Skoðanir

Stjórnmálaviðhorfið
Skoðanakönnunin sem birtist um daginn og sýndi að ríkisstjórnin hefur aðeins 48 prósenta fylgi vekur athygli. Þarna eru vísbendingar um að hveitibrauðsdögum Geirs Haarde sem formanns Sjálfstæðisflokksins sé að ljúka...

Útgönguleiðir og Afríka
Mörgum Afríkulöndum fleygir fram, en ýmislegt stendur samt í þeim, þar á meðal þriðja kjörtímabilið. Vandinn er þessi: margar Afríkuþjóðir hafa brennt sig illilega á einræði og óstjórn og hafa því reynt að efla lýðræði með því til dæmis að takmarka kjörgengi forseta sinna við tvö kjörtímabil að bandarískri fyrirmynd.

Barátta fyrir betra samfélagi
Kjör fatlaðra og aldraðra hafa mikið verið til umræðu á almennum vettvangi á nýliðnum vetri og þá ekki síst skattahlið þessara mála. Samtök eldri borgara og Stefán Ólafsson prófessor hafa haldið því fram að kjör eldri borgara hafi orðið lakari með hverju árinu sem líður vegna þess að skattleysismörk hafi ekki fylgt þeirri launaþróun sem verið hefur í landinu.

Vændi í Þýskalandi, Gumball kappaksturinn
Frænka mín sem var lengi búsett í Þýskalandi sagði mér að ólíklegustu menn færu til vændiskvenna þar í landi. Fyrir þeim væri þetta svona eins og að fara í sund. Vændi er enda löglegt í Þýskalandi og vændiskonur njóta þar verndar yfirvalda...

Óttinn við hið óþekkta
Þvert á móti er erfitt að gera sér í hugarlund að íslenskt samfélag væri hreinlega starfshæft án erlends vinnuafls. Allt frá sjúkrahúsunum til byggingasvæða um land allt eru útlendingar ómissandi hjól til að halda vélinni gangandi.

Auðvæðing kosningabaráttu?
Átök á heimsvísu á næstu áratugum muni ekki snúast um hugmyndafræði, heldur orkulindir. Þess vegna er það ekki nútímalegt að neita alfarið að setja ribbaldakapítalismanum eðlilegar skorður á stjórnmálasviðinu.

Refsivöndinn gegn rusli
Það mætti t.d. sekta um 26 þúsund krónur fyrir að spýta út úr sér tyggigúmmíi á víðavangi, hver sígarettustubbur gæti þá kostað um 20 þúsund krónur, tóm drykkjarferna gæti lagt sig á 24 þúsund krónur og í þessum samhengi mætti setja nokkur hundruð þúsund króna verðmiða á akstur utan vega.

Eftirlíkingar athafnamanna
Orkuveitan er að stærstum hluta einokunarfyrirtæki. Hún selur Reykvíkingum heitt vatn á mun hærra verði en nauðsyn krefur. Sá umframhagnaður er bakbein fjárfestinga í veitingahúsnæði, sumarhúsabyggðum, fiskeldi og hugsanlega grunnneti Símans og á fjölmörgum öðrum sviðum. Kaupendur heitavatnsins geta hins vegar ekki leitað neitt annað með viðskipti sín.

Uppgjör við arfleifð Davíðs
Það fer ekki ýkja hátt en uppgjörið við Davíð eru ein mestu tíðindin í stjórnmálum þessi misserin. Sjálfstæðisflokkurinn fjarlægist hann óðfluga. Í borgarstjórnarkosningunum í Reykjavík býður hann upp á stefnu sem getur varla talist annað hreinræktaður sósíaldemókratismi...

Að skemmta andskotum sínum
Til eru tvenns konar stjórnmálamenn, þeir sem með verkum sínum virðast telja að stjórnmálin og allt sem gerist á þeim vettvangi snúist einmitt um þá sjálfa og svo hinir sem líta á stjórnmálin sem leið til að hrinda í framkvæmd hugmyndum og hugsjón.

1. maí
Það er kannski misréttið í þjóðfélaginu sem launþegahreyfingin i landinu þarf að einbeita sér að á næstu miserum, því það virðist aukast með hverri vikunni sem líður. Launþegahreyfingin hefur á undanförnum árum samið um margskonar úrbætur á velferðarsviðinu og beitt sér fyrir innleiðingu ýmissa réttlætismála, sem eiga rætur að rekja til ákvarðana Evrópusambandsins. Þar hefur ASÍ staðið vel á verði.

Að þreyta bráðina
Tuttugu ár eru liðin frá því einkaréttur ríkisins á sjónvarps- og útvarpsútsendingum var afnuminn. Og það er ekki eins og Sjálfstlðisflokkurinn hafi ekki verið í kjöraðstöðu til að beita sér í málinu á því tímabili, því nú stendur yfir fjórða kjörtímabilið í röð þar sem menntamálaráðherra, æðsti yfirmaður ríkisútvarps og ríkissjónvarps, kemur úr Sjálfstæðisflokknum. Þeim mun sorglegra er að ekki hafi tekist að nýta tímann til að koma á sátt um hlutverk ríkismiðlanna með skýrri lagasetningu því vissulega hefur verið eftirspurn eftir slíkri aðgerð.
Viðjar vanans
En það sem skiptir öllu máli er að stór hluti hækkunar á verði húsnæðis undanfarin misseri er tilkomin vegna þess að bankarnir buðu lægri vexti og hærra lánshlutfall. Sú skoðun að hækkun húsnæðisverðs sé afleiðing og fyrstu merki um aukna þenslu sem síðan muni brjótast út á ekki alveg við í þessu tilviki.

Tónlistarhús, mælskusnilld, stjórnmál og heimsmeistarakeppni
Hér er fjallað um tónlistarhúsið sem á að rísa í Reykjavík og virðist fara í taugarnar á mörgum, tengslin milli þess að vera snjall ræðumaður og góður pólitíkus og brasilíska þjálfarann Scolari sem mislíkaði svo við bresku pressuna að hann hætti við að þjálfa fótboltalandslið Englands...

Ég verð áfram ég
Ég hef satt að segja sjálfur haft af þessu nokkrar áhyggjur að vakna upp við það á morgun að vera ekki neitt. Nema auðvitað ég sjálfur, sem sumum kann að þykja þunnur þrettándi, nánast eins og ganga um nakinn innan um prúðbúið fólk. Boðflenna í þjóðfélagssamkvæminu.

Fræðilega vanreifað mál. Hver axlar ábyrgðina?
Í hverju þróuðu lýðræðisríki telja menn sér skylt að taka þann tíma sem nauðsynlegur er til þess að ganga úr skugga um að minnsti vafi leiki ekki á stjórnarskrárgildi nýrra lagaáforma. Það álitaefni sem hér er til umræðu kom fyrst til skoðunar fyrir fimm dögum og er því bæði fræðilega vanreifað og stjórnmálalega órætt.

Nokkur orð um DV
Fall DV má rekja til ritstjórnarstefnu blaðsins. Það hefur löngum verið draumur Gunnars Smára að gefa út alvöru gula pressu á Íslandi – í anda þess sem er svæsnast í útlöndum. Gamla DV var ekki slíkt blað. Nýja DV var hins vegar mörkuð þessi stefna frá upphafi...

ESB og atvinnulífið
Evrópskur vinnumarkaður er reyrður í fjötra. Kostnaðarsamt er að segja mönnum upp, svo að vinnuveitendur hika við að ráða nýtt fólk. Atvinnuleysi æskumanna er þess vegna mikið. Reglugerðarfargan er að sliga evrópsk fyrirtæki. Hinn félagslegi sáttmáli, sem flestar Evrópusambandsþjóðirnar hafa skrifað undir, gerir atvinnulífinu erfitt fyrir um að bregðast við nýjum aðstæðum og eykur enn á atvinnuleysið. Íslenskt hagkerfi er á hinn bóginn þjált og sveigjanlegt og ákjósanlegur vettvangur framtaksmanna.

"Serimóníu- meistarar"
Nú þegar brúðkaupsvertíðin er framundan er það verkefni þeirra hinna sömu að hafa áhrif á það við undirbúning athafna að halda í heiðri góðum gildum, svo að fólk upplifi sig ekki á popptónleikum við kirkjubrúðkaup.

Um þvætting
Landamærin milli sannleikans og lyginnar eru ekki alltaf ljós. Skáldskapur getur verið sannur, þótt hann eigi sér ekki skýrar fyrirmyndir í raunveruleikanum: vísvitandi frávik frá þeim upplýsingum, sem við þykjumst hafa um raunveruleikann, til dæmis ýkjur í frásögn eða undanslættir, geta beinlínis aukið eiginlegt sannleiksgildi skáldskapar.

Ljóst eða dökkt?
Maður veitir því athygli að ljóshært fólk er áberandi hjá Sjálfstæðisflokknum meðan dökkhærðir skipa efstu sætin á lista Samfylkingarinnar. Skyldi þetta hafa áhrif? Um þetta, sósíalískar hugmyndir, Sundabraut og fleira er fjallað í þessum pistli...

Nýjar fjölmiðladeilur, ráðlaus ríkisstjórn, klénar hagspár
Ég verð ekki var við að nokkur maður hafi áhuga á nýja fjölmiðlafrumvarpinu. Enn hefur til dæmis ekki orðið nokkur umræða um það á vefnum. Þess vegna ætti það að geta runnið í gegn. Dramadrottningar í Samfylkingunni setja sig að vísu í stellingar...

Það sem koma skal
Frá sjónarhóli lengri sögu sýndi fundurinn hins vegar ört vaxandi styrk Kína og aukið sjálfstraust ráðamanna þar eystra. Hann gaf líka innsýn í það flókna ferli sem liggur að baki pólitískri stefnumótun í Kína.

Ný stjórnarskrárspurning
Ekki er því óhugsandi að ríkisvaldinu gæti einfaldlega orðið skylt með hliðsjón af jafnréttisákvæði stjórnarskrárinnar að selja þrjá fjórðunga af hlut sínum í nýja hlutafélaginu.

Um snepla sem breytast í peninga
Ég er þeirrar skoðunar að menntamálaráðherrann eigi að beita sér fyrir áhuga á bóklestri með því að sjá til þess að menntastefnan í landinu sé í lagi en ekki með því að vera í auglýsingabrölti með ríkustu mönnum landsins.

Fjölmiðlafrumvarp, kosningar, flugvöllur
Hér er fjallað um fjölmiðlafrumvarp sem Þorgerður Katrín vonast til að verði samþykkt í vor, hugsanlega samstarfsflokka fyrir Sjálfstæðisflokkinn í Reykjavík og sveitarstjórnarmenn sem fussa og sveia yfir hugmyndum um flugvöll á Lönguskerjum...

Chez Styrmir - vinsæll veitingastaður
Af alkunnri hógværð taldi Staksteinahöfundur slíkt ekki óeðlilegt, þar sem "á ritstjórn Morgunblaðsins hefur verið til staðar meiri þekking á og vitneskja um varnarmál þjóðarinnar heldur en hjá Ingibjörgu Sólrúnu, Merði Árnasyni og forverum þeirra."

Nú gildir að standa í ístaðinu
Langtímahagsmunum neytenda jafnt sem atvinnulífs er best borgið með því að stjórnvöld standi fast í ístaðinu og láti ekki stundarhagsmuni ráða þó að kosningar séu í nánd. Eins og sakir standa er fremur þörf á meiri tekjuafgangi ríkissjóðs en minni. Aðhald í ríkisfjármálum nú getur ráðið úrslitum um hvort hagsmunir almennings verði tryggðir til lengri tíma í kjölfar þess umróts sem orðið hefur.

Grikkland, Mer, Snorri, Fréttablaðið, Löngusker
Hér er sagt frá stuttri ferð til Grikklands og Frakklands, fjallað um Snorra Hjartarson og óholl áhrif hans á íslenskan kveðskap, fimm ára afmæli Fréttablaðsins, merkilegan Íslandsvin í Frakklandi og myndband sem sýnir flugvöll á Lönguskerjum...

Vandasamt verkefni
Fyrr eða síðar mun Seðlabankinn þurfa að lækka vexti aftur. Spurningin er einungis hvenær það verður skynsamlegra heldur en að halda áfram að hækka þá.