Greiðslurnar til þriðja aðila en samt ekki ákært í mansalsmáli Kristjana Guðbrandsdóttir skrifar 14. desember 2016 07:00 Hið fría húsnæði sem konurnar tvær frá Srí Lanka fengu til íbúðar fyrir störf sín í Vík í Mýrdal. Vísir/Þórhildur „Það er með ólíkindum að það teljist í lagi að konurnar hafi ekki fengið greidd laun sjálfar nema í formi húsnæðis og frís fæðis,“ segir Kristrún Elsa Harðardóttir, réttargæslukona tveggja kvenna frá Srí Lanka, sem höfðu stöðu þolenda í meintu mansalsmáli í Vík í Mýrdal á árinu. Niðurstaða héraðssaksóknara var að ákæra ekki í málinu. Kristrún segir meginniðurstöðuna í rökstuðningi saksóknara um að gefa ekki út ákæru vegna mansals að þær hafi fengið frítt húsnæði og fæði þar sem þær bjuggu og störfuðu. Þá hafi verið deilt um vinnuframlag þeirra. Saksóknari tekur ekki tillit til þess að greiðslur til annarrar konunnar hafi runnið til þriðja aðila erlendis.Kristrún Elsa Harðardóttir hdl. héraðsdómslögmaður„Saksóknari virðist telja fullsannað með þessu að þær hafi fengið greitt. Ávörðunin og rökstuðningurinn lýsir gríðarlegri vanþekkingu saksóknara á mansali og ég er mjög ósátt við niðurstöðuna,“ segir Kristrún Elsa og segist telja að með ákvörðun saksóknara sé hvati lögreglu til að rannsaka mál af þessu tagi orðinn afar lítill. „Það er mjög lítill hvati núna hjá lögreglu að ganga hart fram í þessum málum. Maður spyr sig hvað þurfi eiginlega til þess að gefa út ákæru. Þarna stökk lögregla til og gerði allt sem hún gat. Næst þegar svipuð mál koma upp, hvað verður þá gert? Er í lagi að greiða laun til þriðja aðila? Veita aðeins frítt húsnæði og fæði? Það er grundvallaratriði í mínum huga að dómstólar hafi þekkingu á málaflokknum. Það hefur ítrekað verið gagnrýnt,“ segir Kristrún Elsa og vísar til að mynda í skýrslur bandaríska utanríkisráðuneytisins um mansal. Í þeim hafa ítrekað komið fram brestir í aðkomu stjórnvalda í málaflokknum og ábendingar um vanþekkingu ákæruvalds. „Það er svo margt annað líka sem kemur fram í rökstuðningi, til dæmis varðandi þolendur,“ segir Kristrún Elsa. „Þar er talað eins og þær hafi verið frjálsar konur og ekkert tillit tekið til þess í hvaða aðstæðum þær voru. Þetta er sérlega alvarlegt í ljósi þess að brotaþolar kæra ekki mansal og vilja oftast forðast lögsókn. Það þekkist varla í heiminum að fólk vilji sækja rétt sinn enda er það í erfiðum aðstæðum.“ Þar á Kristrún Elsa við að þolendur séu á valdi kúgara síns. Því sé ábyrgð stjórnvalda, löggæslu og ákæruvalds meiri en í öðrum málum. „Héraðssaksóknari þarf að kynna sér mansal og aðstæður þolenda mansals. Það er alveg ljóst, segir hún. Þetta er illa unnið,“ klykkir Kristrún Elsa út með og segir miður að hún geti ekki tekið málið lengra. Hennar vinnu sé lokið því hún geti ekki kært ákvörðun héraðssaksóknara til ríkissaksóknara án þess að konurnar óski eftir því. Snorri Birgisson hjá lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu aðstoðaði lögregluna á Suðurlandi við rannsókn málsins. „Það var allt kapp lagt á það að rannsaka grun um mansal í þessu máli og lögreglumenn unnu dag og nótt við þessa rannsókn,“ segir Snorri. Að sögn Snorra óskaði lögreglan á Suðurlandi strax í upphafi eftir aðstoð frá lögreglustjóranum á höfuðborgarsvæðinu vegna sérhæfðrar þekkingar á mansali. Rannsóknin hafi verið faglega unnin. „Það er ekki lögreglu að leggja dóm á ákvarðanir ákæruvaldsins og þær verðum við að virða. Sönnunarbyrði í mansalsmálum er bæði flókin og erfið og það hefur væntanlega legið til grundvallar við þessa niðurstöðu,“ segir Snorri. Hins vegar má ekki, segir Snorri, líta fram hjá þeirri staðreynd að málið í Vík í Mýrdal hafi komið upp vegna vitundarvakningar í samfélaginu. „Sama má segja um önnur mál þar sem grunur hefur vaknað um mansal. Lögreglan mun áfram rannsaka slík mál þrátt fyrir niðurfellingu á grun um mansal í þessu máli,“ segir Snorri Birgisson.Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu. Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Vinur læknisins líka með stöðu sakbornings Innlent Leita einstaklinga sem hafa lifað óvenjulengi eftir greiningu Erlent „Þetta er ofboðslega vond tilfinning - mjög vond“ Innlent Búvörulögin dæmd ólögmæt Innlent „Hvers konar hrokasvar er þetta?“ Innlent Fjögur fyrirtæki hafa sótt um leyfi til að stunda hvalveiðar Innlent Frost en þurrt þegar bílarnir skullu saman Innlent Tóku skref í rétta átt um helgina Innlent Kemur til greina að fara dómstólaleiðina Innlent Fengu ekki inni hjá borginni og gistu í fangageymslum Innlent Fleiri fréttir Fuglaflensa greindist í mávi við Reykjavíkurtjörn Rýnt í hæðir og lægðir baráttunnar „Þetta er ofboðslega vond tilfinning - mjög vond“ Búvörulögin dæmd ólögmæt Kvikmyndagerðarfólk bænheyrt og sjóðnum komið til bjargar Kemur til greina að fara dómstólaleiðina Fjárlög samþykkt en VG sat hjá Sækir um leyfi til hrefnuveiða vegna ofgnóttar fyrir vestan Alþingi að ljúka og bjartsýnistónn í deiluaðilum í Karphúsinu Þarf að greiða á sjöunda þúsund fyrir að kjósa Frost en þurrt þegar bílarnir skullu saman Tóku skref í rétta átt um helgina Vinur læknisins líka með stöðu sakbornings Ríkissáttasemjari segir viðræðum miða ágætlega Fjögur fyrirtæki hafa sótt um leyfi til að stunda hvalveiðar Fengu ekki inni hjá borginni og gistu í fangageymslum Vill ekki að talað sé um íslenska garðyrkju í þátíð Börðust við eldinn klukkustundum saman í sex stiga frosti Jón Guðmundsson fasteignasali er látinn Alvarlegt bílslys við Þrastalund og þrír fluttir með þyrlunni Þyrlan kölluð út vegna umferðarslyss við Þrastalund Brynjar verður ekki í stjórn Mannréttindastofnunar Segir verkföll ekki mismuna börnum Upplifir mikið vonleysi og gengur á sumarfrísdagana Formaður Kennarasambandsins svarar gagnrýni „Hvers konar hrokasvar er þetta?“ Bein útsending: Frambjóðendur ræða listir og menningu Vinstri græn kynna áherslumál sín fyrir kosningarnar „Eins og við séum gleymd, bara einhver skóli úti á landi“ Nýr prófastur ætlar ekki að hætta með kindurnar sínar Sjá meira
„Það er með ólíkindum að það teljist í lagi að konurnar hafi ekki fengið greidd laun sjálfar nema í formi húsnæðis og frís fæðis,“ segir Kristrún Elsa Harðardóttir, réttargæslukona tveggja kvenna frá Srí Lanka, sem höfðu stöðu þolenda í meintu mansalsmáli í Vík í Mýrdal á árinu. Niðurstaða héraðssaksóknara var að ákæra ekki í málinu. Kristrún segir meginniðurstöðuna í rökstuðningi saksóknara um að gefa ekki út ákæru vegna mansals að þær hafi fengið frítt húsnæði og fæði þar sem þær bjuggu og störfuðu. Þá hafi verið deilt um vinnuframlag þeirra. Saksóknari tekur ekki tillit til þess að greiðslur til annarrar konunnar hafi runnið til þriðja aðila erlendis.Kristrún Elsa Harðardóttir hdl. héraðsdómslögmaður„Saksóknari virðist telja fullsannað með þessu að þær hafi fengið greitt. Ávörðunin og rökstuðningurinn lýsir gríðarlegri vanþekkingu saksóknara á mansali og ég er mjög ósátt við niðurstöðuna,“ segir Kristrún Elsa og segist telja að með ákvörðun saksóknara sé hvati lögreglu til að rannsaka mál af þessu tagi orðinn afar lítill. „Það er mjög lítill hvati núna hjá lögreglu að ganga hart fram í þessum málum. Maður spyr sig hvað þurfi eiginlega til þess að gefa út ákæru. Þarna stökk lögregla til og gerði allt sem hún gat. Næst þegar svipuð mál koma upp, hvað verður þá gert? Er í lagi að greiða laun til þriðja aðila? Veita aðeins frítt húsnæði og fæði? Það er grundvallaratriði í mínum huga að dómstólar hafi þekkingu á málaflokknum. Það hefur ítrekað verið gagnrýnt,“ segir Kristrún Elsa og vísar til að mynda í skýrslur bandaríska utanríkisráðuneytisins um mansal. Í þeim hafa ítrekað komið fram brestir í aðkomu stjórnvalda í málaflokknum og ábendingar um vanþekkingu ákæruvalds. „Það er svo margt annað líka sem kemur fram í rökstuðningi, til dæmis varðandi þolendur,“ segir Kristrún Elsa. „Þar er talað eins og þær hafi verið frjálsar konur og ekkert tillit tekið til þess í hvaða aðstæðum þær voru. Þetta er sérlega alvarlegt í ljósi þess að brotaþolar kæra ekki mansal og vilja oftast forðast lögsókn. Það þekkist varla í heiminum að fólk vilji sækja rétt sinn enda er það í erfiðum aðstæðum.“ Þar á Kristrún Elsa við að þolendur séu á valdi kúgara síns. Því sé ábyrgð stjórnvalda, löggæslu og ákæruvalds meiri en í öðrum málum. „Héraðssaksóknari þarf að kynna sér mansal og aðstæður þolenda mansals. Það er alveg ljóst, segir hún. Þetta er illa unnið,“ klykkir Kristrún Elsa út með og segir miður að hún geti ekki tekið málið lengra. Hennar vinnu sé lokið því hún geti ekki kært ákvörðun héraðssaksóknara til ríkissaksóknara án þess að konurnar óski eftir því. Snorri Birgisson hjá lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu aðstoðaði lögregluna á Suðurlandi við rannsókn málsins. „Það var allt kapp lagt á það að rannsaka grun um mansal í þessu máli og lögreglumenn unnu dag og nótt við þessa rannsókn,“ segir Snorri. Að sögn Snorra óskaði lögreglan á Suðurlandi strax í upphafi eftir aðstoð frá lögreglustjóranum á höfuðborgarsvæðinu vegna sérhæfðrar þekkingar á mansali. Rannsóknin hafi verið faglega unnin. „Það er ekki lögreglu að leggja dóm á ákvarðanir ákæruvaldsins og þær verðum við að virða. Sönnunarbyrði í mansalsmálum er bæði flókin og erfið og það hefur væntanlega legið til grundvallar við þessa niðurstöðu,“ segir Snorri. Hins vegar má ekki, segir Snorri, líta fram hjá þeirri staðreynd að málið í Vík í Mýrdal hafi komið upp vegna vitundarvakningar í samfélaginu. „Sama má segja um önnur mál þar sem grunur hefur vaknað um mansal. Lögreglan mun áfram rannsaka slík mál þrátt fyrir niðurfellingu á grun um mansal í þessu máli,“ segir Snorri Birgisson.Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu.
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Vinur læknisins líka með stöðu sakbornings Innlent Leita einstaklinga sem hafa lifað óvenjulengi eftir greiningu Erlent „Þetta er ofboðslega vond tilfinning - mjög vond“ Innlent Búvörulögin dæmd ólögmæt Innlent „Hvers konar hrokasvar er þetta?“ Innlent Fjögur fyrirtæki hafa sótt um leyfi til að stunda hvalveiðar Innlent Frost en þurrt þegar bílarnir skullu saman Innlent Tóku skref í rétta átt um helgina Innlent Kemur til greina að fara dómstólaleiðina Innlent Fengu ekki inni hjá borginni og gistu í fangageymslum Innlent Fleiri fréttir Fuglaflensa greindist í mávi við Reykjavíkurtjörn Rýnt í hæðir og lægðir baráttunnar „Þetta er ofboðslega vond tilfinning - mjög vond“ Búvörulögin dæmd ólögmæt Kvikmyndagerðarfólk bænheyrt og sjóðnum komið til bjargar Kemur til greina að fara dómstólaleiðina Fjárlög samþykkt en VG sat hjá Sækir um leyfi til hrefnuveiða vegna ofgnóttar fyrir vestan Alþingi að ljúka og bjartsýnistónn í deiluaðilum í Karphúsinu Þarf að greiða á sjöunda þúsund fyrir að kjósa Frost en þurrt þegar bílarnir skullu saman Tóku skref í rétta átt um helgina Vinur læknisins líka með stöðu sakbornings Ríkissáttasemjari segir viðræðum miða ágætlega Fjögur fyrirtæki hafa sótt um leyfi til að stunda hvalveiðar Fengu ekki inni hjá borginni og gistu í fangageymslum Vill ekki að talað sé um íslenska garðyrkju í þátíð Börðust við eldinn klukkustundum saman í sex stiga frosti Jón Guðmundsson fasteignasali er látinn Alvarlegt bílslys við Þrastalund og þrír fluttir með þyrlunni Þyrlan kölluð út vegna umferðarslyss við Þrastalund Brynjar verður ekki í stjórn Mannréttindastofnunar Segir verkföll ekki mismuna börnum Upplifir mikið vonleysi og gengur á sumarfrísdagana Formaður Kennarasambandsins svarar gagnrýni „Hvers konar hrokasvar er þetta?“ Bein útsending: Frambjóðendur ræða listir og menningu Vinstri græn kynna áherslumál sín fyrir kosningarnar „Eins og við séum gleymd, bara einhver skóli úti á landi“ Nýr prófastur ætlar ekki að hætta með kindurnar sínar Sjá meira