Netárásir geti sett fjármálakerfið á hliðina Sunna Sæmundsdóttir skrifar 11. apríl 2024 13:14 Gunnar Jakobsson varaseðlabankastjóri fjármálastöðugleika hjá Seðlabanka Íslands. vísir/vilhelm Netógnin er stærsta áhættan í íslensku fjármálakerfi í dag og sá þáttur sem gæti sett það á hliðina, að mati varaseðlabankastjóra. Hann segir nauðsynlegt að auka samhæfingu og efla varnir þar sem gervigreind sé að skala upp getu netþrjóta. Fulltrúar fjármálastöðugleikanefndar Seðlabanka Íslands mættu fyrir efnahags- og viðskiptanefnd Alþingis í morgun þar sem Gunnar Jakobsson, varaseðlabankastjóri, talaði með afdráttarlausum hætti um miklar áskoranir í netöryggismálum. „Stærsta áhættan í íslensku fjármálakerfi í dag er netógnin. Ef ég á að benda á eithvað eitt sem gæti tekið fjármálakerfið á hliðina. Það þarf ekki að horfa nema upp í Öskuhlíð, á Háskólann í Reykjavík, sem er enn lamaður eftir netárás sem átti sér þar stað fyrir nokkrum vikum. Þar hafa nemendur ekki geta tekið próf, gögn hafa tapast og kennarar eru í stórum vanda við að finna það sem þeir þurfa að vinna með á hverjum degi,“ sagði Gunnar. Árás sem var gerð á greiðslukerfi í september 2021 sé einnig skýrt dæmi um hættuna sem er fyrir hendi. „Þá voru gerðar árásir á greiðslumiðlun, færsluhirða og banka þar sem það lá niðri í klukkutíma og það var þá ekki hægt að greiða fyrir vörur og þjónustu í klukkutíma með ákveðnum greiðslukortum. Klukkutími er ekki langur tími, þannig að þetta blés yfir, en fyrir þá sem lentu í þessu var þetta óþægilegt og maður getur ímyndað sér hvernig þetta væri yfir lengri tíma,“ sagði Gunnar. „Ég held að þarna sé þetta svipað og með vatn, rafmagn og ýmsa aðra veitustarfsemi. Ef innviðirnir eru ekki með þann viðnámsþrótt sem á þarf að halda gæti hér fljótt orðið ákveðin upplausn.“ Því sé mikilvægt að Alþingi afgreiði frumvarp sem liggur nú í efnahags- og viðskiptanefnd og veitir Seðlabankanum heimild til þess að koma á fót innlendri greiðslumiðlun. Mikil áhætta sé fólgin í því að greiðslumiðlun sé háð fáum erlendum aðilum. Einnig sýni athugun seðlabankans að undirbúa þurfi verslun og þjónustu betur til þess að geta tekið við reiðufé komi til kerfishruns. Gervigreind nýtt til netárása Gunnar segir að ógnin komi einungis til með að aukast samhliða tækniframförum. „Við erum að fara horfa á fram á bæði quantum computing, [skammtatölvur] þar sem geta tölvunnar á eftir að aukast með miklum krafti, og svo er það gervigreindin sem er að skala upp getuna. Við sjáum að þeir sem eru þrjótar í þessum heimi og að beita netárásum hafa tekið þessi tæki í sína þágu. Ég held að það sé mjög mikilvægt að við tökum þessari áhættu alvarlega.“ Netöryggismál heyra nú undir fimm ráðuneyti og Gunnar segir mikilvægt að auka samhæfingu og samráð til þess að tryggja þjóðaröryggi. „Þannig að við komum með skýra stefnu þegar kemur að fjármálakerfinu á Íslandi og netöryggi.“ Greiðslumiðlun Netglæpir Netöryggi Seðlabankinn Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Blákaldur veruleiki blasir við Helgu Þórisdóttur Innlent „Við viljum vera í partíi þar til búið er að gubba á gólfið hjá okkur“ Innlent Ríkisstjórnarsamstarfi lokið nái frumvarpið ekki í gegn Innlent TikTok myndbönd Höllu T sem náðu til unga fólksins Innlent Kolbeinn Sigþórsson sýknaður Innlent Segir Kolbein hafa veitt liðsinni eftir fremsta megni Innlent Arnar Þór ýjar að stofnun nýs stjórnmálaflokks Innlent Áróður Kremlar teygir anga sína til Íslands Innlent Netanyahu fastur milli steins og sleggju Erlent Vítisvist á Unglingaheimili ríkisins Innlent Fleiri fréttir Sigurður Ingi fjarri góðu gamni Dómurinn segir margt á huldu í máli Kolbeins Telur ekki að Katrín hafi gert mistök Trúðar mótmæla við Alþingi Tvær herþotur og 120 liðsmenn NATO komin til landsins Segir Kolbein hafa veitt liðsinni eftir fremsta megni Vegum lokað vegna veðurs Kolbeinn Sigþórsson sýknaður TikTok myndbönd Höllu T sem náðu til unga fólksins Telja kjósendur Höllu og Katrínar hafa kosið taktískt Brýnt að breyta fyrirkomulagi forsetakjörs Fylgjast grannt með nýrri sprungu innan varnargarðanna Ríkisstjórnarsamstarfi lokið nái frumvarpið ekki í gegn Tekist á um útlendingamálin og brýnt að breyta fyrirkomulagi forsetakjörs Hagsmunir barna ekki „tromp spil“ og niðurstaða umboðsmanns ótæk Von á bráðabirgðaniðurstöðu úr krufningu í þessari viku Skeiða- og Gnúpverjahreppur enn Skeiða- og Gnúpverjahreppur „Við viljum vera í partíi þar til búið er að gubba á gólfið hjá okkur“ Áróður Kremlar teygir anga sína til Íslands Fundi aflýst í allsherjar- og menntamálanefnd Blákaldur veruleiki blasir við Helgu Þórisdóttur Sjö af hverjum tíu Íslendingum í yfirþyngd eða offitu Vilja samstarf við Norðurlöndin vegna fólks sem vill ekki fara Vítisvist á Unglingaheimili ríkisins Fylgjast grannt með hraunflæðinu Arnar Þór ýjar að stofnun nýs stjórnmálaflokks Selenskí óskar Höllu Tómasdóttur til hamingju Harmar atvik þar sem konu var sagt að hún væri búin að kjósa Notkun Íslendinga á ADHD-lyfjum þrefaldaðist á tíu árum Fínt að það séu ekki bara „kallaforsetar“ Sjá meira
Fulltrúar fjármálastöðugleikanefndar Seðlabanka Íslands mættu fyrir efnahags- og viðskiptanefnd Alþingis í morgun þar sem Gunnar Jakobsson, varaseðlabankastjóri, talaði með afdráttarlausum hætti um miklar áskoranir í netöryggismálum. „Stærsta áhættan í íslensku fjármálakerfi í dag er netógnin. Ef ég á að benda á eithvað eitt sem gæti tekið fjármálakerfið á hliðina. Það þarf ekki að horfa nema upp í Öskuhlíð, á Háskólann í Reykjavík, sem er enn lamaður eftir netárás sem átti sér þar stað fyrir nokkrum vikum. Þar hafa nemendur ekki geta tekið próf, gögn hafa tapast og kennarar eru í stórum vanda við að finna það sem þeir þurfa að vinna með á hverjum degi,“ sagði Gunnar. Árás sem var gerð á greiðslukerfi í september 2021 sé einnig skýrt dæmi um hættuna sem er fyrir hendi. „Þá voru gerðar árásir á greiðslumiðlun, færsluhirða og banka þar sem það lá niðri í klukkutíma og það var þá ekki hægt að greiða fyrir vörur og þjónustu í klukkutíma með ákveðnum greiðslukortum. Klukkutími er ekki langur tími, þannig að þetta blés yfir, en fyrir þá sem lentu í þessu var þetta óþægilegt og maður getur ímyndað sér hvernig þetta væri yfir lengri tíma,“ sagði Gunnar. „Ég held að þarna sé þetta svipað og með vatn, rafmagn og ýmsa aðra veitustarfsemi. Ef innviðirnir eru ekki með þann viðnámsþrótt sem á þarf að halda gæti hér fljótt orðið ákveðin upplausn.“ Því sé mikilvægt að Alþingi afgreiði frumvarp sem liggur nú í efnahags- og viðskiptanefnd og veitir Seðlabankanum heimild til þess að koma á fót innlendri greiðslumiðlun. Mikil áhætta sé fólgin í því að greiðslumiðlun sé háð fáum erlendum aðilum. Einnig sýni athugun seðlabankans að undirbúa þurfi verslun og þjónustu betur til þess að geta tekið við reiðufé komi til kerfishruns. Gervigreind nýtt til netárása Gunnar segir að ógnin komi einungis til með að aukast samhliða tækniframförum. „Við erum að fara horfa á fram á bæði quantum computing, [skammtatölvur] þar sem geta tölvunnar á eftir að aukast með miklum krafti, og svo er það gervigreindin sem er að skala upp getuna. Við sjáum að þeir sem eru þrjótar í þessum heimi og að beita netárásum hafa tekið þessi tæki í sína þágu. Ég held að það sé mjög mikilvægt að við tökum þessari áhættu alvarlega.“ Netöryggismál heyra nú undir fimm ráðuneyti og Gunnar segir mikilvægt að auka samhæfingu og samráð til þess að tryggja þjóðaröryggi. „Þannig að við komum með skýra stefnu þegar kemur að fjármálakerfinu á Íslandi og netöryggi.“
Greiðslumiðlun Netglæpir Netöryggi Seðlabankinn Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Blákaldur veruleiki blasir við Helgu Þórisdóttur Innlent „Við viljum vera í partíi þar til búið er að gubba á gólfið hjá okkur“ Innlent Ríkisstjórnarsamstarfi lokið nái frumvarpið ekki í gegn Innlent TikTok myndbönd Höllu T sem náðu til unga fólksins Innlent Kolbeinn Sigþórsson sýknaður Innlent Segir Kolbein hafa veitt liðsinni eftir fremsta megni Innlent Arnar Þór ýjar að stofnun nýs stjórnmálaflokks Innlent Áróður Kremlar teygir anga sína til Íslands Innlent Netanyahu fastur milli steins og sleggju Erlent Vítisvist á Unglingaheimili ríkisins Innlent Fleiri fréttir Sigurður Ingi fjarri góðu gamni Dómurinn segir margt á huldu í máli Kolbeins Telur ekki að Katrín hafi gert mistök Trúðar mótmæla við Alþingi Tvær herþotur og 120 liðsmenn NATO komin til landsins Segir Kolbein hafa veitt liðsinni eftir fremsta megni Vegum lokað vegna veðurs Kolbeinn Sigþórsson sýknaður TikTok myndbönd Höllu T sem náðu til unga fólksins Telja kjósendur Höllu og Katrínar hafa kosið taktískt Brýnt að breyta fyrirkomulagi forsetakjörs Fylgjast grannt með nýrri sprungu innan varnargarðanna Ríkisstjórnarsamstarfi lokið nái frumvarpið ekki í gegn Tekist á um útlendingamálin og brýnt að breyta fyrirkomulagi forsetakjörs Hagsmunir barna ekki „tromp spil“ og niðurstaða umboðsmanns ótæk Von á bráðabirgðaniðurstöðu úr krufningu í þessari viku Skeiða- og Gnúpverjahreppur enn Skeiða- og Gnúpverjahreppur „Við viljum vera í partíi þar til búið er að gubba á gólfið hjá okkur“ Áróður Kremlar teygir anga sína til Íslands Fundi aflýst í allsherjar- og menntamálanefnd Blákaldur veruleiki blasir við Helgu Þórisdóttur Sjö af hverjum tíu Íslendingum í yfirþyngd eða offitu Vilja samstarf við Norðurlöndin vegna fólks sem vill ekki fara Vítisvist á Unglingaheimili ríkisins Fylgjast grannt með hraunflæðinu Arnar Þór ýjar að stofnun nýs stjórnmálaflokks Selenskí óskar Höllu Tómasdóttur til hamingju Harmar atvik þar sem konu var sagt að hún væri búin að kjósa Notkun Íslendinga á ADHD-lyfjum þrefaldaðist á tíu árum Fínt að það séu ekki bara „kallaforsetar“ Sjá meira