Heilsudrykkir valda eyðingu glerungs 29. janúar 2011 07:00 Lýðheilsustöð og Heilsugæsla höfuðborgarsvæðisins hafa unnið myndband sem leiðbeinir foreldrum að bursta tennur barna sinna. Myndbandið er á fjórum tungumálum og er aðgengilegt á www.lydheilsustod.is fréttablaðið/heiða Ein af aðalástæðum fyrir eyðingu glerungs í tönnum Íslendinga er neysla súrra drykkja. Það eru drykkir með sýrustigi undir pH 5,5. Hólmfríður Guðmundsdóttir, tannlæknir hjá Lýðheilsustöð, og Alís G. Heiðar, nemi við Tannlæknadeild Háskóla Íslands, hafa rannsakað innihald ýmissa drykkja sem eru á markaðnum hér á landi og þá sérstaklega bragðbættra vatnsdrykkja sem innihalda sítrónusýru, sem og kóladrykkja. „Neyslumynstrið hefur einnig mikil áhrif. Sá sem er að fá sér einn og einn sopa af drykknum yfir tiltölulega langan tíma er frekar útsettur fyrir glerungseyðingu en sá sem klárar drykkinn fljótt,“ segir Hólmfríður. Glerungseyðing er sívaxandi vandamál hér á landi sem herjar sérstaklega á tennur ungs fólks. Rúmlega 37 prósent 15 ára drengja á Íslandi hafa mælanlega glerungseyðingu og 26 prósent stúlkna. Eru þetta niðurstöður úr Munnís, landsrannsókn á munnheilsu barna á Íslandi frá árinu 2005. Lýðheilsustöð hefur nú gefið út veggspjaldið „Þitt er valið“ með upplýsingum um sýrustig og sykurmagn í helstu tegundum drykkja á markaðnum. Hólmfríður segir mikla undirbúningsvinnu liggja að baki veggspjaldinu, en Rannsóknastofa tannlæknadeildar Háskóla Íslands og Lýðheilsustöð rannsökuðu áhrif helstu tegunda drykkja á glerung tanna. Drykkirnir voru sýrustigsmældir og flokkaðir í fjóra hópa eftir því hversu mikil hætta á glerungseyðingu stafar af þeim. Rannsóknin sýndi að vatn er besti kosturinn og óbragðbætt sódavatn og sódavatn með bragðefnum (án sítrónusýru) eyða lítið sem ekkert glerungi tanna. „Mest kom á óvart að í þessum áhættuhópi eru íþróttadrykkir og aðrir vatnsdrykkir en ofangreindir, sem hafa verið markaðssettir á undanförnum árum sem heilsusamlegur kostur,“ segir Hólmfríður. „Drykkirnir eru margir hverjir úr íslensku bergvatni, hitaeiningasnauðir, innihalda hreinan ávaxtasafa og jafnvel bætiefni og vítamín. En ef drykkirnir stuðla að glerungseyðingu eru þeir ekki heilsubætandi.” sunna@frettabladid.is Mest lesið Stal gaskúti og stakk honum í Wolt-tösku Innlent Halldór Bragason lést í eldsvoðanum Innlent Þakklát fyrir þrjósku hundsins Innlent Ósammála um hvort árekstur hefði orðið Innlent Greiddu 47 milljónir fyrir 175 hjálma fyrir leiðtogafundinn Innlent „Hélt ég væri að fara að drepast. Þú heyrir i sprengjunni koma“ Erlent Gætu þurft að loka Fjölskyldulandi Innlent Kynhlutlaus klósett orðin að lögum Innlent Gísla Pálma refsað fyrir akstur undir áhrifum Innlent Fólk með erlent ríkisfang síður á bótum en Íslendingar Innlent Fleiri fréttir Tryggja þurfi að vindorkan haldist í höndum þjóðarinnar Fólk með erlent ríkisfang síður á bótum en Íslendingar Á annað hundrað kvenna bíða eftir minni brjóstum Setti hraðamet í heiðurssundi fyrir syni Eddu Bjarkar Ósammála um hvort árekstur hefði orðið Gripin með óhrein peningabúnt í Leifsstöð Stíga annað stórt skref að virkjun við Búrfell Óvenjulegur grafreitur reistur á Seltjarnarnesi Eyddu sprengju úr seinni heimsstyrjöldinni í Hlíðarfjalli Halldór Bragason lést í eldsvoðanum Enginn vindmyllugarður án bættra vega Orsök veikindanna enn á huldu Gísla Pálma refsað fyrir akstur undir áhrifum Kynhlutlaus klósett orðin að lögum Á hlaupum yfir hraunið með hræ í kjaftinum Vindorka í Dölunum og iðrakveisa á Rjúpnavöllum Stal gaskúti og stakk honum í Wolt-tösku Skoða að kæra útgáfu virkjanaleyfis fyrir Búrfellslund Heilsugæslan skipuleggur sýnatökur vegna e. coli mengunar Greiddu 47 milljónir fyrir 175 hjálma fyrir leiðtogafundinn Heildarakstur í þjóðvegakerfi nærri tvöfaldast á tuttugu árum „Ég held að það þurfi að koma böndum á þetta“ Þakklát fyrir þrjósku hundsins Gætu þurft að loka Fjölskyldulandi „Þetta gæti bara byrjað hvenær sem er“ Einbeitti sér alfarið að Svedda Tönn Finnst líklegt að vindorka verði þriðja stoðin í orkukerfi landsins Íbúi á sjötugsaldri lést í brunanum við Amtmannsstíg Milla hætt hjá Willum Fimm milljarðar í húsnæðisúrræði fyrir hælisleitendur Sjá meira
Ein af aðalástæðum fyrir eyðingu glerungs í tönnum Íslendinga er neysla súrra drykkja. Það eru drykkir með sýrustigi undir pH 5,5. Hólmfríður Guðmundsdóttir, tannlæknir hjá Lýðheilsustöð, og Alís G. Heiðar, nemi við Tannlæknadeild Háskóla Íslands, hafa rannsakað innihald ýmissa drykkja sem eru á markaðnum hér á landi og þá sérstaklega bragðbættra vatnsdrykkja sem innihalda sítrónusýru, sem og kóladrykkja. „Neyslumynstrið hefur einnig mikil áhrif. Sá sem er að fá sér einn og einn sopa af drykknum yfir tiltölulega langan tíma er frekar útsettur fyrir glerungseyðingu en sá sem klárar drykkinn fljótt,“ segir Hólmfríður. Glerungseyðing er sívaxandi vandamál hér á landi sem herjar sérstaklega á tennur ungs fólks. Rúmlega 37 prósent 15 ára drengja á Íslandi hafa mælanlega glerungseyðingu og 26 prósent stúlkna. Eru þetta niðurstöður úr Munnís, landsrannsókn á munnheilsu barna á Íslandi frá árinu 2005. Lýðheilsustöð hefur nú gefið út veggspjaldið „Þitt er valið“ með upplýsingum um sýrustig og sykurmagn í helstu tegundum drykkja á markaðnum. Hólmfríður segir mikla undirbúningsvinnu liggja að baki veggspjaldinu, en Rannsóknastofa tannlæknadeildar Háskóla Íslands og Lýðheilsustöð rannsökuðu áhrif helstu tegunda drykkja á glerung tanna. Drykkirnir voru sýrustigsmældir og flokkaðir í fjóra hópa eftir því hversu mikil hætta á glerungseyðingu stafar af þeim. Rannsóknin sýndi að vatn er besti kosturinn og óbragðbætt sódavatn og sódavatn með bragðefnum (án sítrónusýru) eyða lítið sem ekkert glerungi tanna. „Mest kom á óvart að í þessum áhættuhópi eru íþróttadrykkir og aðrir vatnsdrykkir en ofangreindir, sem hafa verið markaðssettir á undanförnum árum sem heilsusamlegur kostur,“ segir Hólmfríður. „Drykkirnir eru margir hverjir úr íslensku bergvatni, hitaeiningasnauðir, innihalda hreinan ávaxtasafa og jafnvel bætiefni og vítamín. En ef drykkirnir stuðla að glerungseyðingu eru þeir ekki heilsubætandi.” sunna@frettabladid.is
Mest lesið Stal gaskúti og stakk honum í Wolt-tösku Innlent Halldór Bragason lést í eldsvoðanum Innlent Þakklát fyrir þrjósku hundsins Innlent Ósammála um hvort árekstur hefði orðið Innlent Greiddu 47 milljónir fyrir 175 hjálma fyrir leiðtogafundinn Innlent „Hélt ég væri að fara að drepast. Þú heyrir i sprengjunni koma“ Erlent Gætu þurft að loka Fjölskyldulandi Innlent Kynhlutlaus klósett orðin að lögum Innlent Gísla Pálma refsað fyrir akstur undir áhrifum Innlent Fólk með erlent ríkisfang síður á bótum en Íslendingar Innlent Fleiri fréttir Tryggja þurfi að vindorkan haldist í höndum þjóðarinnar Fólk með erlent ríkisfang síður á bótum en Íslendingar Á annað hundrað kvenna bíða eftir minni brjóstum Setti hraðamet í heiðurssundi fyrir syni Eddu Bjarkar Ósammála um hvort árekstur hefði orðið Gripin með óhrein peningabúnt í Leifsstöð Stíga annað stórt skref að virkjun við Búrfell Óvenjulegur grafreitur reistur á Seltjarnarnesi Eyddu sprengju úr seinni heimsstyrjöldinni í Hlíðarfjalli Halldór Bragason lést í eldsvoðanum Enginn vindmyllugarður án bættra vega Orsök veikindanna enn á huldu Gísla Pálma refsað fyrir akstur undir áhrifum Kynhlutlaus klósett orðin að lögum Á hlaupum yfir hraunið með hræ í kjaftinum Vindorka í Dölunum og iðrakveisa á Rjúpnavöllum Stal gaskúti og stakk honum í Wolt-tösku Skoða að kæra útgáfu virkjanaleyfis fyrir Búrfellslund Heilsugæslan skipuleggur sýnatökur vegna e. coli mengunar Greiddu 47 milljónir fyrir 175 hjálma fyrir leiðtogafundinn Heildarakstur í þjóðvegakerfi nærri tvöfaldast á tuttugu árum „Ég held að það þurfi að koma böndum á þetta“ Þakklát fyrir þrjósku hundsins Gætu þurft að loka Fjölskyldulandi „Þetta gæti bara byrjað hvenær sem er“ Einbeitti sér alfarið að Svedda Tönn Finnst líklegt að vindorka verði þriðja stoðin í orkukerfi landsins Íbúi á sjötugsaldri lést í brunanum við Amtmannsstíg Milla hætt hjá Willum Fimm milljarðar í húsnæðisúrræði fyrir hælisleitendur Sjá meira