"Framleitt á Íslandi“ – Skiptir það máli? Páll Kr. Pálsson skrifar 5. október 2016 00:00 Já, það skiptir máli; miklu máli. Alþjóðlegar rannsóknir sýna að þjóðarframleiðsla dregst saman um tæplega 0,5% fyrir hvert prósent sem framleiðsla færist úr landi. Það sama á við ef innlend framleiðsla leysir innflutning af hólmi, þá eykst þjóðarframleiðslan um tæplega 0,5% fyrir hvert prósent sem innlend framleiðsla leysir innflutning af hólmi. Þess vegna skiptir innlend framleiðsla miklu máli fyrir hagkerfið. En hver er ástæðan fyrir þessu? Þegar framleiðsla færist úr landi fer það sem greitt er fyrir framleiðsluna til útlanda og störf tapast. Sá hluti sem áður fór til að greiða laun og innlend aðföng til framleiðslunnar færist úr landi og í stað þess að þetta fjármagn skapi margfeldisáhrif í hagkerfinu, með ráðstöfun til launa, aðfangakaupa, í skatta, kaup á þjónustu og fleira tapast þessar tekjur í hagkerfinu. Ástæða fyrrnefndra margfeldisáhrifa er að með því að velja íslenskt er greitt fyrir íslenska framleiðsluþætti í stað erlendra. Þessar greiðslur valda því síðan að þeir sem fá tekjur af innlendri framleiðslu verja þeim til framfærslu og skattgreiðslna. Þessi umsvif valda því svo að enn aðrir fá tekur af þeirra útgjöldum, með öðrum orðum þá aukast öll umsvif í hagkerfinu við innlenda framleiðslu sem og tekjur ríkissjóðs, langt umfram það sem á sér stað ef vara eða þjónusta er flutt inn. Þannig velta tekjurnar af innlendri framleiðslu áfram í hagkerfinu þangað til að hver milljón króna sem varið er í kaup á innlendri framleiðslu í stað innfluttrar, hefur aukið þjóðarframleiðsluna um hálfa milljón króna. Vissulega gera ýmsar takmarkanir, einkum landfræðilegar, það að verkum að ekki er hægt að framleiða nema hluta innflutnings hér á landi þannig að um samkeppnishæfa vöru eða þjónustu sé að ræða. Samkvæmt rannsóknum eru um 22% innfluttra vara í dag í beinni eða óbeinni samkeppni við innlenda framleiðslu og mætti því framleiða hér á landi.Ástandið hefur versnað Núverandi ríkisstjórn virðist ekki hafa áhuga á íslenskum iðnaði. Gott dæmi um þetta eru upprunamerkingar á innfluttar ullar og skinnavörur sem verið hafa í umræðunni undanfarin misseri. Stærsti hluti þessara vara er í dag fluttur inn, einkum frá Asíu, án upprunamerkinga og reynt með merkingum að láta svo líta út sem varan sé íslensk. Þrátt fyrir fögur loforð iðnaðarráherra hefur ekkert gerst og með fánalögunum sem samþykkt voru á Alþingi í vor hefur ástandið bara versnað fyrir innlenda framleiðslu á þessu sviði. Megináhersla núverandi ríkisstjórnar í atvinnumálum virðist vera að gæta sérhagsmuna landbúnaðarkerfis sem vinnur gegn hagsmunum neytenda og bænda, tryggja eigendum sjávarútvegsfyrirtækja langstærsta hlutann af arðinum af auðlindinni og tryggja erlendum fyrirtækjum sem setja hér upp framleiðslu alls kyns sérákvæði varðandi skatta og annað á meðan íslenskur iðnaður er hornreka. Íslenskur iðnaður býr við einhver verstu samkeppnisskilyrði í Vestur-Evrópu. Fjármagnskostnaður, tryggingagjald og ýmsar aðrar opinberar álögur eru með því hæsta sem þar þekkist. Á meðan svo er nýtast tækifærin ekki sem skyldi. Nýsköpun og framleiðniaukandi aðgerðir í hefðbundnum iðnaði eiga vegna þessa undir högg að sækja. Vissulega hafa stjórnvöld gert ýmislegt til að örva stofnun og starfsemi sprotafyrirtækja, en staðreyndin er sú að það er þjóðhagslega margfalt hagkvæmara að ná árangri við nýsköpun í starfandi fyrirtækjum en með stofnun nýrra. Framsóknarflokkur og Sjálfstæðisflokkur virðast fastir í sérhagsmunagæslu landbúnaðar, sjávarútvegs og erlendra iðnfyrirtækja sem hér setja upp starfsemi. Við þurfum nýja sýn þar sem skilningur á gildi innlends iðnaðar fær notið sín og þar sem ekki er litið á hann sem hornreka þátt í hagkerfinu.Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Menntakerfið í öfuga átt við atvinnulífið: Hvers vegna eykst álag á nemendur á meðan vinnuvikan styttist? Karl Liljendal Hólmgeirsson Skoðun Kílómetragjald: Gjöf fyrir marga, refsiskattur fyrir aðra Ágústa Ágústsdóttir Skoðun Hvorki útlendingahatur né gestrisni Hildur Þórðardóttir Skoðun Það er ekkert til sem heitir full vinnustytting með 15 mínútna neysluhléi Jóhanna Helgadóttir Skoðun Skynsemi Sigmundar Davíðs rýnd – Er ESB aðild/Evra tóm tjara? Ole Anton Bieltvedt Skoðun Um blöndun menningarheima Ugla Stefanía Kristjönudóttir Jónsdóttir Skoðun Er ekki einokun Háskóla Íslands óviðunandi? Helga Dögg Sverrisdóttir Skoðun Róttækar og tafarlausar umbætur Arnar þór Jónsson,Kári Allansson Skoðun Er verið að blekkja fólk? Reynir Böðvarsson Skoðun Ökuskírteini á hval Sigursteinn Másson Skoðun Skoðun Skoðun Arnar Eggert Thoroddsen skrifar Skoðun Skynsemi Sigmundar Davíðs rýnd – Er ESB aðild/Evra tóm tjara? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Hvorki útlendingahatur né gestrisni Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Menntakerfið í öfuga átt við atvinnulífið: Hvers vegna eykst álag á nemendur á meðan vinnuvikan styttist? Karl Liljendal Hólmgeirsson skrifar Skoðun Er ekki einokun Háskóla Íslands óviðunandi? Helga Dögg Sverrisdóttir skrifar Skoðun Kílómetragjald: Gjöf fyrir marga, refsiskattur fyrir aðra Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Róttækar og tafarlausar umbætur Arnar þór Jónsson,Kári Allansson skrifar Skoðun Afleiðingar ríkisafskipta: Af hverju skaðleg einokun er ekki til á frjálsum markaði Eiríkur Magnússon skrifar Skoðun Er verið að blekkja fólk? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Það er ekkert til sem heitir full vinnustytting með 15 mínútna neysluhléi Jóhanna Helgadóttir skrifar Skoðun Um blöndun menningarheima Ugla Stefanía Kristjönudóttir Jónsdóttir skrifar Skoðun Ökuskírteini á hval Sigursteinn Másson skrifar Skoðun Barningur smáframleiðenda Fjóla Einarsdóttir skrifar Skoðun Erum við í ofbeldissambandi? Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Ó nei, ekki aftur! Leyfisveitingar fyrir Hvammsvirkjun Margrét Erlendsdóttir skrifar Skoðun Siddhi: Yfirnáttúrulegir hæfileikar Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Innviðaskuldin mikla Grímur Atlason skrifar Skoðun Umsókn um stöðu kennara í (vonandi) nálægri framtíð Heiða Ingunn Þorgeirsdóttir skrifar Skoðun Sögur Hannesar Hólmsteins Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Hvað gerist svo? Árný Björg Blandon skrifar Skoðun Hernaðurinn gegn skólunum Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Látum gusta um sjónvarpssalina og loftum út á Alþingi Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Hegðaði sér eins og einræðisherra Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hættum við að geta hugsað? Þorsteinn Siglausson,GPT-4 skrifar Skoðun Að leita langt yfir skammt Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Kveðja frá „lata“ kennaranum sem er „alltaf í fríi“ Elva Björk Ágústsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til Áslaugar Örnu Sigurbjörnsdóttur, háskólamálaráðherra Ragna Benedikta Garðarsdóttir skrifar Skoðun Að lifa sjálfstæðu lífi Ágústa Arnar Sigurdórsdóttir skrifar Skoðun Menntaumræða á villigötum Gunnlaugur Magnússon skrifar Skoðun Af hverju þarf ég alltaf að vera í kaffi hjá Bjarna og Simma? Anna Kristín Jensdóttir skrifar Sjá meira
Já, það skiptir máli; miklu máli. Alþjóðlegar rannsóknir sýna að þjóðarframleiðsla dregst saman um tæplega 0,5% fyrir hvert prósent sem framleiðsla færist úr landi. Það sama á við ef innlend framleiðsla leysir innflutning af hólmi, þá eykst þjóðarframleiðslan um tæplega 0,5% fyrir hvert prósent sem innlend framleiðsla leysir innflutning af hólmi. Þess vegna skiptir innlend framleiðsla miklu máli fyrir hagkerfið. En hver er ástæðan fyrir þessu? Þegar framleiðsla færist úr landi fer það sem greitt er fyrir framleiðsluna til útlanda og störf tapast. Sá hluti sem áður fór til að greiða laun og innlend aðföng til framleiðslunnar færist úr landi og í stað þess að þetta fjármagn skapi margfeldisáhrif í hagkerfinu, með ráðstöfun til launa, aðfangakaupa, í skatta, kaup á þjónustu og fleira tapast þessar tekjur í hagkerfinu. Ástæða fyrrnefndra margfeldisáhrifa er að með því að velja íslenskt er greitt fyrir íslenska framleiðsluþætti í stað erlendra. Þessar greiðslur valda því síðan að þeir sem fá tekjur af innlendri framleiðslu verja þeim til framfærslu og skattgreiðslna. Þessi umsvif valda því svo að enn aðrir fá tekur af þeirra útgjöldum, með öðrum orðum þá aukast öll umsvif í hagkerfinu við innlenda framleiðslu sem og tekjur ríkissjóðs, langt umfram það sem á sér stað ef vara eða þjónusta er flutt inn. Þannig velta tekjurnar af innlendri framleiðslu áfram í hagkerfinu þangað til að hver milljón króna sem varið er í kaup á innlendri framleiðslu í stað innfluttrar, hefur aukið þjóðarframleiðsluna um hálfa milljón króna. Vissulega gera ýmsar takmarkanir, einkum landfræðilegar, það að verkum að ekki er hægt að framleiða nema hluta innflutnings hér á landi þannig að um samkeppnishæfa vöru eða þjónustu sé að ræða. Samkvæmt rannsóknum eru um 22% innfluttra vara í dag í beinni eða óbeinni samkeppni við innlenda framleiðslu og mætti því framleiða hér á landi.Ástandið hefur versnað Núverandi ríkisstjórn virðist ekki hafa áhuga á íslenskum iðnaði. Gott dæmi um þetta eru upprunamerkingar á innfluttar ullar og skinnavörur sem verið hafa í umræðunni undanfarin misseri. Stærsti hluti þessara vara er í dag fluttur inn, einkum frá Asíu, án upprunamerkinga og reynt með merkingum að láta svo líta út sem varan sé íslensk. Þrátt fyrir fögur loforð iðnaðarráherra hefur ekkert gerst og með fánalögunum sem samþykkt voru á Alþingi í vor hefur ástandið bara versnað fyrir innlenda framleiðslu á þessu sviði. Megináhersla núverandi ríkisstjórnar í atvinnumálum virðist vera að gæta sérhagsmuna landbúnaðarkerfis sem vinnur gegn hagsmunum neytenda og bænda, tryggja eigendum sjávarútvegsfyrirtækja langstærsta hlutann af arðinum af auðlindinni og tryggja erlendum fyrirtækjum sem setja hér upp framleiðslu alls kyns sérákvæði varðandi skatta og annað á meðan íslenskur iðnaður er hornreka. Íslenskur iðnaður býr við einhver verstu samkeppnisskilyrði í Vestur-Evrópu. Fjármagnskostnaður, tryggingagjald og ýmsar aðrar opinberar álögur eru með því hæsta sem þar þekkist. Á meðan svo er nýtast tækifærin ekki sem skyldi. Nýsköpun og framleiðniaukandi aðgerðir í hefðbundnum iðnaði eiga vegna þessa undir högg að sækja. Vissulega hafa stjórnvöld gert ýmislegt til að örva stofnun og starfsemi sprotafyrirtækja, en staðreyndin er sú að það er þjóðhagslega margfalt hagkvæmara að ná árangri við nýsköpun í starfandi fyrirtækjum en með stofnun nýrra. Framsóknarflokkur og Sjálfstæðisflokkur virðast fastir í sérhagsmunagæslu landbúnaðar, sjávarútvegs og erlendra iðnfyrirtækja sem hér setja upp starfsemi. Við þurfum nýja sýn þar sem skilningur á gildi innlends iðnaðar fær notið sín og þar sem ekki er litið á hann sem hornreka þátt í hagkerfinu.Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu.
Menntakerfið í öfuga átt við atvinnulífið: Hvers vegna eykst álag á nemendur á meðan vinnuvikan styttist? Karl Liljendal Hólmgeirsson Skoðun
Skoðun Menntakerfið í öfuga átt við atvinnulífið: Hvers vegna eykst álag á nemendur á meðan vinnuvikan styttist? Karl Liljendal Hólmgeirsson skrifar
Skoðun Afleiðingar ríkisafskipta: Af hverju skaðleg einokun er ekki til á frjálsum markaði Eiríkur Magnússon skrifar
Skoðun Það er ekkert til sem heitir full vinnustytting með 15 mínútna neysluhléi Jóhanna Helgadóttir skrifar
Skoðun Opið bréf til Áslaugar Örnu Sigurbjörnsdóttur, háskólamálaráðherra Ragna Benedikta Garðarsdóttir skrifar
Menntakerfið í öfuga átt við atvinnulífið: Hvers vegna eykst álag á nemendur á meðan vinnuvikan styttist? Karl Liljendal Hólmgeirsson Skoðun