Ræða Jóns Gnarr: Þjóðin er eins og fjölskylda alkóhólista 15. desember 2010 09:07 Jón Gnarr hélt tilfinningaþrungna ræðu við aðra umræðu um fjárlög borgarinnar í gær „Það má líkja þjóðinni við fjölskyldu alkóhólista sem búinn var að vera fullur samfleytt í mörg ár. Hann var stórhuga, sérstaklega þegar hann var búinn að fá sér nokkra," sagði Jón Gnarr borgarstjóri í ræðu sem hann hélt í gær þar sem fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar fyrir næsta ár var til umræðu. Þar blasir við gríðarlegur niðurskurður eins og annars staðar á landsvísu. Jón heldur áfram með líkinguna: „Hann hafði kjaftinn fyrir neðan nefið og var óhræddur við að segja mönnum til syndanna. Menn báru óttablandna virðingu fyrir honum. Hann keypti hesta á fæti og flaug til útlanda til að borða kvöldmat, bara ef honum langaði til þess. Hann var víkingur og hraustmenni. "Ég hlusta ekki á neitt helvítis kjaftæði!" voru hans einkunnarorð. Og fjölskyldan treysti honum. Að hluta til vegna þess að flestum fannst vænt um hann þrátt fyrir drykkjuna og brestina, (hann var svo líkur pabba sínum) og að hluta til vegna þess að margir voru einfaldlega hræddir við að mótmæla honum, hræddir við að vera teknir á teppið. Svo voru nokkrir í fjölskyldunni sem voru hreinlega farnir að velta því fyrir sér að kannski væri hann bara einhverskonar snillingur, ekki geðveikur alkohólisti heldur hreinlega algjörlega brilljant og sæi eitthvað sem venjulegt almúgafólk hefði ekki gáfur til að koma auga á. Það reyndist leiðinlegur misskilningur. Allt veldi hans var byggt á kjaftagangi, klækjum og blekkingum. Hann faldi gluggaumslögin. Hann tók lán hjá okurlánurum þegar annað brást. Í örvæntingu sinni fór hann meira að segja með sparifé fjölskyldunnar í spilavíti til að reyna að dobbla það. Á endanum gat hann ekki meira og játaði andlegt, líkamlegt og fjárhagslegt hrun. Og svo fór hann í meðferð. En eftir sat fjölskyldan ráðvillt, ringluð og reið. Gluggaumslögin byrjuðu að hrúgast innum lúguna, rukkararnir fóru að hringja bjöllunni og allar hryllilegu afleiðingar drykkjunnar komu betur og betur í ljós. Mjög ósanngjarnt. Allur tíminn, allar vonirnar, öll athyglin sem hann saug til sín. Allt til einskis. Alkóhólistinn er ennþá í meðferð. Við vitum ekki hvort hann verður breyttur maður þegar hann kemur tilbaka. Við vitum ekki hvort hann hefur látið af hrokanum. Kannski er honum ekki viðbjargandi. Við vitum það ekki. Við vonum það auðvitað. En við getum ekki hugsað endalaust bara um hann. Við þurfum líka að hugsa um okkur. Ætlum við að halda áfram að vera reið? Ætlum við að halda áfram að ásaka hvert annað hás og finna okkar einu huggun í að tala um HANN og hvað HANN sé mikið helvítis fífl? Ætlum við að halda áfram að vera sjúkir aðstandendur og fórnarlömb? Ætlum við að halda áfram að tína það til sem aðskilur okkur, blása upp ágreininginn á milli okkar og sá tortryggni og misskilningi? Ætlum við að leyfa fortíðinni að stjórna lífi okkar? Erum við tilbúin til að hætta ásökunum? Erum við tilbúin til að hætta að sitja með krosslagðar hendur, samanherptar varir og heift í augunum? Ég held að flestir séu tilbúnir til þess. Ég held að flestir séu uppgefnir á þessu. Reiði brennir upp orku og skilur mann eftir örmagna. Sorg og vonleysi leiða til aðgerðarleysis og stöðnunar. Ótti lamar og telur manni trú um að maður geti ekki gert hluti sem maður færi annars létt með. Reiði er mannleg og lífsnauðsynleg á stundum, en ef hún safnast upp í manni verður hún að banvænu eitri sem sýkir hugann. Að hata er eins og að drekka eitur og bíða svo eftir því að einhver annar drepist." Ræða Jóns var mun lengri en hann verður heldur bjartsýnni þegar nær dregur lokum: „Ungfrú Reykjavík á framtíðina fyrir sér. Pabbi hennar var kannski alkohólisti og mamma hennar alltaf þreytt. En hún lætur það ekki á sig fá. Hún fyrirgefur allt, umber allt og teygir sig til ljóssins. Reykjavík hefur alla burði til að verða hreinasta, fallegasta, friðsamlegasta og skemmtilegasta borg í heimi; heimsþekkt fyrir mannúð, menningu, náttúru og frið; demantur sem okkur var falið að slípa og fægja." Ræðuna má lesa í heild sinni í Dagbók borgarstjóra. Mest lesið Líkamsleifar manns úr Sverris sögu frá 1197 fundnar Erlent Gömul sár opnuð á ný og stofnar stuðningshóp Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Sjá mikil batamerki eftir háþrýstimeðferð Innlent Áslaug um fartölvuna: „Það er alltaf reynt að gera stórmál úr svona hlutum“ Innlent Aukin netöryggisógn, götulokanir og vopnuð lögregla á Íslandi næstu daga Innlent „Ef ég væri kóngur myndi ég heita Valtýr sautjándi“ Innlent Í blóma lífsins þegar hann lést í Fnjóská Innlent Ætluðu að hringsóla yfir Eyjar þegar flugvélarnar skullu saman Innlent Þingmanni vikið úr Verkamannaflokknum eftir líkamsárás Erlent Fleiri fréttir „Ef ég væri kóngur myndi ég heita Valtýr sautjándi“ Gömul sár opnuð á ný og stofnar stuðningshóp Aukin netöryggisógn, götulokanir og vopnuð lögregla á Íslandi næstu daga Reykvíkingur ársins leiðir listann ásamt Ragnari Sjá mikil batamerki eftir háþrýstimeðferð Treystir Bjarna betur en öðrum forystumönnum Undirbúningur fyrir Norðurlandaráðsþing og úrslitaleikur í Bestu deildinni Skólarnir eigi að hjálpa nemendum að ná árangri og vera jöfnunartæki Séra Davíð Þór leiðir Sósíalista í Suðvesturkjördæmi Áslaug um fartölvuna: „Það er alltaf reynt að gera stórmál úr svona hlutum“ Selenskí kemur til Íslands á morgun Brynjar fær þriðja sætið í Reykjavíkurkjördæmi norður Jón Pétur Zimsen í þriðja sæti Sjálfstæðismanna í Reykjavík suður Ekki beittur þrýstingi um að gefa eftir sæti Allt á floti á Auto í nótt Óheppilegt en ekki óvenjulegt Götulokanir og mikil öryggisgæsla vegna heimsóknar þjóðarleiðtoga Úthugsuð strategía eða alvarlegt reynsluleysi hjá Kristrúnu Bjarni Jónsson til liðs við Græningja Óheppileg birting einkaskilaboða og æsispennandi úrslitaleikur Ætluðu að hringsóla yfir Eyjar þegar flugvélarnar skullu saman Skólakerfið, pólitíkin, Bandaríkin og kílómetragjald Sigmundur og Þorgrímur leiða í Norðausturkjördæmi Neitaði að færa sig frá lögreglubíl Dagurinn þegar fyrsta þotan lenti í Reykjavík Botnar ekkert í hegðun Kristrúnar Skiltið í allt öðrum búningi en lagt var upp með Ingibjörg kemur í stað Bergþórs Ræddi ekki við aðra flokka og segir skilið við Sjálfstæðisflokk Segir Bjarna misskilja hrapallega hlutverk starfsstjórnar Sjá meira
„Það má líkja þjóðinni við fjölskyldu alkóhólista sem búinn var að vera fullur samfleytt í mörg ár. Hann var stórhuga, sérstaklega þegar hann var búinn að fá sér nokkra," sagði Jón Gnarr borgarstjóri í ræðu sem hann hélt í gær þar sem fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar fyrir næsta ár var til umræðu. Þar blasir við gríðarlegur niðurskurður eins og annars staðar á landsvísu. Jón heldur áfram með líkinguna: „Hann hafði kjaftinn fyrir neðan nefið og var óhræddur við að segja mönnum til syndanna. Menn báru óttablandna virðingu fyrir honum. Hann keypti hesta á fæti og flaug til útlanda til að borða kvöldmat, bara ef honum langaði til þess. Hann var víkingur og hraustmenni. "Ég hlusta ekki á neitt helvítis kjaftæði!" voru hans einkunnarorð. Og fjölskyldan treysti honum. Að hluta til vegna þess að flestum fannst vænt um hann þrátt fyrir drykkjuna og brestina, (hann var svo líkur pabba sínum) og að hluta til vegna þess að margir voru einfaldlega hræddir við að mótmæla honum, hræddir við að vera teknir á teppið. Svo voru nokkrir í fjölskyldunni sem voru hreinlega farnir að velta því fyrir sér að kannski væri hann bara einhverskonar snillingur, ekki geðveikur alkohólisti heldur hreinlega algjörlega brilljant og sæi eitthvað sem venjulegt almúgafólk hefði ekki gáfur til að koma auga á. Það reyndist leiðinlegur misskilningur. Allt veldi hans var byggt á kjaftagangi, klækjum og blekkingum. Hann faldi gluggaumslögin. Hann tók lán hjá okurlánurum þegar annað brást. Í örvæntingu sinni fór hann meira að segja með sparifé fjölskyldunnar í spilavíti til að reyna að dobbla það. Á endanum gat hann ekki meira og játaði andlegt, líkamlegt og fjárhagslegt hrun. Og svo fór hann í meðferð. En eftir sat fjölskyldan ráðvillt, ringluð og reið. Gluggaumslögin byrjuðu að hrúgast innum lúguna, rukkararnir fóru að hringja bjöllunni og allar hryllilegu afleiðingar drykkjunnar komu betur og betur í ljós. Mjög ósanngjarnt. Allur tíminn, allar vonirnar, öll athyglin sem hann saug til sín. Allt til einskis. Alkóhólistinn er ennþá í meðferð. Við vitum ekki hvort hann verður breyttur maður þegar hann kemur tilbaka. Við vitum ekki hvort hann hefur látið af hrokanum. Kannski er honum ekki viðbjargandi. Við vitum það ekki. Við vonum það auðvitað. En við getum ekki hugsað endalaust bara um hann. Við þurfum líka að hugsa um okkur. Ætlum við að halda áfram að vera reið? Ætlum við að halda áfram að ásaka hvert annað hás og finna okkar einu huggun í að tala um HANN og hvað HANN sé mikið helvítis fífl? Ætlum við að halda áfram að vera sjúkir aðstandendur og fórnarlömb? Ætlum við að halda áfram að tína það til sem aðskilur okkur, blása upp ágreininginn á milli okkar og sá tortryggni og misskilningi? Ætlum við að leyfa fortíðinni að stjórna lífi okkar? Erum við tilbúin til að hætta ásökunum? Erum við tilbúin til að hætta að sitja með krosslagðar hendur, samanherptar varir og heift í augunum? Ég held að flestir séu tilbúnir til þess. Ég held að flestir séu uppgefnir á þessu. Reiði brennir upp orku og skilur mann eftir örmagna. Sorg og vonleysi leiða til aðgerðarleysis og stöðnunar. Ótti lamar og telur manni trú um að maður geti ekki gert hluti sem maður færi annars létt með. Reiði er mannleg og lífsnauðsynleg á stundum, en ef hún safnast upp í manni verður hún að banvænu eitri sem sýkir hugann. Að hata er eins og að drekka eitur og bíða svo eftir því að einhver annar drepist." Ræða Jóns var mun lengri en hann verður heldur bjartsýnni þegar nær dregur lokum: „Ungfrú Reykjavík á framtíðina fyrir sér. Pabbi hennar var kannski alkohólisti og mamma hennar alltaf þreytt. En hún lætur það ekki á sig fá. Hún fyrirgefur allt, umber allt og teygir sig til ljóssins. Reykjavík hefur alla burði til að verða hreinasta, fallegasta, friðsamlegasta og skemmtilegasta borg í heimi; heimsþekkt fyrir mannúð, menningu, náttúru og frið; demantur sem okkur var falið að slípa og fægja." Ræðuna má lesa í heild sinni í Dagbók borgarstjóra.
Mest lesið Líkamsleifar manns úr Sverris sögu frá 1197 fundnar Erlent Gömul sár opnuð á ný og stofnar stuðningshóp Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Sjá mikil batamerki eftir háþrýstimeðferð Innlent Áslaug um fartölvuna: „Það er alltaf reynt að gera stórmál úr svona hlutum“ Innlent Aukin netöryggisógn, götulokanir og vopnuð lögregla á Íslandi næstu daga Innlent „Ef ég væri kóngur myndi ég heita Valtýr sautjándi“ Innlent Í blóma lífsins þegar hann lést í Fnjóská Innlent Ætluðu að hringsóla yfir Eyjar þegar flugvélarnar skullu saman Innlent Þingmanni vikið úr Verkamannaflokknum eftir líkamsárás Erlent Fleiri fréttir „Ef ég væri kóngur myndi ég heita Valtýr sautjándi“ Gömul sár opnuð á ný og stofnar stuðningshóp Aukin netöryggisógn, götulokanir og vopnuð lögregla á Íslandi næstu daga Reykvíkingur ársins leiðir listann ásamt Ragnari Sjá mikil batamerki eftir háþrýstimeðferð Treystir Bjarna betur en öðrum forystumönnum Undirbúningur fyrir Norðurlandaráðsþing og úrslitaleikur í Bestu deildinni Skólarnir eigi að hjálpa nemendum að ná árangri og vera jöfnunartæki Séra Davíð Þór leiðir Sósíalista í Suðvesturkjördæmi Áslaug um fartölvuna: „Það er alltaf reynt að gera stórmál úr svona hlutum“ Selenskí kemur til Íslands á morgun Brynjar fær þriðja sætið í Reykjavíkurkjördæmi norður Jón Pétur Zimsen í þriðja sæti Sjálfstæðismanna í Reykjavík suður Ekki beittur þrýstingi um að gefa eftir sæti Allt á floti á Auto í nótt Óheppilegt en ekki óvenjulegt Götulokanir og mikil öryggisgæsla vegna heimsóknar þjóðarleiðtoga Úthugsuð strategía eða alvarlegt reynsluleysi hjá Kristrúnu Bjarni Jónsson til liðs við Græningja Óheppileg birting einkaskilaboða og æsispennandi úrslitaleikur Ætluðu að hringsóla yfir Eyjar þegar flugvélarnar skullu saman Skólakerfið, pólitíkin, Bandaríkin og kílómetragjald Sigmundur og Þorgrímur leiða í Norðausturkjördæmi Neitaði að færa sig frá lögreglubíl Dagurinn þegar fyrsta þotan lenti í Reykjavík Botnar ekkert í hegðun Kristrúnar Skiltið í allt öðrum búningi en lagt var upp með Ingibjörg kemur í stað Bergþórs Ræddi ekki við aðra flokka og segir skilið við Sjálfstæðisflokk Segir Bjarna misskilja hrapallega hlutverk starfsstjórnar Sjá meira