Segir afsögn ótengda umdeildri starfsemi Úrvinnslusjóðs Kjartan Kjartansson skrifar 23. nóvember 2021 14:02 Laufey Helga Guðmundsdóttir segir það hafa verið sitt síðasta verk hjá Úrvinnslusjóði að skrifa undir ársreikninga síðustu ára sem hafi ekki verið skilað. Fráfarandi stjórnarformaður Úrvinnslusjóðs segir afsögn sína ekki tengjast starfsemi sjóðsins. Ríkisendurskoðun vinnur nú að skýrslu um úttekt sína á starfseminni en sjóðurinn hefur sætt gagnrýni fyrir að ofmeta stórlega hversu hátt hlutfalls íslensks plasts er endurunnið. Úrvinnslusjóði er ætlað að hvetja til endurvinnslu úrgangs. Hann sýslar með svonefnt úrvinnslugjald sem er greitt af öllum vörum í plast- og pappírsumbúðum sem eru fluttar inn til landsins. Úrvinnslugjaldið er nýtt til að greiða fyrir meðhöndlun og endurnýtingu varanna eða umbúðanna eftir að þær hafa þjónað upphaflegum tilgangi sínum. Þannig fá fyrirtæki sem endurvinna plast til dæmis ákveðna upphæð fyrir hvert kíló sem er endurunnið en lægri upphæð sé plastið brennt til orkuframleiðslu. Gagnrýnt hefur verið að allt plast sem er flutt frá Íslandi teljist endurunnið í bókum Úrtvinnslusjóðs, óháð hversu mikið af því er raunverulega endurunnið.Vísir/Getty Undanfarin misseri hefur verið deilt á sjóðinn, meðal annars vegna þess að hann hefur ekki skilað ársskýrslum í meira en fimm ár. Alþingi samþykkti því að biðja ríkisendurskoðanda um úttekt og skýrslu um starfsemi sjóðsins í vor. Úttektin er enn í vinnslu. Laufey Helga Guðmundsdóttir sagði af sér sem stjórnarformaður Úrvinnslusjóðs í síðustu viku þrátt fyrir að enn væru tvö ár eftir að skipunartíma hennar. Í Facebook-færslu sem hún skrifaði í gær fullyrðir hún að afsögnin sé „alls ótengd“ starfsemi sjóðsins. „Að gefnu tilefni langar mig að taka fram að ég baðst lausnar sem stjórnarformaður Úrvinnslusjóðs að eigin ósk vegna anna við önnur störf,“ segir í færslu hennar. Eitt síðasta verk hennar sem stjórnarformaður hafi verið að skrifa undir ársreikninga sjóðsins fyrir árin 2017 til 2020. Segir hún að ekki hafi verið hægt að gera það fyrr þar sem framsetning ársreikninga sjóðsins hjá Fjársýslu ríkisins hafi stangast á við sérlög um Úrvinnslusjóð. Lögum um úrvinnslugjald hafi verið breytt í júní og því sé nú hægt að afgreiða ársreikninga. Rangar tölur um hlutfall endurvinnslu Í umfjöllun Stundarinnar um Úrvinnslusjóð kemur fram að tölur hans um endurvinnslu eigi sér ekki stoð í raunveruleikanum. Allt plast sem fyrirtæki flytji úr landi teljist endurunnið, óháð því hversu hátt hlutfall þess sé raunverulega endurunnið. Fyrirkomulagið skapi þannig ekki hvata til að endurvinna plast heldur að það sé flutt úr landi. Úrvinnslusjóður hafi ekki leiðrétt tölur sínar eftir að í ljós kom að Swerec, sænskt plastendurvinnslufyrirtæki sem tekur meðal annars við plasti frá Sorpu, Terra og Íslenska gámafélaginu, hefði orðið uppvíst að svindli. Úrvinnslusjóður hafi ekki sóst eftir skaðabótum frá fyrirtækinu ólíkt því sem gerðist með norska og sænska viðskiptavini sænska fyrirtækisins. Rannsókn norskra yfirvalda bendi til þess að aðeins um 19% af plasti sem var sent til Swerec hafi verið endurunnið en afgangurinn hafi verið brenndur eða sendur til annarra landa. Þrátt fyrir þetta gera tölur Úrvinnslusjóðs ráð fyrir að allt plast sem var sent úr landi hafi verið endurunnið, alls um helmingur af öllu plasti á landinu. Í Facebook-færslu sinni sagðist Laufey Helga ekki geta svarað fyrir atvik sem áttu sér stað áður en hún tók sæti í stjórn Úrvinnslusjóðs í ágúst árið 2019. Stjórn sjóðsins hafi þó unnið að því að auka hlutfall plasts sem fer til endurvinnslu og meðal annars hækkað verulega endurgjald fyrir endurvinnslu plastumbúða í október í fyrra. Nýleg lagabreyting geri ráð fyrir að Úrvinnslusjóður tryggi að fullnægjandi gögn um ráðstöfun úrgangs liggi fyrir áður en greiðslur eru inntar af hendi til fyrirtækja. „Hjá sjóðnum er nú unnið ötullega að því að endurskoða skilmála þjónustuaðila í samræmi við þetta,“ skrifar hún. Úttekt gæti lokið í vor Ekki liggur fyrir hvenær úttekt ríkisendurskoðanda á Úrvinnslusjóði lýkur, að því er segir í skriflegu svari embættisins við fyrirspurn Vísis. Spurningar hafi verið lagðar fyrir stjórn og starfsfólk sjóðsins en einnig sé unnið að öflun ýmissa annara gagna og sjónarmiða. Líklegt sé þó að stjórnsýsluendurskoðun ljúki á vormánuðum 2022. Þá taki við umsagnartími þar sem þeir sem sæta athugun fá drög að skýrslum og greinargerðum til umsagnar. Væntanlega ljúki málinu endanlega á vormánuðum þegar ríkisendurskoðun sendir Alþingi skýrslu um athuganir sínar. Skýrsla og niðurstaða úttektarinnar verði gerð opinber eftir að þingnefnd hefur tekið málið fyrir. Stjórnsýsla Umhverfismál Mest lesið Sautján milljóna króna greiðslan vekur hneykslan Innlent Þrettán þúsund krónur fyrir nótt í tjaldi Innlent Dvaldi lengi í Engey áður en hún synti til baka í flasið á hvalaskoðunarskipi Innlent Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Innlent Dósent við HÍ „óskaði þess að árásarmaðurinn hefði hitt“ Innlent Diljá Mist segir hræsni einkenna íslenska femínista Innlent Hinn látni í Suðursveit ungur pólskur maður Innlent Íslensk kona og fjölskylda hennar á sjúkrahúsi eftir árás á Krít Innlent Stórhættulegur framúrakstur á Holtavörðuheiði Innlent Íslendingur á sextugsaldri fannst látinn í Taílandi Innlent Fleiri fréttir Hefja viðgerðir þó það gæti gosið á næstu dögum eða vikum Samfélagið þurfi á börnum að halda Viðgerðir á meðan búist er við gosi og skötuveisla um hásumar Hinn látni í Suðursveit ungur pólskur maður Hengdu Palestínufána á Hallgrímskirkjuturn Mótmælir gjaldtöku við Egilsstaðaflugvöll með gagnkvæmu skutli Sautján milljóna króna greiðslan vekur hneykslan Dósent við HÍ „óskaði þess að árásarmaðurinn hefði hitt“ Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Þrettán þúsund krónur fyrir nótt í tjaldi Íslendingur á sextugsaldri fannst látinn í Taílandi Dvaldi lengi í Engey áður en hún synti til baka í flasið á hvalaskoðunarskipi Metfjöldi sérsveitarmanna á Þjóðhátíð í sumar Ákærður fyrir að stinga mann í heimahúsi í Súðavík Veitingamenn berjist í bökkum Stórhættulegur framúrakstur á Holtavörðuheiði Íslensk kona og fjölskylda hennar á sjúkrahúsi eftir árás á Krít Diljá Mist segir hræsni einkenna íslenska femínista Sérsveit þurfti ekki að skerast í leikinn vegna ferðamanns á tjaldstæði Frjósemi á Íslandi aldrei verið minni en í fyrra Telur ekki trúlegt að komið verði á samkomutakmörkunum Laðar fjárfesta að til að halda Skaganum á Skaganum Þrjár líkamsárásir, vinnuslys og mannlaus bíll á ferð „Væri ekki að fara ef ekki væri fyrir góðvild fólks“ Fyrsta heimasmíðaða útvarp landsins til sýnis „Stanslaus barátta við það að vera ekki með menn í einangrun“ Grátlegt að veiðarnar séu kallaðar af meðan sjórinn er fullur af fiski „Covid er alltaf einhvern veginn með okkur“ Þyrlan flutti slasaða göngukonu Slæm hegðun fanga, veiran skæða og sundballett Sjá meira
Úrvinnslusjóði er ætlað að hvetja til endurvinnslu úrgangs. Hann sýslar með svonefnt úrvinnslugjald sem er greitt af öllum vörum í plast- og pappírsumbúðum sem eru fluttar inn til landsins. Úrvinnslugjaldið er nýtt til að greiða fyrir meðhöndlun og endurnýtingu varanna eða umbúðanna eftir að þær hafa þjónað upphaflegum tilgangi sínum. Þannig fá fyrirtæki sem endurvinna plast til dæmis ákveðna upphæð fyrir hvert kíló sem er endurunnið en lægri upphæð sé plastið brennt til orkuframleiðslu. Gagnrýnt hefur verið að allt plast sem er flutt frá Íslandi teljist endurunnið í bókum Úrtvinnslusjóðs, óháð hversu mikið af því er raunverulega endurunnið.Vísir/Getty Undanfarin misseri hefur verið deilt á sjóðinn, meðal annars vegna þess að hann hefur ekki skilað ársskýrslum í meira en fimm ár. Alþingi samþykkti því að biðja ríkisendurskoðanda um úttekt og skýrslu um starfsemi sjóðsins í vor. Úttektin er enn í vinnslu. Laufey Helga Guðmundsdóttir sagði af sér sem stjórnarformaður Úrvinnslusjóðs í síðustu viku þrátt fyrir að enn væru tvö ár eftir að skipunartíma hennar. Í Facebook-færslu sem hún skrifaði í gær fullyrðir hún að afsögnin sé „alls ótengd“ starfsemi sjóðsins. „Að gefnu tilefni langar mig að taka fram að ég baðst lausnar sem stjórnarformaður Úrvinnslusjóðs að eigin ósk vegna anna við önnur störf,“ segir í færslu hennar. Eitt síðasta verk hennar sem stjórnarformaður hafi verið að skrifa undir ársreikninga sjóðsins fyrir árin 2017 til 2020. Segir hún að ekki hafi verið hægt að gera það fyrr þar sem framsetning ársreikninga sjóðsins hjá Fjársýslu ríkisins hafi stangast á við sérlög um Úrvinnslusjóð. Lögum um úrvinnslugjald hafi verið breytt í júní og því sé nú hægt að afgreiða ársreikninga. Rangar tölur um hlutfall endurvinnslu Í umfjöllun Stundarinnar um Úrvinnslusjóð kemur fram að tölur hans um endurvinnslu eigi sér ekki stoð í raunveruleikanum. Allt plast sem fyrirtæki flytji úr landi teljist endurunnið, óháð því hversu hátt hlutfall þess sé raunverulega endurunnið. Fyrirkomulagið skapi þannig ekki hvata til að endurvinna plast heldur að það sé flutt úr landi. Úrvinnslusjóður hafi ekki leiðrétt tölur sínar eftir að í ljós kom að Swerec, sænskt plastendurvinnslufyrirtæki sem tekur meðal annars við plasti frá Sorpu, Terra og Íslenska gámafélaginu, hefði orðið uppvíst að svindli. Úrvinnslusjóður hafi ekki sóst eftir skaðabótum frá fyrirtækinu ólíkt því sem gerðist með norska og sænska viðskiptavini sænska fyrirtækisins. Rannsókn norskra yfirvalda bendi til þess að aðeins um 19% af plasti sem var sent til Swerec hafi verið endurunnið en afgangurinn hafi verið brenndur eða sendur til annarra landa. Þrátt fyrir þetta gera tölur Úrvinnslusjóðs ráð fyrir að allt plast sem var sent úr landi hafi verið endurunnið, alls um helmingur af öllu plasti á landinu. Í Facebook-færslu sinni sagðist Laufey Helga ekki geta svarað fyrir atvik sem áttu sér stað áður en hún tók sæti í stjórn Úrvinnslusjóðs í ágúst árið 2019. Stjórn sjóðsins hafi þó unnið að því að auka hlutfall plasts sem fer til endurvinnslu og meðal annars hækkað verulega endurgjald fyrir endurvinnslu plastumbúða í október í fyrra. Nýleg lagabreyting geri ráð fyrir að Úrvinnslusjóður tryggi að fullnægjandi gögn um ráðstöfun úrgangs liggi fyrir áður en greiðslur eru inntar af hendi til fyrirtækja. „Hjá sjóðnum er nú unnið ötullega að því að endurskoða skilmála þjónustuaðila í samræmi við þetta,“ skrifar hún. Úttekt gæti lokið í vor Ekki liggur fyrir hvenær úttekt ríkisendurskoðanda á Úrvinnslusjóði lýkur, að því er segir í skriflegu svari embættisins við fyrirspurn Vísis. Spurningar hafi verið lagðar fyrir stjórn og starfsfólk sjóðsins en einnig sé unnið að öflun ýmissa annara gagna og sjónarmiða. Líklegt sé þó að stjórnsýsluendurskoðun ljúki á vormánuðum 2022. Þá taki við umsagnartími þar sem þeir sem sæta athugun fá drög að skýrslum og greinargerðum til umsagnar. Væntanlega ljúki málinu endanlega á vormánuðum þegar ríkisendurskoðun sendir Alþingi skýrslu um athuganir sínar. Skýrsla og niðurstaða úttektarinnar verði gerð opinber eftir að þingnefnd hefur tekið málið fyrir.
Stjórnsýsla Umhverfismál Mest lesið Sautján milljóna króna greiðslan vekur hneykslan Innlent Þrettán þúsund krónur fyrir nótt í tjaldi Innlent Dvaldi lengi í Engey áður en hún synti til baka í flasið á hvalaskoðunarskipi Innlent Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Innlent Dósent við HÍ „óskaði þess að árásarmaðurinn hefði hitt“ Innlent Diljá Mist segir hræsni einkenna íslenska femínista Innlent Hinn látni í Suðursveit ungur pólskur maður Innlent Íslensk kona og fjölskylda hennar á sjúkrahúsi eftir árás á Krít Innlent Stórhættulegur framúrakstur á Holtavörðuheiði Innlent Íslendingur á sextugsaldri fannst látinn í Taílandi Innlent Fleiri fréttir Hefja viðgerðir þó það gæti gosið á næstu dögum eða vikum Samfélagið þurfi á börnum að halda Viðgerðir á meðan búist er við gosi og skötuveisla um hásumar Hinn látni í Suðursveit ungur pólskur maður Hengdu Palestínufána á Hallgrímskirkjuturn Mótmælir gjaldtöku við Egilsstaðaflugvöll með gagnkvæmu skutli Sautján milljóna króna greiðslan vekur hneykslan Dósent við HÍ „óskaði þess að árásarmaðurinn hefði hitt“ Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Þrettán þúsund krónur fyrir nótt í tjaldi Íslendingur á sextugsaldri fannst látinn í Taílandi Dvaldi lengi í Engey áður en hún synti til baka í flasið á hvalaskoðunarskipi Metfjöldi sérsveitarmanna á Þjóðhátíð í sumar Ákærður fyrir að stinga mann í heimahúsi í Súðavík Veitingamenn berjist í bökkum Stórhættulegur framúrakstur á Holtavörðuheiði Íslensk kona og fjölskylda hennar á sjúkrahúsi eftir árás á Krít Diljá Mist segir hræsni einkenna íslenska femínista Sérsveit þurfti ekki að skerast í leikinn vegna ferðamanns á tjaldstæði Frjósemi á Íslandi aldrei verið minni en í fyrra Telur ekki trúlegt að komið verði á samkomutakmörkunum Laðar fjárfesta að til að halda Skaganum á Skaganum Þrjár líkamsárásir, vinnuslys og mannlaus bíll á ferð „Væri ekki að fara ef ekki væri fyrir góðvild fólks“ Fyrsta heimasmíðaða útvarp landsins til sýnis „Stanslaus barátta við það að vera ekki með menn í einangrun“ Grátlegt að veiðarnar séu kallaðar af meðan sjórinn er fullur af fiski „Covid er alltaf einhvern veginn með okkur“ Þyrlan flutti slasaða göngukonu Slæm hegðun fanga, veiran skæða og sundballett Sjá meira
Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Innlent
Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Innlent