagjald. Ferðamenn eiga að borga fyrir afnot af náttúru, þjónustu og rekstri sem er niðurgreiddur af skattgreiðendum, rétt eins og við gerum í ferðalögum okkar erlendis. Taka þarf ákvörðun. Nóg er búið að skrifa og skoða. Algjört getuleysi í gjaldtöku er ekki boðlegt þegar gengið er á innviði landsins.
Ísland þarf ríkisstjórn um almannahagsmuni – ekki sérhagsmuni Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Skoðun
Skoðun Fínmalað móberg til að lækka kolefnisspor sements á Íslandi og í Evrópu. Børge Johannes Wigum ,Sigríður Ósk Bjarnadóttir skrifar
Skoðun Kvennabarátta síðustu áratuga og virðing fyrir starfi kennara Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar
Skoðun Akademískt frelsi er í hættu – Tími til aðgerða Sigrún Ólafsdóttir,Baldvin Zarioh,Hjördís Sigursteinsdóttir skrifar
Skoðun Sömu rök og styðja rétt kvenna til þungunarrofs eiga við um dánaraðstoð Ingrid Kuhlman,Steinar Harðarson skrifar
Skoðun Ísland þarf ríkisstjórn um almannahagsmuni – ekki sérhagsmuni Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Menntakerfið í öfuga átt við atvinnulífið: Hvers vegna eykst álag á nemendur á meðan vinnuvikan styttist? Karl Liljendal Hólmgeirsson skrifar
Ísland þarf ríkisstjórn um almannahagsmuni – ekki sérhagsmuni Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Skoðun